Janoza namozi
| Salat al-Janazah | |
|---|---|
 |
|
| Bangladeshdagi Shoh Ahmad Shofiyning (Salat al-Janazah) janozasi (2020) | |
| Rasmiy nomi | صلاة الجنازة |
| Boshqa nomlari | Janoza namozi |
| Nishonlovchilar | Musulmonlar |
| Turi | Islomiy |
| Ahamiyati | Dafn marosimi paytida marhumning gunohlarini kechirish uchun musulmonlar tomonidan Allohga yo‘naltirilgan duo. |
| Qoidalari | Sunnat ibodat |
| Bogʻliqligi | Namoz, Nafl ibodat, Islomning besh ustuni |
| Turkum maqolalarning bir qismi |
| Islom |
|---|
 |
Janoza namozi (arabcha: صلاة الجنازة, Ṣalāt al-Janāzah) – vafot etgan musulmonlar uchun jamoat boʻlib oʻqiladigan namoz[1]. Mayyit yuvilib, kafanlanadi, masjidga keltiriladi. Jamoatning oldiga yuqoriroq yerga qoʻyiladi. Imom jamoatning oldiga oʻtib Janoza namozini oʻqiydi. Janoza namozini oʻquvchi kishi avval: „Niyat qildim ushbu marhum uchun Janoza namozini oʻqimoqqa, iqtido qildim ushbu imomga. Xolisan lillohi Taolo“, deb niyat qiladi. Imom baland ovoz bilan, qolganlar imomga iqtido qilib maxfiy su’ratda (faqatgina oʻzi eshitadigan darajada) „Allohu Akbar“ deb qoʻllarini bogʻlaydi. Iqtido qilib oʻquvchi aytganini oʻzi eshitadigan darajada takbir aytib qoʻllarini bogʻlaydi. Soʻngra ovoz chiqarmasdan „Sano“ni oʻqiydi: „Subhanakallohumma va bihamdika va tabarokasmuka va taʼala jadduka va la ilaha gʻoyruk“. Soʻngra imom bilan birgalikda takror takbir aytiladi. Lekin qoʻllar koʻtarilmaydi. Solli va Barik duolari oʻqiladi. Takror yana qoʻllar koʻtarilmagan holda takbir aytiladi, janoza duosi oʻqiladi. Janoza duosini bilmaydiganlar esa, Qunut duosini yoki duo niyati bilan Fotiha surasini oʻqisa ham boʻladi. Soʻngra imom bilan birgalikda takror takbir qilinib oldin oʻngga, keyin chapga salom beriladi. Janoza namozi oʻqilib boʻlganidan keyin mayyit mozorga olib boriladi, qabrga qoʻyiladi, ruhdariga bagʻishlab Qurʼon tilovat va duo qilinadi.
Janoza namozi
Niyat: „Alloh rizoligi uchun janoza namozini oʻqishni niyat qildim. Ushbu imomga iqtido qildim“. Imom bilan birga takbir tushirilgach, Sano duosi oʻqiladi: „Subhanakallohumma va bihamdik. Va tabarokasmuk va taaʼla jadduk va jalla sanauk va la ilaha gʻoyruk“.
Soʻng imom ovoz chiqarib, „Allohu akbar“ deb takbir aytadi. Bu takbirda qoʻllar koʻtarilmaydi. Qovushtirilgan holida „Salovot“ duosi oʻqiladi. Yana qoʻlni koʻtarmasdan „Allohu akbar“ deb takbir aytiladi va janoza duosi oʻqiladi. Duodan soʻng yana qoʻllar qovushtirilgan holda „Allohu akbar“, deyilib, oʻng va chap tomonlarga salom beriladi.
Janoza duolari
Har bir janozada dastlab quyidagi duo oʻqiladi: Allohummagʻfir lihayyina va mayyitina va shahidina va gʻoibina va sogʻiyrina va kabiyrina va zakarina va unsana. Allohumma man ahyaytahu minna faahyihi 'alal Islam. Va man tavaffaytu minna fatavaffahu 'alal iyman. Maʼnosi: „Ey Rabbim! Tirigimizni va oʻligimizni, bu yerda boʻlganlarni va boʻlmaganlarni, kichiklarimizni va kattalarimizni, erkak va ayollarimizni kechirgin. Allohim, Bizdan tugʻilajak yangi nasllarni Islom dinida dunyoga keltir. Ajali yetib hayotdan koʻz yumadiganlarning jonlarini imonli hollarida olgin“. Janozasi oʻqilayotgan mayyit balogʻatga yetmagan oʻgʻil bola boʻlsa, mana bu duo oʻqiladi: Allohummaj’alhu lana farotav-vaj’al hu lana ajrov-va zuxrov-vaj’alhu lana shafi’am-mushaffaʼan. Mazmuni: „Allohim! Bu bolani jannatda bizni qarshilab oluvchi va oxirat armugʻoni qil… Allohim! Bu bolani biz uchun shafoatchi qil va shafoatini maqbul ayla“. Janoza balogʻatga yetmagan qiz bola uchun oʻqilayotgan boʻlsa, quyidagi duo oʻqiladi:
Allohummaj’alha lana farotav-vaj-'alha lana ajrov-va zuxrov-vaj’alha lana shafi’atam-mushaffaʼah. Maʼnosi: Allohim! Shu qiz bolani jannatda bizni qarshilab oluvchi va oxirat armugʻoni qil… Allohim! Bu qizni biz uchun shafoatchi qil va shafoatini maqbul ayla. Bu duolarni bilmaganlar „Allohummagʻfir liy va lahu va lil-mu’miniyna val mu’minat“. Yaʼni, Allohim, meni va uni, erkak va ayol barcha imon keltirganlarni magʻfirat ayla", deya duo qilsalar yoki „Robbana…“ duosini oʻqisalar ham boʻladi. Janoza namozining boshlanishiga ulgurmagan kishi jamoatga tezda qoʻshilib iftitoh takbirini aytadi va imomga iqtido qiladi. Imom salom berganidan keyin, lekin hali tobut koʻtarilmasdan avval qolgan takbirlarni oʻzi aytadi. Tushgan, oʻlik tugʻilgan bolaga janoza oʻqilmaydi. Bir ism qoʻyilib yuviladi va matoga oʻrab, koʻmiladi. Tirik tugʻilib oʻlgan bola yuvilib, janozasi oʻqiladi.
Manbalar
- ↑ Nzomiwu, John Paul C.. The History and Message of Islam. Meks-Unique, 1989. ISBN 978-9782702616.
Havolalar
 |
Vikiomborda Janoza namozi haqida turkum mavjud |
