Lohur

Lohur — Pokistonning shim.sharqiy qismidagi shahar. Ravi daryosining chap sohilida. Panjob viloyatining maʼmuriy va iqtisodiy markazi. Kattaligi va iqtisodiy mavqei jihatidan mamlakatda Karochi shahridan keyin 2-oʻrinda. Aholisi 5,1 mln. kishi (1998).

L. milod boshlarida bunyod etilgan. 10-asrda hind rojaligining markazi. 11-asr boshida Mahmud Gʻaznaviy hukmronligi ostiga oʻtgan. 1099—1114 va 1153—86 yillarda Gʻaznaviylar davlatining poytaxti boʻlgan. 1240-yilda moʻgʻullar, 1342 va 1398-yillarda xoxorlar, 1398-yilda Amir Temur askarlari egallagan. Dehli sultonligi va Boburiylar saltanatida Panjob noibligining markazi. 16—17-asrlarda Boburiylarning muvaqqat qarorgohi, 18-asrda Nodirshoh va Ahmadshoh Durroniy qoʻl ostida boʻlgan. 1799—1849-yillarda sekxlar davlati, 1849—1947-yillarda ingliz mustamlakachilariga tobe boʻlgan. 1947—55 yillarda Panjob provinsiyasining, 1955—70 yillarda Lohur viloyati va Gʻarbiy Pokistonning, 1970-yil iyuldan Panjob viloyatining maʼmuriy markazi.

L. — transport yoʻllarining muhim tuguni. Aeroporta xalqaro ahamiyatga ega. Pokistonning savdo-moliya va diniy markazi. L. va unga yoʻldosh shaharlarda toʻqimachilik (ip va jun gazlamalar, shoyi), oziq-ovqat, rezina-texnika, koʻnpoyabzal, metallurgiya, me-tallsozlik va mashinasozlik (qishloq xoʻjaligi mashinalari, transport jihozlari, nasoslar va elektrotexnika buyumlari ishlab chiqarish), oyna-shisha korxonalari, temir yoʻl ustaxonalari, issiklik elektr st-yasi, gugurt fabrikasi mavjud. L. — hunarmandchilik (oltin va kumush buyumlar tay-yorlash, gilam toʻqish, kashtachilik va naqqoshlik)ning qad. markazi.

Panjob universiteti (1882-yildan), muhandislik-texnologiya universiteti, Sanʼat milliy kolleji, Markaziy muzey, Sanʼat va savdo muzeyi, Texnologiya muzeyi, Lohur qalʼasi muzeyi (Boburiylar davriga oid) va boshqa muzeylar, shahar chetida Shalimor bogʻi, Jaqongir maq-barasi (1626) bor.

L.da meʼmoriy yodgorliklardan qalʼa (1570), Jahongir saroyi (1617), Marvarid masjid (1645), Vazirxon masjidi (1634), Oltin masjid (1753), universitet binosi va boshqa saqlangan.^[1]

Manbalar