Theodore Roosevelt

Theodore Roosevelt

Rasmiy portret (tax. 1904)
26-Amerika Qoʻshma Shtatlari prezidenti
Mansab davri
1901-yil 14-sentyabr – 1909-yil 4-mart
Vitse-prezident
  • Yoʻq (1901–1905)
  • Charles W. Fairbanks
    (1905–1909)
Oʻtmishdoshi William McKinley
Vorisi William Howard Taft
25-Amerika Qoʻshma Shtatlari vitse-prezidenti
Mansab davri
1901-yil 4-mart – 1901-yil 14-sentyabr
Prezident William McKinley
Oʻtmishdoshi Garret Hobart
Vorisi Charles W. Fairbanks
33-Nyu-York shtati gubernatori
Mansab davri
1899-yil 1-yanvar – 1900-yil 31-dekabr
Oʻtmishdoshi Frank S. Black
Vorisi Benjamin Barker Odell Jr.
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi
Theodore Roosevelt Jr.

27-oktyabr 1858-yil
Nyu-York shahri, AQSh[1]
Vafoti 6-yanvar 1919-yil(1919-01-06)
(60 yoshda)
Oyster Bay, Nyu-York, AQSh
Fuqaroligi AQSH bayrogʻi AQSh
Siyosiy partiyasi Respublikachilar (1880–1912, 1916–1919)
Boʻyi 179 sm
Turmush oʻrtogʻi
  • Alice Lee
    (turm. 1880; vaf. 1884)
  • Edith Carow
    (turm. 1886)
Bolalari Alice Lee Roosevelt, Theodore Roosevelt Jr., Kermit Roosevelt, Ethel Roosevelt Derby, Archibald Roosevelt, Quentin Roosevelt
Ota-onasi
  • Theodore Roosevelt Sr.
  • Martha Bulloch Roosevelt
Taʼlim
Kasbi
  • Siyosatchi
  • naturalist
  • muallif
Imzosi

Theodore Roosevelt Jr. (talaffuzi: Teodor Ruzvelt kichik; 1858-yil 27-oktyabr – 1919-yil 6-yanvar) – amerikalik siyosatchi, davlat arbobi, naturalist, tarixchi va yozuvchi; Nyu-York shtatining 33-gubernatori (1899–1900); AQShning 25-vitse-prezidenti (1901); AQShning 26-prezidenti (1901–1909). Respublikachilar partiyasidan boʻlgan Roosevelt Lotin Amerikasiga nisbatan bosqinchilik siyosati olib borgan („katta toʻqmoq“ siyosati, 1906–1909-yillarda Kubani okkupatsiya qilinishi, Panama kanali zonasining egallab olinishi va boshqalar). 1904–1905-yillardagi rus-yapon urushi davrida Roosevelt hukumati Yaponiyani qoʻllab-quvvatlagan. Portsmouth sulhini imzolanishidagi xizmatlari tufayli xalqaro Nobel tinchlik mukofotini olgan (1906).

Roosevelt bolaligida nimjon boʻlib, astma bilan ogʻrigan. Sogʻligi bilan bogʻliq muammolar tufayli asosan uyda taʼlim olgan. 1976–1980-yillarda Harvard universitetida oʻqishni davom ettirgan. „The Naval War of 1812“ (1882) asari ortidan oʻqimishli tarixchi va taniqli yozuvchi sifatida obroʻ-eʼtibor qozongan. 1881-yilda siyosatga kirib kelib, qisqa muddatda Nyu-York shtati legislaturasida Respublikachilar fraksiyasi lideriga aylangan. Birinchi xotini va onasining bir kechada vafot etishi Rooseveltni ruhiy jihatdan tushkunlikka solib qoʻygan. Dakotasda chorvachilik ranchosini sotib olib, maʼlum muddat yurgizishi unga ruhiy tushkunlikdan xalos boʻlishiga yordam bergan. Roosevelt prezident William McKinley davrida dengiz floti kotibining yordamchisi boʻlib ishlagan hamda 1898-yilda Ispaniyaga qarshi dengiz urushini rejalashtirishga hissa qoʻshgan. Amaldagi lavozimidan Kubada ispan armiyasiga qarshi jang qilgan „Rough Riders“ (tarjimasi „Toʻng chavandozlar“) boʻlinmasiga rahbarlik qilish maqsadida isteʼfoga chiqqan. Roosevelt urushdan qahramon sifatida qaytib kelib, 1898-yilda Nyu-York gubernatori etib saylangan. 1900-yilgi prezidentlik saylovida McKinley va Roosevelt mos ravishda prezident va vitse-prezident lavozimlariga nomzod boʻlgan. Saylovda McKinley Demokratlar partiyasidan nomzod William Jennings Bryan ustidan gʻalaba qozongan.

Manbalar

  1. ↑ Morris 1979, s. 3.

Adabiyotlar

Havolalar

 Vikiomborda Theodore Roosevelt
haqida turkum mavjud