Henri Matisse


Foto de Henri Matisse, 1933.

Henri-Émile-Benoît Matisse (Le Cateau-Cambrésis, 31 de diçenbre 1869Niza, 3 de novenbre 1954) xe stà un pitor, incisor, iłustrador e scultor fransexe.

Conosùo par el so uxo del cołor, ła fluidità e orixinałità el xe stà un dei contributori del sviłupo artistego del XX secoło, e del movimento dei Fauves.

Biografia

Xoventù

Henri Matisse nase el 31 de disenbre a Le Cateau-Cambrésis, inte el nord est de ła Fransa. Inte el 1891 taca a studiar arte al Académie Julian de Parixi e inte el 1896 espone 5 so dipinti al sałon dea Société Nationale des Beaux-Arts. Inte el 1888 el pitor John Peter Russell ło introduxe inte el inpresionismo.

Fauvismo

Inte el 1905 el se trasferìse inte el sud de ła Fransa co André Derain e inpara a uxar cołori vołentieri e cusì deventa del movimento dei Fauves.

l'Académie Matisse

Tra el 1911 e el 1917 òpara al Académie Matisse, vosùa dai amighi de Matisse, na scoa privà, 'ndo Matisse insegnea ai xovani artisti.

Dopo Parixi

Inte el 1917 Matisse va a vivar a Niza. El taca a łaorar co riłasamento e amorbidimento. Łe so odałische tìpeghe de sto periodo łe xe cosiderae da alcuni critisi superfisai e de decoro.

Inte el 1930 taca de novo a łaorar tanto par un cołesionista stadunitense Albert C. Barnes.

Inte el 1941 ga un cancro a łe budełe, dopo un intervento sarà destinà a uxar a carega a rode. Inte el 1947 publica el łibro Jazz co stanpe a cołor dei so colage e i so pensieri. Inte i ani cuaranta dixegna anca pa i łibri.

Henri Matisse s-ciopa, par un ataco de cor, inte el 1954 al età de 84 ani. El xe sepełìo inte el Monastero di Cimiez a Niza.

Tonba de Matisse a Niza

Òpare

  • Natura morta co łibri (Nature morte aux livres) (1890), prima opera, Musée Matisse, Niza
  • Ła toa parecià (1897), Cołesion privà, Stavros S. Niarcos
  • Luso, calma e vołutà (Luxe, calme et volupté) (1904), Museo d'Orsay, Parixi
  • Madame Matisse (Ritrato co ła riga verde) (1905), Statens Museum for Kunst, Copenaghen
  • Femena co capeo (1905), Museum of Modern Art, San Francisco
  • Finestra verta, (1905), National Gallery of Art, Washington
  • Gioia de vivar (Matisse) (1906), Barnes Foundation, Merion
  • Ła stansa rosa, (1908), Museo del Ermitage, San Pieroburgo
  • Conversasion, (1908), Museo del Ermitage, San Pieroburgo
  • Ła dansa (1909), prima version co manco detaji e cołori manco forti, Museum of Modern Art, New York
  • Ła dansa (1910), seconda version coi cołori del fauvismo, Museo del Ermitage, San Pietroburgo
  • Musica (1910), Museo dell'Ermitage, San Pietroburgo
  • L'Atelier roso (1911), The Museum of Modern Art, New York
  • I pesi rosi, (1912), Museo Puškin, Mosca
  • Nudo roxa (1935), Museum of Art, Baltimora
  • Siora in blu (1937), Philadelphia Museum of Art, Filadelfia
  • Ła camiseta rumena (1940), Centre Pompidou, Parixi
  • Jazz (1947), łibro d'artista, papier découpé
  • Ła tristesa del re (1952), Centre Pompidou, Parixi
  • Ła zingana (1905), Centre Georges Pompidou, Parixi

Notasion

Controło de autoritàVIAF (EN42630086 · ISNI (EN0000 0001 2130 0449 · El vałore CFIV027959 de SBN no el xe mija bon. · Europeana agent/base/60593 · LCCN (ENn79054729 · GND (DE118578847 · BNF (FRcb11915136j (data) · BNE (ESXX952438 (data) · ULAN (EN500017300 · NLA (EN35334702 · BAV ADV10233564 · NDL (ENJA00449131 · WorldCat Identities (ENn79-054729