Cúp cờ vua thế giới 2009

Cúp cờ vua thế giới 2009 là một giải đấu cờ vua theo thể thức loại trực tiếp gồm 128 kì thủ tham dự, được tổ chức từ ngày 20 tháng 11 đến 15 tháng 12 năm 2009 tại Khanty-Mansiysk, Nga.^[1] Kì thủ đoạt cúp (vô địch giải) sẽ có một suất tham dự vòng lựa chọn ứng cử viên của Giải vô địch cờ vua thế giới 2011. Boris Gelfand giành chức vô địch sau khi thắng Ruslan Ponomariov bằng 12 ván cờ ở chung kết.

Mỗi trận đấu gồm 2 ván đấu (ngoại trừ chung kết là 4 ván). Các kì thủ có 90 phút cho 40 nước đi đầu tiên, tiếp theo là 30 phút cho phần còn lại của ván đấu, cộng thêm một khoảng thời gian là 30 giây cho mỗi nước đi kể từ nước thứ nhất. Mỗi ván đầu được tiến hành trong 1 ngày. Nếu trận đấu hoà sau 2 ván đấu thì hai đấu thủ phân thắng thua bằng các ván cờ nhanh và cờ chớp vào ngày thứ ba, với thể thức:^[2]

• 4 ván cờ nhanh (25 phút cộng với 10 giây cho mỗi nước đi) ^[3]
• Nếu tỉ số vẫn hoà sau khi đấu cờ nhanh, tối đa có 10 ván (5 cặp) cờ chớp với 5 phút cộng 3 giây mỗi nước đi. Nếu một kì thủ thắng một cặp (1 ván đi trước 1 ván đi sau) thì trận đấu sẽ kết thúc. Đây là thay đổi so với các giải trước, thời gian thi đấu kéo dài hơn. Ví dụ ở Cúp cờ vua thế giới 2007 chỉ có 1 cặp đấu cờ chớp trước khi vào ván quyết định.
• Nếu bất phân thắng bại sau 10 ván cờ chớp, một trận đấu quyết định được tiến hành (trắng buộc phải thắng, đen chỉ cần thủ hoà). Trắng có 5 phút, đen 4 phút, cả hai kì thủ đều có 3 giây cộng thêm mỗi nước đi tính từ nước 61 ^[4]

128 kì thủ giành quyền tham dự theo những tiêu chuẩn sau:

• Lọt vào bán kết Cúp cờ vua thế giới 2007 (3 kì thủ – ký hiệu: SF)
• Vô địch cờ vua nữ thế giới (1 – WWC)
• Vô địch cờ vua thanh niên thế giới 2007 và 2008 (2 – J07 và J08)
• Hệ số Elo cao tính theo trung bình của 2 bảng xếp hạng tháng 7 năm 2008 và tháng 1 năm 2009 (22 – R)
• Thứ hạng cao tại Giải vô địch cờ vua cá nhân châu Âu 2008 và 2009 (46 – E08 và E09)
• Thứ hạng cao tại Giải vô địch cờ vua châu Mỹ 2008 và 2009 (7 – AM08 và AM09)
• Thứ hạng cao tại Giải vô địch cờ vua châu Á 2009 (10 – AS)
• Thứ hạng cao tại Giải vô địch cờ vua châu Phi 2009 (6 – AF)
• Thứ hạng cao tại các giải đấu khu vực (21): Mỹ (5 – Z2.1), Canada (1 - Z2.2), Caribe và bắc của Nam Mỹ (2 – Z2.3), Brasil (1 – Z2.4), phần còn lại Nam Mỹ (2 – Z2.5), Tây Á (1 – Z3.1), Ấn Độ (1 – Z3.2), Đông Nam Á (2 – Z3.3), Trung Á (2 – Z3.4), Trung Quốc (2 – Z3.5), châu Đại Dương (1 – Z3.6)
• Đề cử của chủ tịch FIDE (6 - PN)
• Đề cử của ban tổ chức (4 - ON)

Dưới đây là danh sách các kì thủ:^[5]

Các kì thủ tham dự đều là đại kiện tướng trừ các trường hợp là kiện tướng có chú thích ^[KT] ở cạnh tên. Sự phân cặp ở vòng 1 dựa trên Elo mới nhất, công bố ngày 2 tháng 11, ngay sau khi có bảng xếp hạng các kì thủ tháng 11 năm 2009. Các kì thủ hàng đầu từ chối tham dự gồm có: Anand, Carlsen, Topalov, Aronian, Kramnik, Leko, Adams, Nakamura và Nghê Hoa. Trong số đó thì Anand, Topalov và Aronian đã có suất tham dự vòng tuyển ứng cử viên hoặc ngôi đương kim vô địch thế giới; Carlsen, Kramnik, Nakamura, Adams và Nghê đã nhận lời tham dự giải cờ vua ở London từ 7 đến 15 tháng 12 năm 2009.^[7]

Chung kết, 10–14 tháng 12

Hạt giống	Tên	Điểm Elo	1	2	3	4	R1	R2	R3	R4	B1	B2	B3	B4	Tổng
1	Boris Gelfand	2758	½	½	½	½	½	1	½	0	1	0	1	1	7
7	Ruslan Ponomariov	2739	½	½	½	½	½	0	½	1	0	1	0	0	5

Chú thích: Rx: Ván cờ nhanh thứ x; By: Ván cờ chớp thứ y

• Trang chủ của giải đấu

KT. ^ Kiện tướng quốc tế