Pantheon

Et Pantheon es één van de beroemdste tempels in Rome uut 'n tyd van 't Romeins Ryk. Et architecturaal belang d'rvan es moeilik 't overschattn.

Functie

Et Pantheon et gebouwd gewist tusschn 118 en 125 n.C. Veel Romeinse tempels woarn gewyd an één bepoaln god of godinne, moar et Pantheon wos d'r vo olle goodn. Da expliqueert de noame, want Pantheon komt uut et Grieks en wil zeggn gewyd an olle goodn.

Upbouw

't Pantheon es nen koepeltempel da bestoat uut e voorportoal en den eigenlikkn tempel.

Up de fries van 't voorportoal stoat ne tekst in grote brounzn letters:
M.AGRIPPA.L.F.COS.TERTIUM.FECIT
Dat es d'ofkortienge van et Latyn: Marcus Agrippa, Lucii filius, consul tertium fecit.
Da wil zeggn: Marcus Agrippa, zeune van Lucius, vo 'n derdn kee consul, et et gebouwd.

't Gebouw et wel gezet gewist binst de regerienge van keizer Hadrianus moa vervieng nen oudern tempel uut 'n tyd van keizer Agrippa. De tempel es helegansn bewoard gewist, wuk da je styf letter tegenkomt by gebouwn uut 'n antiekn tyd.

Et meest upvollende kenmerk van den tempel es de rounde koepel. Want de meeste Romeinse tempels woarn rechtoekig, dat addn de Romein ofgekeekn van d'Oude Griekn. Dienen koepel, gemakt uut beton en met nen diameiter van moar liefst 43 meiters breed, wos en styf vooruutstrevende constructie. Achter de vol van et Romeinse Ryk et et tout 1434 gedeurd tegen dan ze were en constructie van die grotte kostn realiseern.

De koepel et en caissongewelf. An 'n binnkant van den koepel zyn d'r caissons of cassettes (uutspoariengn) weggeloatn gewist vo 't gewicht en 'n druk te vermindern. De caissons kommn klinder noa boovn toe, voe de koepel noa boovn toe lichter te moakn.

De tempel et gin veinsters. D'enigste openienge es e gat in de koepel woa da zowel de zunne lik de rin binn kut kommn.

Mêer ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien ip Pantheon (Rome) ip Wikimedia Commons.