'n Keël met radius r , hoogte h en lengte van skuinssy l .
'n Keël is 'n driedimensionele geometriese vorm wat deur twee parameters beskryf word. Dit kan vergelyk word met die vorm van 'n (afgeslote) heksehoed.
Indien
r
{\displaystyle r}
die straal van die sirkelvormige basis van die keël is,
h
{\displaystyle h}
die hoogte is en
l
{\displaystyle l}
die lengte van die skuinste van die punt van die keël tot die sirkelvormige rand, dan is:
Oppervlak kegel
=
π
l
r
=
π
r
(
r
2
+
h
2
)
{\displaystyle {\text{Oppervlak kegel}=\pi lr=\pi r{\sqrt {(r^{2}+h^{2})}
Oppervlak basis
=
π
r
2
{\displaystyle {\text{Oppervlak basis}=\pi r^{2}
Totale oppervlak
=
π
l
r
+
π
r
2
=
π
r
(
r
+
(
r
2
+
h
2
)
)
{\displaystyle {\text{Totale oppervlak}=\pi lr+\pi r^{2}=\pi r\left(r+{\sqrt {(r^{2}+h^{2})}\,\right)}
Volume
=
1
3
π
r
2
h
{\displaystyle {\text{Volume}={\frac {1}{3}\pi r^{2}h}
Gedeeltelike volume
Keël.
Hier volg die oppervlak en volume van 'n keël .
Totale volume
Totale volume
=
1
3
π
R
2
H
{\displaystyle {\text{Totale volume}={\frac {1}{3}\pi R^{2}H}
Gedeeltelike volume
R
{\displaystyle R}
,
H
{\displaystyle H}
: Radius en hoogte van groot keël
r
{\displaystyle r}
: Klein radius
h
{\displaystyle h}
: Afstand tussen groot en klein radius (sien skets)
In terme van R, H en h:
Gedeeltelike volume
=
π
h
H
R
2
(
H
−
h
+
h
2
3
H
)
{\displaystyle {\text{Gedeeltelike volume}=\pi {\frac {h}{H}R^{2}\left(H-h+{\frac {h^{2}{3H}\right)}
In terme van R, H en r:
Gedeeltelike volume
=
1
3
π
R
2
H
(
1
−
r
3
R
3
)
{\displaystyle {\text{Gedeeltelike volume}={\frac {1}{3}\pi R^{2}H\left(1-{\frac {r^{3}{R^{3}\right)}
In terme van R, r en h:
Gedeeltelike volume
=
1
3
π
R
3
h
R
−
r
(
1
−
r
3
R
3
)
{\displaystyle {\text{Gedeeltelike volume}={\frac {1}{3}\pi R^{3}{\frac {h}{R-r}\left(1-{\frac {r^{3}{R^{3}\right)}
Afleiding van formule vir volume
Gestel keël se dimensies is:
Kies 'n baie dun skyfie in die keël wat afstand h van die bopunt is met dikte dh.
Die radius van die dun skyfie, kan soos volg bepaal word:
r
R
=
h
H
{\displaystyle {\frac {r}{R}={\frac {h}{H}
r
=
R
H
h
{\displaystyle r={\frac {R}{H}h}
Die volume van die dun skyfie is die volgende:
d
V
=
π
r
2
d
h
=
π
(
R
H
h
)
2
d
h
=
π
(
R
H
)
2
h
2
d
h
{\displaystyle dV=\pi r^{2}dh\quad =\quad \pi \left({\frac {R}{H}h\right)^{2}dh\quad =\quad \pi \left({\frac {R}{H}\right)^{2}h^{2}dh}
Integreer nou van 0 tot H:
V
=
π
(
R
H
)
2
∫
0
H
h
2
d
h
{\displaystyle V=\pi \left({\frac {R}{H}\right)^{2}\int _{0}^{H}h^{2}dh}
V
=
π
(
R
H
)
2
1
3
[
H
2
−
0
2
]
{\displaystyle V=\pi \left({\frac {R}{H}\right)^{2}{\frac {1}{3}\left[H^{2}-0^{2}\right]}
V
=
1
3
π
R
2
H
{\displaystyle V={\frac {1}{3}\pi R^{2}H}
Afleiding van formule vir gedeeltelike volume
In terme van R, H en h
Gedeeltelike volume
=
1
3
π
R
2
H
−
1
3
π
r
2
(
H
−
h
)
{\displaystyle {\text{Gedeeltelike volume}={\frac {1}{3}\pi R^{2}H-{\frac {1}{3}\pi r^{2}\left(H-h\right)}
=
1
3
π
[
R
2
H
−
r
2
(
H
−
h
)
]
{\displaystyle ={\frac {1}{3}\pi \left[R^{2}H-r^{2}\left(H-h\right)\right]}
r
{\displaystyle r}
kan soos volg geskryf word in terme van
R
{\displaystyle R}
,
H
{\displaystyle H}
en
h
{\displaystyle h}
:
r
H
−
h
=
R
H
{\displaystyle {\frac {r}{H-h}={\frac {R}{H}
r
=
R
H
(
H
−
h
)
{\displaystyle r={\frac {R}{H}\left(H-h\right)}
Hierdie kan weer terug vervang word in die oorspronklike formule:
Gedeeltelike volume
=
1
3
π
[
R
2
H
−
R
2
H
2
(
H
−
h
)
3
]
{\displaystyle {\text{Gedeeltelike volume}={\frac {1}{3}\pi \left[R^{2}H-{\frac {R^{2}{H^{2}\left(H-h\right)^{3}\right]}
(
H
−
h
)
3
=
H
3
−
3
H
2
h
+
3
H
h
2
−
h
3
{\displaystyle \left(H-h\right)^{3}=H^{3}-3H^{2}h+3Hh^{2}-h^{3}
Vervang weer terug in hoof formule:
Gedeeltelike volume
=
1
3
π
R
2
[
H
−
1
H
2
(
H
3
−
3
H
2
h
+
3
H
h
2
−
h
3
)
]
{\displaystyle {\text{Gedeeltelike volume}={\frac {1}{3}\pi R^{2}\left[H-{\frac {1}{H^{2}\left(H^{3}-3H^{2}h+3Hh^{2}-h^{3}\right)\right]}
=
1
3
π
R
2
[
H
−
H
+
3
h
−
3
h
2
H
+
h
3
H
2
]
{\displaystyle ={\frac {1}{3}\pi R^{2}\left[H-H+3h-3{\frac {h^{2}{H}+{\frac {h^{3}{H^{2}\right]}
=
1
3
π
h
R
2
[
3
−
3
h
H
+
h
2
H
2
]
{\displaystyle ={\frac {1}{3}\pi hR^{2}\left[3-3{\frac {h}{H}+{\frac {h^{2}{H^{2}\right]}
=
π
h
R
2
[
1
−
h
H
+
h
2
3
H
2
]
{\displaystyle =\pi hR^{2}\left[1-{\frac {h}{H}+{\frac {h^{2}{3H^{2}\right]}
=
π
h
H
R
2
[
H
−
h
+
h
2
3
H
]
{\displaystyle =\pi {\frac {h}{H}R^{2}\left[H-h+{\frac {h^{2}{3H}\right]}
In terme van R, H en r
Gedeeltelike volume
=
groot kegel
−
klein kegel
{\displaystyle {\text{Gedeeltelike volume}={\text{groot kegel}-{\text{klein kegel}
Stel:
x
{\displaystyle x}
= hoogte van klein keël
r
{\displaystyle r}
= radius van klein keël
Gedeeltelike volume
=
1
3
π
R
2
H
−
1
3
π
r
2
x
{\displaystyle {\text{Gedeeltelike volume}={\frac {1}{3}\pi R^{2}H-{\frac {1}{3}\pi r^{2}x}
Die verhouding tussen
x
{\displaystyle x}
,
r
{\displaystyle r}
,
H
{\displaystyle H}
en
R
{\displaystyle R}
is:
x
r
=
H
R
⇒
x
=
r
H
R
{\displaystyle {\frac {x}{r}={\frac {H}{R}\qquad \Rightarrow \qquad x={\frac {rH}{R}
Dus:
Gedeeltelike volume
=
1
3
π
R
2
H
−
1
3
π
r
3
H
R
{\displaystyle {\text{Gedeeltelike volume}={\frac {1}{3}\pi R^{2}H-{\frac {1}{3}\pi {\frac {r^{3}H}{R}
=
1
3
π
R
2
H
(
1
−
r
3
R
3
)
{\displaystyle ={\frac {1}{3}\pi R^{2}H\left(1-{\frac {r^{3}{R^{3}\right)}
In terme van R, r en h
Kry eers H in terme van R, r en h:
H
R
=
H
−
h
r
{\displaystyle {\frac {H}{R}={\frac {H-h}{r}
H
R
=
H
r
−
h
r
{\displaystyle {\frac {H}{R}={\frac {H}{r}-{\frac {h}{r}
H
r
−
H
R
=
h
r
{\displaystyle {\frac {H}{r}-{\frac {H}{R}={\frac {h}{r}
H
(
1
r
−
1
R
)
=
h
r
{\displaystyle H\left({\frac {1}{r}-{\frac {1}{R}\right)={\frac {h}{r}
H
(
R
−
r
R
r
)
=
h
r
{\displaystyle H\left({\frac {R-r}{Rr}\right)={\frac {h}{r}
H
=
R
r
h
r
(
R
−
r
)
{\displaystyle H={\frac {Rrh}{r\left(R-r\right)}
H
=
R
h
R
−
r
{\displaystyle H={\frac {Rh}{R-r}
Vervang hierdie nou in die formule wat in terme van R, H en r is:
Gedeeltelike volume
=
1
3
π
R
2
H
(
1
−
r
3
R
3
)
{\displaystyle {\text{Gedeeltelike volume}={\frac {1}{3}\pi R^{2}H\left(1-{\frac {r^{3}{R^{3}\right)}
=
1
3
π
R
3
h
R
−
r
(
1
−
r
3
R
3
)
{\displaystyle ={\frac {1}{3}\pi R^{3}{\frac {h}{R-r}\left(1-{\frac {r^{3}{R^{3}\right)}
Kyk ook
Eksterne skakels