Phaseolus vulgaris

Phaseolus vulgaris
'n Platpeul variëteit van die snyboontjie
Wetenskaplike klassifikasie edit
Domein: Eukaryota
Koninkryk: Plantae
Klade: Tracheofiete
Klade: Angiospermae
Klade: Eudicots
Klade: Rosids
Orde: Fabales
Familie: Fabaceae
Genus: Phaseolus
Spesie:
P. vulgaris
Binomiale naam
Phaseolus vulgaris
1 – Meso-Amerikaanse gebied
2 – Andes gebied
Sinonieme[2]
  • Phaseolus aborigineus Burkart
  • Phaseolus communis Pritz.
  • Phaseolus compressus DC.
  • Phaseolus esculentus Salisb.
  • Phaseolus nanus L.

Phaseolus vulgaris, of snyboontjies,[3] is 'n eenjarige plant wat wêreldwyd gekweek word vir sy eetbare droë sade of groen, onryp peule. Sy blaar word ook af en toe as groente gebruik en die strooi as dierevoedsel. Sy botaniese klassifikasie, saam met ander Phaseolus spesies, is 'n lid van die Fabaceae familie. Soos meeste lede van die familie, kry snyboontjies die stikstof wat hulle benodig deur 'n assosiasie met rhizobia, wat stikstofvasleggende bakterieë is.

Die snyboontjie het 'n lang geskiedenis van verbouing. Alle wilde lede van die spesie het 'n klimgewoonte,[4][5] maar baie kultivars word óf as bosbone óf klimbone geklassifiseer, afhangende van hul groeistyl. Bekende kultivargroepe sluit in die nierboontjie, die vlootboontjie, die pintoboontjie en die wasboontjie.[6]

Verspreiding

Die spesie kom natuurlik voor in Costa Rica, Guatemala, Honduras, Meksiko, Nicaragua en Panama.[7]

Galery

  • Bloeisels van die snyboontjie
    Bloeisels van die snyboontjie
  • Snyboontjie kultivars geïllustreer in Les plantes potagères (1891 Vilmorin-Andrieux et Cie katalogus)
    Snyboontjie kultivars geïllustreer in Les plantes potagères (1891 Vilmorin-Andrieux et Cie katalogus)
  • Diversiteit in droë snyboontjies
    Diversiteit in droë snyboontjies

Verwysings

  1. ↑ Delgado-Salinas, A.; Alejandre-Iturbide, G.; Azurdia, C.; Cerén-López, J. & Contreras, A. (2020). "Phaseolus vulgaris". IUCN Red List of Threatened Species. 2020: e.T71777161A173264641. doi:10.2305/IUCN.UK.2020-2.RLTS.T71777161A173264641.en. Besoek op 11 November 2022.
  2. ↑ "The Plant List: A Working List of All Plant Species". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Oktober 2017. Besoek op 29 September 2023.
  3. ↑ Gentry, Howard Scott (1969). "Origin of the Common Bean, Phaseolus vulgaris". Economic Botany. New York: New York Botanical Garden Press. 23 (1): 55–69. doi:10.1007/BF02862972. JSTOR 4253014. S2CID 29555157.
  4. ↑ Phillips, R.; Rix, M. (1993). Vegetables. New York: Random House. ISBN 978-0-679-75024-6.Sjabloon:Page needed
  5. ↑ Raja, Vicente; Silva, Paula L.; Holghoomi, Roghaieh; Calvo, Paco (10 November 2020). "The dynamics of plant nutation". Scientific Reports (in Engels). 10 (1): 19465. Bibcode:2020NatSR..1019465R. doi:10.1038/s41598-020-76588-z. ISSN 2045-2322. PMC 7655864. PMID 33173160.
  6. ↑ Sjabloon:GRIN
  7. ↑ https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:514191-1 Plants of the World Online

Eksterne skakels