Skulp
'n Skulp is 'n beskermende harde bedekking van 'n weekdier soos 'n slak of 'n oester. Skulpe bestaan gewoonlik uit 'n kalkagtige materiaal wat deur die organisme self gevorm word. Weekdiere gebruik dikwels aragoniet vir hulle skulpe, maar daar is uitsonderings. Oesters gebruik kalsiet en daar is selfs klamme en slakke wat beide kalsiet en aragoniet aanwend, gewoonlik in lae.[1]
Skulpe is die uitwendige skelette van weekdiere (phylum Mollusca). Dit word deur die weekdiere self van organiese materiaal gemaak, met die struktuur wat wissel van spesie tot spesie. Die skulpe dien as beskerming, as spieraanhegtingspunt en in sommige gevalle ook as kamoeflering.
Veral die slakke (klas Gastropoda) en die tweekleppiges (klas Bivalvia) word deur hierdie strukture beskerm. Lede van die klas Polyplacophora (die chitone) en die klas Monoplacophora het ook skulpe. In die meeste gevalle bestaan die skulpe uit 'n aantal lae organiese materiaal wat deur die mantel afgeskei word.
Die skulpe bestaan dikwels uit 'n buitenste horingagtige laag, die periostrakon, waaronder 'n aantal kalkagtige lae afgeskei word, wat ook proteïene en mukopolisakkariede bevat. 'n Binneste perlemoenlaag word ook aangetref. Alle skulpdraende weekdiere kan die perlemoenlaag gebruik om pêrels te vorm, hoewel net dié van twee oesterspesies enige handelswaarde het.
Daar is verskeie klasse weekdiere wat skulpe vervaardig:
- Bivalvia
- Cephalopoda
- Gastropoda
- Polyplacophora
- Scaphopoda
Die wetenskap wat skulpe bestudeer word die malakologie genoem.[2]
Verwysings
- ↑ "Advanced aquarist" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Januarie 2018. Besoek op 4 Augustus 2017.
- ↑ "Bailey-Matthews Naional Shell Museum" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 November 2017. Besoek op 4 Augustus 2017.
Bron
- Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409664, volume 25, bl. 197