Süleysünlər

Süleysünlər
Elmi təsnifat
Ranqsız:
Amorphea
Ranqsız:
Obazoa
Ranqsız:
Opisthokonta
Ranqsız:
Holozoa
Ranqsız:
Aləm:
Yarımaləm:
Klad:
ParaHoxozoa
Klad:
Nephrozoa
Tipüstü:
Klad:
Olfactores
Yarımtip:
Klad:
Eugnathostomata
Klad:
Teleostomi
Klad:
Euteleostomi
Klad:
Klad:
Rhipidistia
Klad:
Tetrapodomorpha
Klad:
Eotetrapodiformes
Klad:
Elpistostegalia
Klad:
Stegocephalia
Sinifüstü:
Klad:
Reptiliomorpha
Klad:
Amniota
Klad:
Theriimorpha
Klad:
Theriiformes
Klad:
Trechnotheria
Klad:
Cladotheria
Klad:
Prototribosphenida
Klad:
Zatheria
Klad:
Tribosphenida
Yarımsinif:
İnfrasinif:
Maqndəstə:
Boreoeutheria
Dəstəüstü:
Klad:
Gliriformes
Klad:
Glires
Klad:
Simplicidentata
Yarımdəstə:
Fəsilə:
Süleysünlər
Beynəlxalq elmi adı

Süleysinlər (lat. Gliridae və ya lat. Myoxidae) — gəmiricilər dəstəsinə aid məməli heyvan fəsiləsidir. Əsasən Avropada yayılmışlar, lakin bəzi növlərinə Afrika və Asiyada da təsadüf olunur. Digər məməlilərdən qış yuxusunun uzunmüddətli olması ilə fərqlənirlər.

Ümumi xüsusiyyətləri

Orta və xırdaboylu gəmiricilərdir. Quyruqları bədəndən uzun olub, azca basıqdır. Yer formalarında quyruq seyrək tüklərlə örtülmüş, ağac formalarında isə yumşaq tüklüdür. Ön ətrafları dörd, arxa ətrafları beşbarmaqlıdır. Barmaqları uzun və çox hərəkətlidir. Xüsusən xarici barmaqları güclü şəkildə kənarlara əyilə bilir. Barmaqlarının ucunda kiçik, lakin sivri caynaq vardır. Azı dişlərinin kökü yaxşı inkişaf etmişdir, tacı isə alçaqdır. Bu dişlərin çeynəmə səthinin qırışıqları köndələndir. Əksər hallarda ağaclarda yaşayır. Bu fəsilənin nümayəndələrinin başqa fəsilənin nümayəndələrindən başlıca fərqi onlarda kor bağırsağın olmamasıdır. Azı dişlərinin formulu P 1/1, M 1/3-dür.

Yayılması

Növlərinin çoxu Avropanın və Asiyanın meşələrində, düzənliklərin meşə-çöl zonasında, həmçinin Yaponiyada və Afrikada yayılmışdır. Fəsiləyə daxil olan 9 cins 29 növdən, Qafqazda və Azərbaycanda iki cinsə aid iki növ yayılmışdır.

Təsnifatı

  • Graphiurinae yarımfəsiləsi
    • Afrika süleysini (Graphiurus)
      • Graphiurus christyi
      • Graphiurus crassicaudatus
      • Graphiurus hueti
      • Graphiurus kelleni
      • Graphiurus lorraineus
      • Graphiurus microtis
      • Graphiurus monardi
      • Graphiurus murinus
      • Graphiurus ocularis
      • Graphiurus olga
      • Graphiurus parvus
      • Graphiurus platyops
      • Graphiurus rupicola
      • Graphiurus surdus
  • Leithiinae yarımfəsiləsi
    • Meşə süleysini (Dryomys)
      • Anatoli süleysini (Dryomys laniger)
      • Pakistan süleysünü (Dryomys niethammeri)
      • Meşə süleysini (Dryomys nitedula)
    • Sıçuan süleysini (Chaetocauda)
      • Sıçuan süleysini (Chaetocauda sichuanensis)
    • Bağ süleysünü (Eliomys)
      • Qaraquyruq süleysin (Eliomys melanurus)
      • Bağ süleysini Eliomys quercinus
    • Hypnomys
    • Siçanı süleysin (Myomimus)
      • Myomimus personatus
      • Myomimus roachi
      • Myomimus setzeri
    • Selevini (Selevinia)
      • Selevini (Selevinia betpakdalaensis)
  • Myoxinae yarımfəsiləsi
    • Yapon süleysini (Glirulus)
      • Yapon süleysini (Glirulus japonicus)
    • Qozluq süleysini (Muscardinus)
      • Qozluq süleysini (Muscardinus avellanarius)
    • Süleysin (Glis)

İstinadlar

Ədəbiyyat

  • Azərbaycan heyvanlar aləmi. Onurğalılar. III cild. Bakı, Elm nəşriyyatı, 2004
  • Baudoin, Claude (1984). Macdonald, D., ed. The Encyclopedia of Mammals. New York: Facts on File. pp. 678–680. ISBN 0-87196-871-1.
  • Holden, M. E. "Family Gliridae". pp. 819–841 in Mammal Species of the World a Taxonomic and Geographic Reference. D. E. Wilson and D. M. Reeder, eds. Johns Hopkins University Press, Baltimore, 2005.

Həmçinin bax