Təşviqat

Təşviqat adı altında isə burada – psixi modelləşdirmənin ideoloji vasitələr istisna olmamaqla, dominant olaraq qeyri-ideoloji vasitələrlə realizəsi variantları nəzərdə tutulur. Buraya – müxtəlif sövdələşmələr, kompromislər, provakasiyalar, sifarişlər, perspektivi olmayan qızışdırıcı təkliflər vermək, xüsusi təşkil etmələr, xəbərdarlıqlar, hədə-qorxular, nümayişlər, tətillər, boykotlar, rüşvət vermə, qarşısında şərt qoyma, ondan nə isə girov götürmə, sui-qəsd, diversiya-terror, sabotaj, şantaj, fiziki güc tətbiqi, hərbi-fiziki ekspansiya, uşağını oğurlatma, evini, maşınını yandırma, işdən çıxarma, ona acıq verən hərəkətlər etmə, polisə müraciət etmə və s. kimi adi həyatda rastlaşılan bu kimi vasitələr aiddir.

Bu kateqoriyadan olan bəzi sadə təşviqat metodları:

  • Nisbətən sadə təşviqat metodlarından biri – rəqibə müəyyən sövdələşmə təklif etməkdir. Bunun üçün maraqların ortaq məxrəc təşkil etdiyi, kəsişdiyi məqamları axtarıb tapa bilmək vacibdir.
  • Bu kateqoriyadan olan daha bir metod – sifarişlə, muzdla iş gördütdürməkdir. Rüşvət vermə bu metodun növmüxtəlifliyidir;
  • Bu kateqoriyadan olan daha bir metod – qarşılıqlı kompromisə getməkdir. Yuxarıdakı metoddan fərqli olaraq, orada itkisiz qazanc əldə olunursa, burada güzəştlərin qarşılıqlı mübadiləsi baş verir;
  • Bu kateqoriyadan olan daha bir metod – cavab gözləmədən birtərəfli qaydada bir addım geri çəkilməkdir. Güzəşt – adekvat öhdəlik doğurur. Hadisələrin sonrakı eskalasiyasının məsuliyyətinin bir tək onun üzərində qalacağını və yaxud tərəfinizdən özünə heç bir təhlükə qalmadığını dərk edən tərəf-müqabilin analoji addım atması ehtimalı böyükdür;
  • Daha bir metod – bunu ondan kömək istəmək şəklində formulə etməkdir. Məs., «bunu et!» əvəzinə, «bu işdə mənə kömək et!» variantında. Bu, insanda əhəmiyyətlilik şüuru oyadır, mənliyini, qürurunu alçalmaqdan qoruyur. İnsanların həssaslığına bu cür fəallıqla söykəndikdə onlar üçün rədd cavabı vermək nisbətən çətin olur;
  • Daha bir metod – özün bu işə girişib və ya mövqe, yaxud halı qəbul edib, onu isə özünə köməkçi sifətində qəbul etməkdir. Empatiya və ya «psixoloji oxşama effekti» hadisələrin sonrakı eskalasiyasını tənzimləyəsidir;

Mənbə

  1. Українські ресурси : Словник іншомовних слів Arxivləşdirilib 2021-05-15 at the Wayback Machine
  1. «О политической агитации», 1948, с. 8—9 (rus.)
  1. zakon.nau.ua[ölü keçid]