Вялікае грамадства

Вялікае грамадства (англ.: Great Society) уяўляе сабой шэраг сацыяльных, эканамічных і палітычных праграм прэзідэнта ЗША Л. Джонсана 1964—1965 гг., часткова працягнутых і пашыраных падчас прэзідэнцтва Р. Ніксана і Дж. Форда.

Узнікненне тэрміна

7 мая 1964 г. у адным са сваіх публічных выступленняў Ліндан Джонсан заявіў: «…мы пабудуем Вялікае грамадства. Гэта грамадства, дзе ні адно дзіця не будзе галодным, ні адзін малады чалавек не будзе неадукаваным»[1]. Пазней ён паўтарыў гэты выраз падчас выступлення ў Мічыганскім універсітэце 22 мая 1964 г.

Асноўныя праграмы

Сярод асноўных праграм, прынятых падчас прэзідэнцтва Л. Джонсана ў рамках курсу на пабудову Вялікага грамадства, былі Закон аб грамадзянскіх правах (1964), які забараняў расавую дыскрымінацыю, Закон аб выбарчых правах (1965), сацыяльныя праграмы «Вэлфэр», «Медыкэр» і «Медыкэйд» (якія дзейнічаюць па сённяшні дзень), праграммы развіцця гарадоў і вёсак і некаторыя законы аб ахове навакольнага асяроддзя.

Барацьба з расавай дыскрымінацыяй

Закон аб грамадзянскіх правах быў адказам на праблему расавых канфліктаў у Злучаных Штатах. У выніку палітыкі расавай сегрэгацыі ў паўднёвых штатах цемнаскурае насельніцтва мела праблемы з атрыманнем аднолькавага з белымі грамадзянамі ўзроўню адукацыі, сацыяльнага і медыцынскага абслугоўвання. Закон забараняў адмову ў працаўладкаванні на падставе колеру скуры і раздзяленне грамадскага транспарту і іншых элементаў грамадскага карыстання для «чорных» і «белых»[2]. Закон аб выбарчых правах адмяніў цэнз непісьменнасці і пэўныя іншыя абмежаванні, якія заміналі частцы цемнаскурага насельніцтва Поўдня ЗША ўдзельнічаць у выбарах. Таксама быў прыняты Закон аб іміграцыі і нацыянальнасці (1965 г.), які адмяняў нацыянальныя квоты для іміграцыі ў ЗША.

Сацыяльна-эканамічныя законы

Згодна з законам аб эканамічных магчымасцях (1964 г.), былі распрацаваны некаторыя праграмы барацьбы з беднасцю. Сярод іх праграма дапамогі маладым людзям з бедных гарадскіх сямей навучыцца практычным спецыяльнасцям у спецыяльных добраахвотных аб’яднаннях Job Corps. Іншыя праграмы былі накіраваны на развіццё гарадской і сельскай інфраструктуры.

Закон аб сацыяльнай бяспецы і папраўкі да яго[3] (1965—1967 гг.) паклаў пачатак праграме медыцынскага страхавання «Медыкэр» і сістэме медыцынскай дапамогі «Медыкэйд» і даў развіццё праграме пенсіённага забяспячэння пажылых і інвалідаў «Вэлфэр».

Закон аб дзіцячым харчаванні 1966 г. даў пачатак праграме школьных сняданкаў і абедаў для дзяцей[4].

На адукацыю бедных з федэральнага бюджэта выдзяляліся значныя грошы. Так, з 1964 па 1967 гг. расходы на адукацыю павялічыліся з 4 да 12 млрд дол., а ў сярэднім на адну бедную сям’ю з федэральнага бюджэта ішло 4000 долараў штогод[5].

Экалагічныя законы і ахова здароўя грамадства

У 1960-х гг. былі прыняты некаторыя законы аб абароне навакольнага асяроддзя: Закон аб дзікай прыродзе (1964 г.), Закон аб якасці вады (1965 г.), Закон аб утылізацыі цвёрдага смецця (1965 г.), Закон аб кантролі забруджвання паветра маторнымі транспартнымі сродкамі (1965 г.) і інш. Таксама былі ўведзены федэральныя стандарты якасці на пэўныя тавары, а цыгарэты пачалі маркіраваць папярэджаннямі аб небяспецы курэння.

Зноскі

  1. ↑ President Johnson's speech at Ohio University, May 7, 1964 // The American Presidency Project.
  2. ↑ Civil Rights Act of 1964 // finduslaw.com
  3. ↑ Social Security Act Amendments // ourdocuments.gov
  4. ↑ Child Nutrition Act of 1966 Архівавана 25 сакавіка 2016. // USDA Food & Nutrition Service.
  5. ↑ Randall B. Woods. LBJ: Architect of American Ambition.

Спасылкі

  • John A. Andrew. Lyndon Johnson and the Great Society. I.R. Dee, 1998.
  • Eli Ginzberg and Robert M. Solow (eds.). The Great Society: Lessons for the Future. 1974.
  • Jeffrey W. Helsing. Johnson's War/Johnson's Great Society: the guns and butter trap. Praeger Greenwood, 2000.
  • Marshall Kaplan and Peggy L. Cuciti. The Great Society and Its Legacy: Twenty Years of U.S. Social Policy. Duke University Press, 1986.
  • Barbara C. Jordan and Elspeth D. Rostow (eds.). The Great Society: a twenty year critique. Lyndon B. Johnson School of Public Affairs, 1986.
  • Gordon, Kermit (ed.). Agenda for the Nation. The Brookings Institution, 1968.
  • Lyndon B. Johnson. My Hope for America. Random House, 1964.
  • Sidney M. Milkis and Jerome M. Mileur (eds.). The Great Society And The High Tide Of Liberalism. 2005.
  • Charles Murray. Losing Ground: American Social Policy, 1950—1980. Basic Books; 10th Anniv edition (February 1995).
  • Irwin Unger. The Best of Intentions: the triumphs and failures of the Great Society under Kennedy, Johnson, and Nixon. Doubleday, 1996.