Паслёнавыя

Паслёнавыя
Паслён чорны (Solanum nigrum)
Навуковая класіфікацыя
Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Паслёнакветныя Сямейства:  Паслёнавыя
Міжнародная навуковая назва
Solanaceae Juss., nom. cons.
Сінонімы
Atropaceae Martinov Cestraceae Schltdl. Duckeodendraceae Kuhlm. Goetzeaceae Miers ex Airy Shaw Nolanaceae Bercht. & J.Presl, nom. cons. Salpiglossidaceae Hutch. Sclerophylacaceae Miers
Тыпавы род
Solanum L. — Паслён
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   30411 NCBI   4070 EOL   4437 GRIN   f:1043 IPNI   30000631-2 FW   55747

Паслёнавыя^[1] (Solanaceae) — сямейства двухдольных зрослапялёсткавых раслін.

Травы, кусты або паўкусты, часам з лазячымі ці павойнымі сцёбламі, радзей невялікія дрэвы (у тропіках). Лісце чаргаванае, простае, цэласнае абр перыстаскладанае. Кветкі двухполыя, адзіночныя ці сабраныя ў завіткі. Кветкі правільныя, ці злёгку зігаморфныя. Чашачка, вяночак і андрацэй пяцічленныя. Тычынкі размешчаны паміж пялёсткамі. Гінецэй з двух пладалісцікаў, размешчаных наўскасяк да медыяльнай плоскасці кветкі. Завязь верхняя, двухгняздовая ці, радзей, чатырохгняздовая, са шматлікімі семязачаткамі ў кожным гняздзе. Плацэнты масіўныя, прымацаваныя да перагародкі, якая аддзяляе гнёзды. Плод — ягада або каробачка, радзей касцянка.

Налічваецца каля 90 родаў, 2500 відаў. Пашыраны ў трапічных, субтрапічных і ўмераных абласцях пераважна Цэнтральнай і Паўднёвай Амерыкі. На тэрыторыі Беларусі 11 родаў, 16 відаў, найбольш пашыраны паслён і блёкат чорны^[2]. Сярод паслёнавых палявыя харчовыя расліны (бульба, памідоры, баклажан), лекавыя (красаўка беладонна, дурнап'ян звычайны), дэкаратыўныя (петунія гібрыдная, табака пахучая, фізаліс), тэхнічныя (тытунь, махорка) расліны.

Раней гэта сямейства адносілі да парадку Personatae, у цяперашні час гэта класіфікацыя не выкарыстоўваецца. У сучаснай сістэматыцы сямейства паслёнавых разам з сямействам Бярозкавыя (Convolvulaceae) утварае свой уласны парадак Паслёнакветныя.

У цяперашні час сямейства ўключае каля 2 700 відаў у 115 родах^[3], падзеленых на сем падсямействаў, адзінаццаць трыб^[4]:

• Падсямейства Browallioideae

  уключае 11 родаў у чатырох трыбах:

  • Benthamielleae
  • Browallieae
  • Cestreae
  • Salpiglossideae

• Падсямейства Goetzeoideae

  уключае 7 родаў;

• Падсямейства Nicotianoideae

  уключае 8 родаў;

• Падсямейства Petunioideae

  уключае 10 родаў;

• Падсямейства Schizanthoideae

  уключае 1 род — Schizanthus;

• Падсямейства Schwenckioideae

  уключае 3 рода;

• Падсямейства Solanoideae

  уключае 56 родаў у сямі трыбах:

  • Capsiceae
  • Datureae
  • Hyoscyameae
  • Juanulloeae
  • Lycieae
  • Physaleae, уключаюць тры падтрыбы
  • Solaneae

Сямейства налічвае каля 115 родаў^[3], некаторыя з іх:

• Acnistus Schott
• Atropa L. — Красаўка
• Brugmansia Pers.
• Calibrachoa Cerv.
• Capsicum L. — Перац струкавы
• Cestrum L.
• Datura L. — Дурнап’ян
• Duboisia R.Br.
• Hyoscyamus L.
• Iochroma Benth.
• Lycium L. — Ліцый
• Mandragora L. — Мандрагора
• Nicandra Adans. — Нікандра
• Nicotiana L. — Тытунь
• Petunia Juss.
• Physalis L. — Фізаліс
• Physochlaina G.Don
• Saracha Ruiz & Pav.
• Schizanthus Ruiz & Pav.
• Scopolia Jacq.
• Solandra Sw.
• Solanum L. — Паслён
• Streptosolen Miers

Харчовыя, лекавыя, тэхнічныя, дэкаратыўныя расліны. Многія паслёнавыя, асабліва паслён салодка-горкі (Solanum dulkamara)^[5], утрымліваюць алкалоіды і іншыя рэчывы, якія выкарыстоўваюцца ў медыцыне.

• Паслёнавыя // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 12: Палікрат — Праметэй / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 12. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0198-2 (т. 12).
• Биологический энциклопедический словарь / Гл. ред М. С. Гиляров. Ред. колл. А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др.. — 2-е изд. исправл. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 452. — 864 с. — 150 000 экз. — ISBN 5-85270-002-9. (руск.)