Скорасць гуку
Ско́расць гу́ку — скорасць распаўсюджвання гуку ў матэрыяльным асяроддзі. Вызначаецца пругкасцю і шчыльнасцю асяроддзя.
Скорасць гарманічнай гукавой хвалі (гл. гарманічныя ваганні) называецца фазавай скорасцю гуку. Звычайна скорасць гуку — велічыня пастаянная для дадзенага рэчыва пры дадзеных знешніх умовах і не залежыць ад частаты хвалі і яе амплітуды. У выпадку залежнасці фазавай скорасці ад частаты гуку мае месца дысперсія хваль і тады карыстаюцца паняццем групавой скорасці.
Скорасць гуку ў газах меншая, чым у вадкасцях, у вадкасцях меншая, чым у цвёрдых целах (прычым для зрухавых хваль яна меншая, чым для падоўжных). У монакрышталічных цвёрдых целах скорасць гуку залежыць ад напрамку распаўсюджвання хвалі адносна крышталеграфічных восей.
Скорасць гуку ў газах і пары 150—1000 м/с, у вадкасцях 750—2000 м/с, у цвёрдых целах 2000—6000 м/с, у паветры пры нармальных умовах 330 м/с, у вадзе прыкладна 1500 м/с.
Вымярэнне скорасці гуку выкарыстоўваецца для вызначэння многіх характарыстык рэчыва, напрыклад, сціскальнасці газаў і вадкасцей, модуляў пругкасці цвёрдых цел, зоннай структуры паўправаднікоў і інш.
Літаратура
- Шахлевіч Л. М. Ско́расць гу́ку // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 468. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).