Чарнушка дамаская

Чарнушка дамаская
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Казяльцовакветныя Сямейства:  Казяльцовыя Падсямейства:  Казяльцовыя Трыба:  Nigelleae Род:  Чарнушка Від:  Чарнушка дамаская
Міжнародная навуковая назва
Nigella damascena L., Sp. Pl. 2: 584, 1753
Сінонімы
Erobathos damascenum Spach
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   18793 NCBI   3444 EOL   596373 GRIN   t:25336 IPNI   711645-1 TPL   kew-2381631

Чарну́шка дамаская^[1][2], дзяўчына ў зелені^[2] (Nigella damascena) — від кветкавых раслін роду Чарнушка (Nigella) сямейства Казяльцовыя (Ranunculaceae).

Аднагадовая травяністая расліна вышынёй 30—60^[2] см. Сцябло прамое, граністае. Лісце чаргаванае, жорсткае, двойчы і тройчы перыстарассечанае. Долі ліста ніткападобныя, з гладкім краем і завостранай верхавінкай. Верхняе лісце сабранае пад кветкай і ўзвышаецца над ёю^[2]. Кветкі 2—5 см у дыяметры. Чашалісцікі сіняга, блакітнага колеру з адценнямі, буйныя. Плод — шматлістоўка.

Расліна распаўсюджана на тэрыторыі Паўднёвай Еўропы, Заходняй Азіі, Паўночнай Афрыкі (Алжыр, Лівія, Марока, Туніс), на Каўказе, Канарскіх астравах^[3]. Святлолюбівая расліна, мезафіт і мезатроф^[4]. Расце ў стэпавых зонах, засмечаных месцах, парках і садах, каля дарог. Цвіце ў ліпені—верасні^[2]. Размнажаецца насеннем.

Расліна ядавітая^[4]. У насенні маецца эфірны алей і алкалоід дамасцэцін^[2]. Дэкаратыўная і лекавая расліна^[4].

• Вынаеў Г. У. Чарнушка // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз. — С. 324.
• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17). — С. 239.

• Чернушка дамасская: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)