Ароннікавыя
Ароннікавыя | ||||||||||||||||
![]() Капытнік (Calla palustris) | ||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | ||||||||||||||||
Araceae Juss. | ||||||||||||||||
Сінонімы | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
|
Ароннікавыя, Ароідныя[1] (Araceae) — буйное сямейства аднадольных раслін, якое ўключае больш за 3000 відаў у 117[2] родах.
У сістэме класіфікацыі APG II сямейства адносіцца да парадку Шальнікакветныя (Alismatales), які ўваходзіць у клас аднадольных.
Апісанне
Травы, ліяны, эпіфіты, іншы раз дрэвападобныя расліны, звычайна наземныя, радзей водныя. Кветкі дробныя, двух- або аднаполыя, у катахах, прыкрытыя лістом — покрывам, зрэдку афарбаваным, з калякветнікам або без яго, іншы раз кветкі рэдукаваны да адной тычынкі і пладалісціка; трапляюцца кветкі, паглыбленыя ў вось катаха. Гінецэй са зрослых пладалісцікаў (цэнакарпны). Завязь пераважна верхняя 1—3-гнездавая, з адным або некалькімі семязародкамі ў кожным гняздзе. Плод — ягада. Насенне з багатым эндаспермам.
Пашырэнне
Пашыраны амаль па ўсім зямным шары, асабліва ў трапічных і субтрапічных краінах. На Беларусі сустракаюцца капытнік, многакарэннік, раска і інш.
Асаблівасці біялогіі
Апыленне пераважна энтамафільнае.
Класіфікацыя
Падсямейства
У цяперашні час, у межах ароідных вылучаюць 8 падсямействаў[3]:
- Aroideae
- Gymnostachydoideae
- Calloideae
- Lasioideae
- Monsteroideae
- Orontioideae
- Pothoideae
- Раскавыя (Lemnoideae)
У параўнанні з больш раннімі сістэмамі ў таксанаміі сямейства адбыліся наступныя змены: падсямейства Acoroideae было вылучана ў асобнае сямейства Acoraceae; раней самастойнае сямейства Раскавыя (Lemnaceae) было ўключана ў сямейства Ароннікавыя ў рангу подсемейства.
Роды
Агульны лік родаў у сямействе — больш ста.
Вельмі вялікі ўклад у вывучэнне раслін сямейства Ароннікавыя зроблены аўстрыйскім батанікам Генрыхам Вільгельмам Шотам. Апісаныя ім роды дапоўнены скарачэннем «Schott».
Магчымая прамое і зваротнае сартаванне па ўсіх слупках
Лацінская назва |
Руская назва |
Падсямейства | Трыба |
---|---|---|---|
Aglaodorum Schott | Aroideae | Aglaonemateae | |
Aglaonema Schott | Aroideae | Aglaonemateae | |
Alloschemone Schott | Monsteroideae | Monstereae | |
Alocasia (Schott) G.Don | Aroideae | Colocasieae | |
Ambrosina Bassi | Aroideae | Ambrosineae | |
Amorphophallus Blume ex Decne. | Aroideae | Thomsonieae | |
Amydrium Schott | Monsteroideae | Monstereae | |
Anadendrum Schott | Monsteroideae | Anadendreae | |
Anaphyllopsis A.Hay | Lasioideae | ||
Anaphyllum Schott | Lasioideae | ||
Anchomanes Schott | Aroideae | Nephthytideae | |
Anthurium Schott | Pothoideae | Anthurieae | |
Anubias Schott | Aroideae | Anubiadeae | |
Aridarum Ridl. | Aroideae | Schismatoglottideae | |
Ariopsis Nimmo | Aroideae | Colocasieae | |
Arisaema Mart. | Aroideae | Arisaemateae | |
Arisarum Mill. | Aroideae | Arisareae | |
Arophyton Jum. | Aroideae | Arophyteae | |
Arum L. | Ароннік | Aroideae | Areae |
Asterostigma Fisch. & C.A.Mey. | Aroideae | Spathicarpeae | |
Bakoa P.C.Boyce & S.Y.Wong | |||
Biarum Schott | Aroideae | Areae | |
Bognera Mayo & Nicolson | Aroideae | Dieffenbachieae | |
Bucephalandra Schott | Aroideae | Schismatoglottideae | |
Caladium Vent. | Aroideae | Caladieae | |
Calla L. | Капытнік | Calloideae | |
Callopsis Engl. | Aroideae | Callopsideae | |
Carlephyton Jum. | Aroideae | Arophyteae | |
Cercestis Schott | Aroideae | Culcasieae | |
Chlorospatha Engl. | Aroideae | Caladieae | |
Colletogyne Buchet | Aroideae | Arophyteae | |
Colocasia Schott | Aroideae | Colocasieae | |
Croatiella E.G.Gonç. | |||
Cryptocoryne Fisch. ex Wydler | Aroideae | Cryptocoryneae | |
Culcasia P.Beauv. | Aroideae | Culcasieae | |
Cyrtosperma Griff. | Lasioideae | ||
Dieffenbachia Schott | Aroideae | Dieffenbachieae | |
Dracontioides Engl. | Lasioideae | ||
Dracontium L. | Lasioideae | ||
Dracunculus Mill. | Aroideae | Areae | |
Eminium (Blume) Schott | Aroideae | Areae | |
Epipremnum Schott | Monsteroideae | Monstereae | |
Filarum Nicolson | Aroideae | Zomicarpeae | |
Furtadoa M.Hotta | Aroideae | Homalomeneae | |
Gearum N.E.Br. | Aroideae | Spathicarpeae | |
Gonatopus Hook.f. ex Engl. | Aroideae | Zamioculcadeae | |
Gorgonidium Schott | Aroideae | Spathicarpeae | |
Gymnostachys R.Br. | Gymnostachydoideae | ||
Hapaline Schott | Aroideae | Caladieae | |
Helicodiceros Schott | Aroideae | Areae | |
Heteropsis Kunth | Monsteroideae | Heteropsideae | |
Holochlamys Engl. | Monsteroideae | Spathiphylleae | |
Homalomena Schott | Aroideae | Homalomeneae | |
Jasarum G.S.Bunting | Aroideae | Caladieae | |
Lagenandra Dalzell | Aroideae | Cryptocoryneae | |
Landoltia Les & D.J.Crawford | Lemnoideae | ||
Lasia Lour. | Lasioideae | ||
Lasimorpha Schott | Lasioideae | ||
Lemna L. | Раска | Lemnoideae | |
Lysichiton Schott | Orontioideae | ||
Mangonia Schott | Aroideae | Spathicarpeae | |
Monstera Adans. | Monsteroideae | Monstereae | |
Montrichardia Crueg. | Aroideae | Montrichardieae | |
Nephthytis Schott | Aroideae | Nephthytideae | |
Orontium L. | Orontioideae | ||
Pedicellarum M.Hotta | Pothoideae | Potheae | |
Peltandra Raf. | Aroideae | Peltandreae | |
Philodendron Schott | Aroideae | Philodendreae | |
Phymatarum M.Hotta | Aroideae | Schismatoglottideae | |
Pinellia Ten. | Aroideae | Arisaemateae | |
Piptospatha N.E.Br. | Aroideae | Schismatoglottideae | |
Pistia L. | Aroideae | Pistieae | |
Podolasia N.E.Br. | Lasioideae | ||
Pothoidium Schott | Pothoideae | Potheae | |
Pothos L. | Pothoideae | Potheae | |
Protarum Engl. | Aroideae | Colocasieae | |
Pseudodracontium N.E.Br. | Aroideae | Thomsonieae | |
Pseudohydrosme Engl. | Aroideae | Nephthytideae | |
Pycnospatha Thorel ex Gagnep. | Lasioideae | ||
Remusatia Schott | Aroideae | Colocasieae | |
Rhaphidophora Hassk. | Monsteroideae | Monstereae | |
Rhodospatha Poepp. | Monsteroideae | Monstereae | |
Scaphispatha Brongn. ex Schott | Aroideae | Caladieae | |
Schismatoglottis Zoll. & Moritzi | Aroideae | Schismatoglottideae | |
Scindapsus Schott | Monsteroideae | Monstereae | |
Spathantheum Schott | Aroideae | Spathicarpeae | |
Spathicarpa Hook. | Aroideae | Spathicarpeae | |
Spathiphyllum Schott | Monsteroideae | Spathiphylleae | |
Spirodela Schleid. | Многакарэннік | Lemnoideae | |
Stenospermation Schott | Monsteroideae | Monstereae | |
Steudnera K.Koch | Aroideae | Colocasieae | |
Stylochaeton Lepr. | Aroideae | Stylochaetoneae | |
Symplocarpus Salisb. ex W.P.C.Barton | Orontioideae | ||
Synandrospadix Engl. | Aroideae | Spathicarpeae | |
Syngonium Schott | Aroideae | Caladieae | |
Taccarum Brongn. ex Schott | Aroideae | Spathicarpeae | |
Theriophonum Blume | Aroideae | Areae | |
Typhonium Schott | Aroideae | Areae | |
Typhonodorum Schott | Aroideae | Peltandreae | |
Ulearum Engl. | Aroideae | Zomicarpeae | |
Urospatha Schott | Lasioideae | ||
Wolffia Horkel ex Schleid. | Вольфія | Lemnoideae | |
Wolffiella (Hegelm.) Hegelm. | Lemnoideae | ||
Xanthosoma Schott | Aroideae | Caladieae | |
Zamioculcas Schott | Aroideae | Zamioculcadeae | |
Zantedeschia Spreng. | Aroideae | Zantedeschieae | |
Zomicarpa Schott | Aroideae | Zomicarpeae | |
Zomicarpella N.E.Br. | Aroideae | Zomicarpeae |
Гл. таксама
Зноскі
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 145. — 160 с. — 2 350 экз.
- ↑ [https://web.archive.org/web/20170617232641/http://www.theplantlist.org/1.1/browse/A/Araceae/ Архівавана 17 чэрвеня 2017. Araceae on The Plant List]
- ↑ а б Паводле Germplasm Resources Information Network (GRIN)
Літаратура
- Ароннікакветныя // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
- Грудзинская И. А. Семейство аронниковые (Araceae) // Жизнь растений. В 6-ти т. Т. 6. Цветковые растения / Под ред. А. Л. Тахтаджяна. — М.: Просвещение, 1982. — С. 466—493.
- Чуб В. Загадки ароидных // Цветоводство. — 2008. — № 3. — С. 58—61.
Спасылкі
- Ароидеи // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
- Ароидные, аронниковые (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі
- Watson, L.; Dallwitz, M.J. The Families of Flowering Plants. Araceae (Семейства цветковых растений. Ароидные) Архівавана 14 лютага 2005. (англ.)
- Роды ароидных на сайте International Aroid Society (англ.) (Праверана 13 мая 2010)