ئاینو

ئاینو (بە ژاپۆنی: アイヌ) دانیشتووانی ڕەسەنی دوورگەی ژاپۆنن کە مێژووی نیشتەجێ بوونیان پێش ھاتنی لێشاوی پێشینانی ژاپۆنییەکانە لە چینەوە، کە دوای ھاتنی ژاپۆنییەکان ژمارەی ئاینوەکان ڕووی لە کەمی کرد و لە ھەموو دوورگەکانی ئەو وڵاتەدا بوونیان سڕایەوە و لەناو زۆرینەی ژاپۆنیدا توانەوە، تەنیا لە دوورگەی ھۆکایدۆ نەبێت کە تاکوو ئێستا لە ژێر کاریگەری زمان و ھونەر و ڕۆشنبیری و دابونەریتی ئاینو ماوەتەوە کە شێوە و نەریتەکانیان جیاوازییەکی زۆر ڕوون و ئاشکرایان ھەیە لەگەڵ ژاپۆنییەکان.

ئاینوەکان لە ڕووی شێوەی لەش و لاریان جیاوازن لەگەڵ ژاپۆنییەکان و بەوە جیا دەکرێنەوە کە باڵایان بەرزتر و زلترن لە ژاپۆنییەکان و ھەروەھا موویان زۆرە و تووکنترن لەچاو ژاپۆنییەکان.^{[ژێدەر پێویستە]}

ئاینو بیروباوەڕی تایبەتی خۆیان ھەیە و "ورچ" بە شتێکی تایبەت و پیرۆز دادەنێن و دەیکەنە قوربانی بە مەبەستی ڕازی کردنی خواکەیان.^{[ژێدەر پێویستە]}

ئاینو ژمارەیان نزیکەی ١٥٠ ھەزار دەبێت کە زۆربەیان لە ژاپۆن و بەشێکی کەمیشیان لە ڕووسیا دەژین.^{[ژێدەر پێویستە]}

• Hudson، Mark J (١٩٩٩). «Ainu Ethnogenesis and the Northern Fujiwara». Arctic Anthropology. ٣٦ (1/2): ٧٣–٨٣. JSTOR ٤٠٣١٦٥٠٦.
• Levin، Mark A. (٢٠٠١). «Essential Commodities and Racial Justice: Using Constitutional Protection of Japan's Indigenous Ainu People to Inform Understandings of the United States and Japan». New York University Journal of International Law and Politics. ٣٣: ٤١٩, ٤٤٧. SSRN ١٦٣٥٤٥١. {cite journal}: نرخی |ssrn= بپشکنە (یارمەتی)

• دەروازەی ژاپۆن
• دەروازەی کۆمەڵگا
• دەروازەی ڕووسیا
• دەروازەی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
• دەروازەی چاند