Пирамида (геометри)
Пирами́да (ав.гр. πυραμίς, кам. ӳк. πυραμίδος) — пĕрлĕ тăрăллă, никĕсĕнче нумайкĕтеслĕх, ытти хысакĕсем — виçкĕтеслĕхсемлĕ нумайхысаклăх[1]. Пирамида тĕпĕн кĕтес шучĕпе виçкĕтеслĕ, тăваткĕтеслĕ т. ыт. пирамидăсем пулаççĕ.
Пирамида конусăн пайăр тĕслĕхĕ шутланать.
Пирамида формулисем
- Пирамидăн калăпăшне çак формулăпа шутлаççĕ:
- кунта — тĕпĕн лаптăкĕ тата — çӳллĕшĕ;
- Аяк çийĕ — аяк хысакĕсен лаптăк сумми:
- Тулли çийĕ — аяк çийĕпе тĕпĕн лаптăкĕ:
- Тĕрĕс пирамидăн аяк çийне тупма çак формулăпа усă кураççĕ:
- кунта — аяк хысакĕн апофеми, — тĕпĕн периметрĕ, — тĕп енĕн хисепĕ, — аяк пĕрчи, — пирамида тăрри çумĕнчи лапчăк кĕтес.
Асăрхавсем
- ^ Александров А.Д. Вернер А.Л. . — Просвещение, 2003 г.. — ISBN 5-09-010773-4
Вуламалли
- Александров А.Д. Вернер А.Л. Учебник для 10-11 классов общеобразовательных учреждений. — 2-мĕш. — Просвещение, 2003. — ISBN 5-09-010773-4
- А. Ю. Калинин, Д. А. Терешин Стереометрия. 11 класс. — Физматкнига, 2005. — ISBN 5-89155-134-9
- А. В. Погорелов Геометрия: Учебник для 10-11 классов общеобразовательных учреждений. — Просвещение, 2008. — ISBN 978-5-09-019708-3
Çавăн пекех пăхăр
Каçăсем
- Бумажные модели пирамид 2010 ҫулхи Кӑрлач уйӑхӗн 4-мӗшӗнче архивланӑ. (акăлч.).
- Евклид, «Никĕссем» 2011 ҫулхи Чӳк уйӑхӗн 9-мӗшӗнче архивланӑ.
Ку стереометрипе вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. |
Нумайхысаклăхсем |
|
---|---|
Тĕрĕс (Платон ĕскерĕсем) | Категория:Навигационные шаблоны без родителя |
Тĕрĕс, мăкăрăлчăк мар |
Çăлтăрла додекаэдр • Çăлтăрла икосододекаэдр • Çăлтăрла икосаэдр • Çăлтăрла нумайхысаклăх • Çăлтăрла октаэдр |
Мăкăрăлчăк | Категория:Навигационные шаблоны без родителя |
Формулăсем, теоремăсем, теорисем | Александровăн сарăм теореми • Бликер теореми • Нумайхысаклăхсен Коши теореми • Нумайхысаклăхăн Линделёф теореми • Нумайхысаклăхсен Минковски теореми • Сабитов теореми • Нумайхысаклăхсен Эйлер теореми • Нумайхысаклăхсене кустарнин теорийĕ • Шлефли формули |
Ыттисем | Нумайхысаклăх ушкăнĕ • Вуникхысаклăхсем • Пĕрчĕлле куб • Путăк нумайхысаклăх • N-виçеллĕ тетраэдр • Ортоцентрлă тетраэдр • Тӳрĕ кĕтеслĕ параллелепипед • Тан хысаклă тетраэдр • Сарăм • Шлефли символĕ • Нумай виçеллисем (Тессеракт • Пентеракт • Хексеракт • Хептеракт) • Политоп • Гиперкуб • Иккĕлле нумайхысаклăх |