31 Rhagfyr

31 Rhagfyr

Math o gyfrwng	pwynt mewn amser mewn perthynas ag amserlen gylchol
Math	31st
Rhan o	Rhagfyr
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

31 Rhagfyr yw'r pumed dydd a thrigain wedi'r tri chant (365ain) o'r flwyddyn yng Nghalendr Gregori (366fed mewn blwyddyn naid) a diwrnod ola'r flwyddyn. Yn Gymraeg gelwir y noson hon yn Nos Galan.

• 406 - Nifer o lwythau Almaenig, yn eu plith y Fandaliaid, Bwrgwndiaid a’r Alaniaid, yn croesi Afon Rhein, sydd wedi rhewi. Dinistrir amddiffynfeydd yr ymerodraeth Rufeinig ar y ffin, ac mae'r Almaenwyr yn meddiannu rhannau helaeth o Âl.
• 1857 - Y Frenhines Victoria yn dewis Ottawa fel prifddinas Canada.
• 1879 - Arddangoswyd bylb golau gwynias o wneuthuriad Thomas Edison am y tro cyntaf erioed. Edefyn carbon oedd y wifren wynias yn y bylb.
• 1909 - Agorwyd Pont Manhattan yn Ninas Efrog Newydd.
• 1987 - Robert Mugabe yn dod yn Arlywydd Simbabwe.
• 1999
  • Panama yn cael rheolaeth dros Gamlas Panamâ.
  • Boris Yeltsin yn ymddiswyddo fel Llywydd Rwsia.
• 2014 - Beji Caid Essebsi yn dod yn Arlywydd Tiwnisia
• 2019 - Pandemig COVID-19: Mae Gweriniaeth Pobl Tsieina yn son wrth Gyfundreth Iechyd y Byd am achos o COVID-19 yn Wuhan.
• 2020 - Diwedd cyfnod pontio Brexit.
• 2022 - Pab Bened XVI yn marw, bron i ddeng mlynedd ar ol ei ymddiswyddiad.
• 2023 - Margrethe II yn cyhoeddi ei hymwrthodiad fel brenhines Denmarc.

• 1378 - Pab Calistus III (m. 1458)
• 1491 - Jacques Cartier, fforiwr (m. 1557)
• 1514 - Andreas Vesalius, anatomydd a meddyg (m. 1564)
• 1869 - Henri Matisse, arlunydd (m. 1954)
• 1877 - Viktor Dyk, awdur (m. 1931)
• 1878 - Caradoc Evans, awdur (m. 1945)^[1]
• 1908 - Simon Wiesenthal, iddew a oroesedd yr Holocost (m. 2005)^[2]
• 1917 - Ruth Rogers-Altmann, arlunydd (m. 2015)
• 1924 - Taylor Mead, actor (m. 2013)
• 1931 - Mildred Scheel, meddyg (m. 1985)
• 1933 - Chryssa, arlunydd (m. 2013)^[3]
• 1935 - Salman, brenin Sawdi Arabia
• 1937
  • Syr Anthony Hopkins, actor^[4]
  • Tess Jaray, arlunydd
• 1941
  • Syr Alex Ferguson, rheolwr pêl-droed Manchester United rhwng 1986 a 2013
  • Sarah Miles, actores
• 1943
  • John Denver, canwr (m. 1997)
  • Syr Ben Kingsley, actor
• 1948 - Donna Summer, cantores (m. 2012)
• 1954 - Alex Salmond, gwleidydd, Prif Weinidog yr Alban 2007-2014 (m. 2024)^[5]
• 1959 - Val Kilmer, actor
• 1962 - Nélson Luís Kerchner, pel-droediwr
• 1964 - Michael McDonald, actor a chomediwr
• 1965 - Gong Li, actores
• 1977 - Psy, canwr a rapiwr

• 192 - Commodus, ymherodr Rhufeinig, 31
• 1384 - John Wycliffe, diwinydd, 66^[6]
• 1802 - Francis Lewis, llofnodydd Datganiad Annibyniaeth yr Unol Daleithiau, 90
• 1950 - Karl Renner, Arlywydd Awstria, 80
• 1966 - Helene Roth, arlunydd, 79
• 1976 - Judith Westphalen, arlunydd, 54
• 1980 - Marshall McLuhan, addysgwr, athronydd ac ysgolhaig, 69
• 1998 - Guta von Freydorf-Stephanow, arlunydd, 87
• 2002 - Aat Breur-Hibma, arlunydd, 89
• 2008 - Lidiya Mayorova, arlunydd, 81
• 2013 - James Avery, actor, 68
• 2014 - Edward Herrmann, actor, 71
• 2015 - Natalie Cole, cantores, 65^[7]
• 2019 - Ratko Janev, ffisegydd atomig, 80
• 2021 - Betty White, actores, 99
• 2022
  • Pab Bened XVI, 95
  • Aled Glynne, darlledwr, 65

• Nos Galan
• Calennig
• Rasys Nos Galan
• Hogmanay (yr Alban)
• Gŵyl mabsant: Sant Gwynin a Sant Silvester
• Chwechwed diwrnod Kwanzaa (yr Unol Daleithiau)