Γ Κενταύρου

γ Κενταύρου
Αστερισμός: Κένταυρος
Συντεταγμένες
(εποχή 2000.0): 		α = 12h:41m:31s,
δ = −48°.57′.35,5″
Φαινόμενο μέγεθος: +2,17 (+2,85 και +2,95)
Φασματικός τύπος: A1 IV + A0 III
Απόσταση από τη Γη: 130 ± 1 έτη φωτός[1]
Ονομασίες σε καταλόγους CD−48°7597, HD 110304,
HR 4819, HIP 61932,
SAO 223603

Ο γ (γάμμα) Κενταύρου (Gamma Centauri, γ Cen) είναι ο πέμπτος φωτεινότερος (όπως φαίνεται από τη Γη) αστέρας στον νότιο αστερισμό Κένταυρο. Στην πραγματικότητα είναι δύο αστέρες (διπλό σύστημα αστέρων), όπως μπορούμε να διακρίνουμε παρατηρώντας τον σε υψηλή μεγέθυνση με τηλεσκόπιο. Είναι εύκολα ορατός με γυμνό μάτι, αλλά εξαιτίας της νότιας θέσεώς του είναι μόλις ορατός από τη νότια Ελλάδα και σχεδόν από κανένα άλλο μέρος της Ευρώπης. Είναι γνωστός και με το αραβικό όνομα Muhlifain[2], αλλά αυτό προκαλεί σύγχυση με τον αστέρα γ Μεγάλου Κυνός, γνωστό και ως Muliphein (από την ίδια αραβική φράση, που σημαίνει «αστέρες του όρκου»).

Το συνολικό οπτικό φαινόμενο μέγεθος του αστρικού αυτού ζεύγους είναι[3] +2,17, αλλά ο κάθε αστέρας ξεχωριστά είναι τρίτου μεγέθους.[4] Αμφότεροι είναι λευκοί αστέρες, με δείκτη χρώματος (B−V) = −0,01 και φασματικό τύπο μεταξύ του γίγαντα και του υπογίγαντα[5], κάτι που υποδεικνύει ότι βρίσκονται στο στάδιο μεταβάσεως από υπογίγαντες σε γίγαντες αστέρες.[6] Η επιφανειακή θερμοκρασία τους ανέρχεται σε 9.082 K, ενώ το συνολικό απόλυτο μέγεθος του συστήματος είναι −0,81, δηλαδή η πραγματική του λαμπρότητα είναι 174 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου.

Το έτος 2000 το ζεύγος παρουσίαζε γωνιακό διαχωρισμό 1,217 δευτερόλεπτο της μοίρας με γωνία θέσης 351,9 μοίρες.[4] Οι θέσεις τους έχουν παρατηρηθεί από το έτος 1897, οπότε υπήρξε αρκετός ενδιάμεσος χρόνος ώστε να εκτιμηθεί η περίοδος περιφοράς τους περί το κοινό κέντρο μάζας τους σε 83,57 γήινα έτη, με μεγάλο ημιάξονα 0,87΄΄, που στην απόσταση του ζεύγους από τη Γη (130 έτη φωτός) αντιστοιχεί σε 93 αστρονομικές μονάδες.[7][8] Η τροχιά έχει μεγάλη εκκεντρότητα, περίπου 0,793. Ο αστέρας ταυ Κενταύρου είναι στην πραγματικότητα κοντά στο σύστημα του γ Κενταύρου, περίπου 1,72 έτος φωτός από αυτό.[9]. O γ Κενταύρου πλησιάζει τη Γη και το Ηλιακό Σύστημα με μέση ταχύτητα 5,5 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο[10] (19.800 χιλιόμετρα την ώρα).


Παραπομπές

  1. ↑ van Leeuwen, F. (Νοέμβριος 2007). «Validation of the new Hipparcos reduction». Astronomy and Astrophysics 474 (2): 653–664. doi:10.1051/0004-6361:20078357. Bibcode: 2007A&A...474..653V. 
  2. ↑ Paul Kunitzsch (1959). Arabische Sternnamen in Europa, von Paul Kunitzsch. O. Harrassowitz. σελ. 188. 
  3. ↑ Johnson, H.L. και άλλοι. (1966). «UBVRIJKL photometry of the bright stars». Communications of the Lunar and Planetary Laboratory 4 (99): 99. Bibcode: 1966CoLPL...4...99J. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Fabricius, C.; Makarov, V.V. (Απρίλιος 2000). «Two-colour photometry for 9473 components of close Hipparcos double and multiple stars». Astronomy and Astrophysics 356: 141–145. Bibcode: 2000A&A...356..141F. 
  5. ↑ Gray, R.O. και άλλοι. (Ιούλιος 2006). «Contributions to the Nearby Stars (NStars) Project: Spectroscopy of Stars Earlier than M0 within 40 pc-The Southern Sample». The Astronomical Journal 132 (1): 161–170. doi:10.1086/504637. Bibcode: 2006AJ....132..161G. https://archive.org/details/sim_astronomical-journal_2006-07_132_1/page/161. 
  6. ↑ Schaaf, Fred (2008). The brightest stars: discovering the universe through the sky's most brilliant stars. The Brightest Stars: Discovering the Universe through the Sky's Most Brilliant Stars. John Wiley & Sons. σελ. 262. Bibcode:2008bsdu.book.....S. ISBN 0-471-70410-5. 
  7. ↑ Mason, Brian D. και άλλοι. (Δεκέμβριος 2001). «The 2001 US Naval Observatory Double Star CD-ROM. I. The Washington Double Star Catalog». The Astronomical Journal 122 (6): 3466–3471. doi:10.1086/323920. Bibcode: 2001AJ....122.3466M. https://archive.org/details/sim_astronomical-journal_2001-12_122_6/page/3466. 
  8. ↑ Kaler, James B. «MUHLIFAIN (Gamma Centauri)». Stars. Πανεπιστήμιο του Ιλινόι. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2011. 
  9. ↑ Shaya, Ed J.; Olling, Rob P. (Ιανουάριος 2011). «Very Wide Binaries and Other Comoving Stellar Companions: A Bayesian Analysis of the Hipparcos Catalogue». The Astrophysical Journal Supplement 192 (1): 2. doi:10.1088/0067-0049/192/1/2. Bibcode: 2011ApJS..192....2S. 
  10. ↑ Evans, D.S. (20–24 Ιουνίου 1966). Batten, Alan Henry· Heard, John Frederick, επιμ. The Revision of the General Catalogue of Radial Velocities. University of Toronto: International Astronomical Union. Bibcode:1967IAUS...30...57E.