Πατριάρχης Ιερεμίας Γ΄

Πατριάρχης Ιερεμίας Γ΄
Ο Ιερεμίας Γ΄ στα Αποσημειώματα Χρονογράφου 1800-1913 του Μανουήλ Γεδεών
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Ιερεμίας Γ΄ (Ελληνικά)
Γέννηση1650
Πάτμος
Θάνατος1735
Χερσόνησος του Άθω
Χώρα πολιτογράφησηςΟθωμανική Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταορθόδοξος ιερέας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΟικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
μητροπολίτης
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ιερεμίας Γ΄ (... - 1735) ήταν Οικουμενικός Πατριάρχης κατά τα έτη 1716-1726 και 1732-1733.

Η ζωή του

Γεννήθηκε μεταξύ των ετών 1650 και 1660[1] στην Πάτμο[2], όπου και χειροτονήθηκε διάκονος. Υπηρέτησε ως ιερέας στη Χάλκη[α] και κατόπιν στη Μητρόπολη Καισαρείας υπό τον Μητροπολίτη Κυπριανό, μετέπειτα Πατριάρχη. Μετά την εκλογή του Κυπριανού στον Οικουμενικό Θρόνο, μάλλον τον διαδέχθηκε ο Ιερεμίας στις αρχές του 1708, ως Μητροπολίτης Καισαρείας, γεγονός που συνάγεται από το ότι δεν υπάρχει μαρτυρία ότι μεσολάβησε άλλο πρόσωπο στον Μητροπολιτικό αυτό θρόνο.

Εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης ως Ιερεμίας Γ΄ στις 23 Μαρτίου του 1716. Κατά την διάρκεια της πρώτης Πατριαρχίας του ήρθε σε αντιπαράθεση, αυτός και οι υποστηρικτές του, με τον Ηρακλείας Καλλίνικο, ο οποίος φιλοδοξούσε να τον ανατρέψει και να τον διαδεχθεί[3]. Συκοφαντήθηκε την ίδια περίοδο ότι δήθεν επιδίωκε την καταστροφή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τη Ρωσία, με συνέπεια να συλληφθεί και να φυλακισθεί δύο φορές, μία το 1718 στην Αδριανούπολη και μία το 1720 στη Κωνσταντινούπολη. Το 1726 καθαιρέθηκε μετά από ενέργειες του Ηγεμόνα της Μολδαβίας Γρηγορίου Γκίκα, ο οποίος ήθελε να τον εκδικηθεί επειδή είχε αρνηθεί να δώσει διαζύγιο στον αδελφό του, και εξορίσθηκε στο Όρος Σινά.

Το 1733 ο Ιερεμίας επέστρεψε από την εξορία και επανήλθε στο θρόνο, πλην όμως μετά παρέλευση μόλις επτά μηνών υπέστη ημιπληγία και αποχώρησε του θρόνου[4], μεταβαίνοντας στη Μονή Μεγίστης Λαύρας στο Άγιο Όρος, στην οποία και πέθανε το 1735[5].

Η Πατριαρχία του

Ο Ιερεμίας Γ΄ ήταν δημοφιλής[5] και θεωρείται από τους σημαντικότερους και πιο δραστήριους Πατριάρχες του 18ου αιώνα, διακρινόμενος για τη μεγάλη μόρφωσή του[2] και τον ακραιφνή πατριωτισμό του. Εξέδωσε μεγάλο αριθμό πράξεων που ρύθμιζαν θέματα ενοριακών δικαίων και υπαγωγής διαφόρων μονών της Βαλκανικής. Επικύρωσε τη σύνθεση της διοικούσας συνόδου της ρωσικής Εκκλησίας. Επί των ημερών της Πατριαρχείας του ανοικοδομήθηκε νέος, μεγαλύτερος και λαμπρότερος Ναός του Αγίου Γεωργίου στην έδρα του Πατριαρχείου, στο Φανάρι, ο οποίος είχε καταστραφεί από μεγάλη πυρκαγιά που είχε πλήξει την περιοχή[6]. Επί των ημερών της Πατριαρχίας του επίσης, ανασυστάθηκε και η μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στη νήσο Πρώτη των Πριγκιπονήσων, την οποία εμπλούτισε με συλλογή πολύτιμων εικόνων που είχε δωρίσει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο ο Μέγας Πέτρος, Τσάρος της Ρωσίας, με τον οποίο ο Ιερεμίας Γ΄ αλληλογραφούσε συνεχώς από το 1722.

Αλληλογραφούσε επίσης και με Αγγλικανούς επισκόπους στην Αγγλία για τη διασαφήνιση των δογμάτων της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Εξέδωσε εγκυκλίους σχετικά με την αποδοχή των Διαμαρτυρομένων στους κόλπους της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Μία εξ αυτών προέβλεπε την αποδοχή όσων προέρχονται από τις αιρέσεις του Λουθήρου και του Καλβίνου απλώς με χρίσμα Αγίου Μύρου[7]. Συνεκάλεσε Σύνοδο το 1722, η οποία καταδίκασε τα δόγματα της Καθολικής Εκκλησίας[8], και δεύτερη Σύνοδο τον Αύγουστο του 1723, η οποία αποσχημάτισε τον Μεθόδιο Ανθρακίτη και συνέστησε τη μη ανάγνωση των συγγραμμάτων του.

Τέλος, επέβαλε ακραία λιτότητα στα έξοδα του Πατριαρχείου, καταφέρνοντας έτσι να περιορίσει το χρέος του και να βελτιώσει την οικονομική του κατάσταση[9].

Υποσημειώσεις και παραπομπές

Υποσημειώσεις

  1. Αδιευκρίνιστο αν νοείται αυτή των Πριγκηποννήσων ή (πιθανότερο) αυτή των Δωδεκανήσων[2].

Παραπομπές

  1. Γεννάδιος Ηλιουπόλεως, «Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Ιερεμίας ο Γ'», Ορθοδοξία 25 (1950), σελ. 148
  2. 2,0 2,1 2,2 Μανουήλ Γεδεών, σελ. 622.
  3. Ευστρατιάδης 1935, σελ. 8-10.
  4. Μανουήλ Γεδεών, σελ. 631.
  5. 5,0 5,1 Μανουήλ Γεδεών, σελ. 632.
  6. Βαρβούνης, Μ.Γ. (2006). Το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Αθήνα: Εκδόσεις Χελάνδιον. σελ. 23. ISBN 960-87087-5-3. 
  7. Μανουήλ Γεδεών, σελ. 623.
  8. Μανουήλ Γεδεών, σελ. 626.
  9. Μανουήλ Γεδεών, σελ. 627.

Πηγές


τίτλοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Προκάτοχος
Κυπριανός
Μητροπολίτης Καισαρείας
1708-1716
Διάδοχος
Νεόφυτος
Προκάτοχος
Κοσμάς Γ΄
Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1716-1726 (1η θητεία)
Διάδοχος
Καλλίνικος Γ΄
Προκάτοχος
Παΐσιος Β΄
Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1732-1733 (2η θητεία)
Διάδοχος
Σεραφείμ Α΄