Gerhard Rohlfs

Gerhard Rohlfs
Irudi gehiago
Atenasko Akademiako kide
Bizitza
Jaiotza	Berlin, 1892ko uztailaren 14a
Herrialdea	Alemaniar Inperioa  (1896ko uztailaren 14a -  1949ko maiatzaren 23a)  Mendebaldeko Alemania  (1949ko maiatzaren 24a -  1986ko irailaren 12a)
Lehen hizkuntza	alemana
Heriotza	Tübingen, 1986ko irailaren 12a (94 urte)
Familia
Seme-alabak	ikusi Eckart Rohlfs (en)
Hezkuntza
Heziketa	Berlingo Humboldt Unibertsitatea Grenobleko Unibertsitatea
Hizkuntzak	alemana italiera latina
Jarduerak
Jarduerak	hizkuntzalaria, unibertsitateko irakaslea eta erromanista
Lantokia(k)	Munich eta Tübingen
Enplegatzailea(k)	Tübingengo Unibertsitatea Municheko Unibertsitatea
Jasotako sariak	ikusi Bavarian Order of Merit Cross of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany Ordre des Arts et des Lettres French Order of Academic Palms honorary doctor of the University of Athens
Kidetza	Accademia della Crusca Linzeen Akademia Zientzien Bavariar Akademia Suediako Zientzien Errege Akademia Academy of Athens (en) Katalan Ikaskuntzaren Institutuko Filologia Saila

Gerhard Rohlfs (Berlin-Lichterfelde, 1892ko uztailaren 14a - Tübingen, 1986ko irailaren 12a), alemaniar hizkuntzalari, filologo eta erromanista izan zen.

Irakaslea izan zen Tübingen eta Municheko unibertsitateetan. Bere espezialitaterik nabarmenena geografia linguistikoa izan zen, non landa-lan izugarria egin zuen. Rohlfsen bibliografiak laurehun izenburu ditu gutxienez.

1913tik, Rohlfsek hizkuntza erromantzeak ikasi zituen Berlinen (eta Grenoblen) eta doktoretza lortu zuen (mendebaldeko frontean soldadutza egin ondoren) 1920an Heinrich Morfekin Ager, Area, Atrium. Eine Studie zur romanischen Wortgeschichte izeneko tesiarekin (Borna-Leipzig 1920). Frantseseko, latineko eta italierako azterketa estatalak ere gainditu zituen. Calabrian sei hilabeteko ikerketa-egonaldia egin ondoren, 1922an Eduard Wechsslerrekin osatu zuen bere gaikuntza Das romanische habeo-Futurum und Konditionalis-i buruzko ikerketa batekin, eta funtzionario hizlari pribatu bihurtu zen Berlingo Friedrich-Wilhelms Unibertsitatean, 1926an Tübingengo irakasle titularra, 1938an Municheko Filologia Erromanikoko katedrari dei bat egin zion Karl Vossler nahitaezko erretiratuaren ondorengo gisa.^[1] 1957an erretiroa hartu ondoren, Tübingenera itzuli zen eta ohorezko irakasle izendatu zuten 1958an.

1935ean gaskoiari buruzko liburu bat atera zuen.^[2] Liburuaren erdia, gutxi gorabehera, hiztegiaren azterketari eskainita zegoen. Garai hartako hiztegi eta lexikoen osagarri gisa, Gerhard Rohlfs, bearnesarentzat, aragoierarentzat eta euskararentzat, Pirinioetako bi isurialdeetan, hitz uzta zabala bildu zituen.

Bereziki nekazari edo artzaintza-terminologiari eta toponimiari dagozkien hitzen alderaketak eginez, egileak Pirinioetako idiomen arteko elkargune zabalak erakutsi zituen. Horrela, hogeita hamar urte lehenago Édouard Bourciezek gaskoierari buruzko egindako ikerketak osatu zituen. Bat etortzeen gainetik, euskara, edo aitzineuskararen eragina azpimarratu zuen, Pirinioetako (hegoaldea eta iparraldea) eta Akitania-Pirinioetako hizkuntza eremuan latinezko eta galiar aurreko hitzen iturri gisa.

• Le Gascon. Etudes de Philologie Pyrénénne, Halle (Saale), Max Niemeyer Verlag, 1935.^[3]
• Romanische Sprachgeographie: Geschichte und Grundlagen, Aspekte und Probleme mit dem Versuch eines Sprachatlas der romanischen Sprachen. C. H. Beck, München 1971.
• Grammatica storica della lingua italiana e dei suoi dialetti, 3 Bde., Einaudi, Turin 1966–1969 und mehrere Nachdrucke.
• Rätoromanisch. Die Sonderstellung des Rätoromanischen zwischen Italienisch und Französisch; eine kulturgeschichtliche und linguistische Einführung. C. H. Beck, München 1975, ISBN 3-406-05730-6.
• Sermo vulgaris Latinus. Vulgärlateinisches Lesebuch. Niemeyer, Tübingen 1951 (Sammlung kurzer Lehrbücher der romanischen Sprachen und Literaturen; Band 13).
• Lexicon graecanicum Italiae inferioris. 2., erw. u. völlig neubearb. Aufl. Niemeyer, Tübingen 1964 (1. Aufl. u.d.T.: Etymologisches Wörterbuch der unteritalienischen Gräzität).
• Nuovo dizionario dialettale della Calabria. Con repertorio italo-calabro. Nuova ed. interamente rielab., ampl. ed aggiornata, 3. rist. Longo Ravenna 1982.
• Soprannomi siciliani. Palermo 1984 (Centro di Studi Filologici e Linguistici Siciliani. Lessici siciliani; Band 2).
• La Calabria contadina - Scavo linguistico e fotografie del primo Novecento, a cura di/Hrsg. Antonio Panzarella, Edizioni Scientifiche Calabresi, Rende 2006, ISBN 88-89464-10-0 (Bildband mit Fotos, die Rohlfs aufgenommenen und sprachwissenschaftlich kommentiert hat).
• Primitive Kuppelbauten in Europa. BAdW. Beck'sche Verlagsbuchhandlung München 1957 (it. Ausg. Primitive costruzioni a cupola in Europa, Firenze 1963)