Gudu
Gudua edo gudaldia —zenbaitetan bataila deitua—[oh 1] bi armadaren arteko borroka da.[1] Guduak, gehienetan, gerra edo kanpaina militar baten barne gertatzen dira, eta lekuz, denboraz eta ekintzez zehaztua da. Gudua izateko, borroka gogorra izan behar da; bestela, "ekintza", "borrokatxo" edo "eraso" izenak erabiltzen dituzte.[2]
Emaitzaren eragileak
Gudu baten garapenean eta emaitzan, faktore ugari daude jokoan. Hona hemen nagusiak:[3]
Motak
Lekua garrantzitsua da guduaren bilakaeran, horrela badaude lur, itsas eta airezko guduak.
Gainera, badaude mota askotako guduak:
- Topaketa-gudua, alde biak gudu-zelaian eraso edo defentsa prestatu gabe sartzen direnean.
- Higadura-gudua non galtzaileak garaileak baino erori gehiago dituen.
- Aurrerapauso-gudua, non helburua irabaztea baino etsaiaren defentsak hondoratzea den.
- Inguratze-gudua, etsaia inguratzea helburua denean.
- Suntsidura-gudua non galtzailea gudu-zelaian akabatua den.
- Gudu erabakigarria, gerra osoko emaitza erabakitzen duena.
Izena
Guduei, normalean, gudu-zelaiaren ezaugarri geografiko batetik datorkie izena, hiri, baso edo ibaia izanda. Batzuetan datak ere erabiliak izan dira.
Oharrak
- ↑ Euskaltzaindiak gudu hobetsi du euskara baturako. Ikus «bataila» sarrera, Hiztegi Batuan.
Erreferentziak
- ↑ [1][Betiko hautsitako esteka], Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa.
- ↑ Keegan, John. (1976). The Face of Battle. Pimlico ISBN 1-84413-748-1..
- ↑ Richardson, F.M.; Hunt, Peter. (1978). Fighting spirit: A study of psychological factors in war. Leo Cooper ISBN 0850522366..
