Tolueno

Tolueno
Formula kimikoa	C7H8
SMILES kanonikoa	2D eredua
MolView	3D eredua
Konposizioa	karbono, Metilo eta Fenilo taldea
Aurkitzailea	Pierre Joseph Pelletier
Mota	hidrokarburo aromatiko, monocyclic compound (en) eta Alkilbentzeno
Ezaugarriak
Dentsitatea	0,87 g/cm³ (20 ℃)
Disolbagarritasuna	0,07 g/100 g (ur, 23 ℃)
Momentu dipolarra	0,375 D
Fusio-puntua	−95 ℃ ; −93 ℃ ; −94,99 ℃
Irakite-puntua	111 ℃ (760 Torr); 110,63 ℃ (101,325 kPa)
Fusio-entalpia	0,375 D
Formazio entalpia estandarra	50.170 J/mol eta 12.180 J/mol
Errekuntza entalpia	−3.910 kJ/mol
Lurrun-presioa	21 mmHg (20 ℃)
Masa molekularra	92,063 Da
Erabilera
Rola	developmental toxicant (en)
Arriskuak
NFPA 704	3 2 0
GHS arriskua	arriskua
	, ,
Arrisku motak	H225 (en) , H304 (en) , H315 (en) , H336 (en) , H361d (en) , H373 (en)
Prekauzio motak	P210 (en) , P261 (en) , P280 (en) , P301+P310 (en) , P331 (en)
Lehergarritasunaren beheko muga	1,1 % (V/V)
Lehergarritasunaren goiko muga	7,1 % (V/V)
Denboran ponderatutako esposizio muga	375 mg/m³ (10 h, baliorik ez); 754 mg/m³ (8 h, Ameriketako Estatu Batuak)
Denbora laburreko esposizio muga	560 mg/m³ (baliorik ez)
Esposizioaren goiko muga	1.885 mg/m³ (Ameriketako Estatu Batuak); 1.131 mg/m³ (Ameriketako Estatu Batuak)
Flash-puntua	4 ℃
IDLH	1.885 mg/m³
Eragin dezake	toluene toxicity (en)
Identifikatzaileak
InChlKey	YXFVVABEGXRONW-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia	108-88-3
ChemSpider	1108
PubChem	1140
Reaxys	635760
Gmelin	17578
ChEBI	2456
ChEMBL	CHEMBL9113
RTECS zenbakia	XS5250000
ZVG	10070
DSSTox zenbakia	XS5250000
EC zenbakia	203-625-9
ECHA	100.003.297
CosIng	80281
MeSH	D014050
RxNorm	1311381
Human Metabolome Database	HMDB0034168
KNApSAcK	C00051588
UNII	3FPU23BG52
KEGG	C01455
PDB Ligand	MBN

Toluenoa bentzeno-eraztun bat duen eta eraztun horretako hidrogeno baten ordez metilo talde bat duen hidrokarburo aromatikoa da (formula kimikoa: CH₃C₆H₅). Likido sukoi kolorgea da, bentzenoaren antzeko usaina duena. 110,7 °C-an irakiten du; pisu espezifikoa 0,866 g/cm³ du. Alkoholean, bentzenoan eta eterrean disolbatzen da, baina ez uretan. Toxikoa da, eta airearekin lehertzen diren nahasteak eratzen ditu. Harrikatzaren alkaternatik edo petroliotik lortzen da.

Erabilerak

Asko erabiltzen da industria kimikoan, fenola, botikak, koloratzaileak, lurrinak, sakarina eta abar lortzeko; erretxina, goma, pintura, kautxu eta gisakoen disolbatzaile gisa, eta TNT lehergaia eta detergenteak egiteko ere erabiltzen da, besteak beste.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

Datuak: Q15779
Multimedia: Toluene / Q15779

Artikulu hau kimikari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.