Scéal Genji

Scéal Genji

(ja) 源氏物語 (Genji Monogatari)
Cineál	saothar liteartha
Cárta innéacs
Údar	Murasaki Shikibu
Teanga	an Mheán-Seapáinis Mhoch
Foilseachán	an tSeapáin
Dáta a bunaíodh	1010í
Codanna	54
Tréith
Príomhábhar	mono no aware (en)
Seánra	tsukuri monogatari (en) agus monogatari (en)
54 agus 60
Carachtair	Hikaru Genji (en) Kiritsubo Emperor (en) Kiritsubo Consort (en) Lady Fujitsubo (en) Aoi no Ue (en) Reizei Emperor (en) Murasaki Suzaku Emperor (en) Kokiden no nyōgo (en) Oborozukuyo (en) Akashi no Nyūdō (en) Onna San no miya (en) Kashiwagi (en) Kaoru (en) Niōnomiya (en) Yūgao (en) Hanachirusato (en) Ukifune (en) mother of Ukifune (en) Yūgiri (en)
Sraith díorthach	provenance of the Tale of Genji and related works (en)
Cuid den tsraith
Cuid de	Heian literature (en)

Is saothar clasaiceach litríochta Seapánach é Scéal Genji (源氏物語 nó Genji monogatari). Scríobh Murasaki Shikibu é sa tréimhse Heian, go luath sa haonú haois déag. Níl an lámhscríbhinn bhunaidh ann a thuilleadh.

Bhí Murasaki cliste agus bhí sí in ann Sínis a léamh agus a scríobh. D’oibrigh sí i gcúirt an impire. Scríobh sí an scéal chun siamsaíocht a chur ar fáil do mhuintir na cúirte. Thosaigh Murasaki ag scríobh beag ar bheagán. Roinn sí cuid den scéal le daoine eile, agus bhí tuilleadh uathu. Chuidigh a heispéiris agus a mothúcháin léi an leabhar cáiliúil seo a scríobh. Thaitin a scéal leis na daoine mar gheall ar na mothúcháin agus na sonraí suimiúla a bhí ann. Taobh istigh de dheich mbliana, bhí Genji á léamh fud fad chúigí na Seapáine; laistigh de chéad bliana aithníodh Genji mar shaothar clasaiceach i litríocht na tíre agus é ina ábhar léirmheastóireachta. San 20ú haois aistríodh a saothar go teangacha eile; críochnaíodh aistriúchán i sé imleabhar go Béarla sna blianta 1933 agus aistriúcháin go Fraincis sa bhliain 1928 (Yamata} agus 1988 (Sieffert; athchlónna 1999, 2011).

Is cur síos uathúil é an saothar seo ar shaol na n-uasal sa tréimhse Heian. Scríobh sí faoin ngrá agus faoin saol laethúil sa chúirt. Úsáideann sí teanga ársa ann, stíl fhileata a éilíonn staidéar speisialta. Scríobh sí faoi shaol Hikaru Genji, nó "Genji Lonrach". Is prionsa é Genji, ach, ar chúiseanna polaitiúla, baineann an t-impire Genji den líne chomharbais. Íslíonn sé Genji go stádas coitianta. Oibríonn Genji mar oifigeach impiriúil ina dhiaidh sin. Díríonn an scéal ar shaol grá Genji agus déanann sé cur síos ar nósanna na sochaí uaisle. Tá sé ar cheann de na chéad úrscéalta, agus tá clú agus cáil air sa tSeapáin agus ar fud an domhain.

Imríonn mná ról an-tábhachtach sa scéal. Tá a saol lán de ghrá, brón agus dúshláin. I gcás na mban sa scéal, feictear iad go minic mar réimsí ghrá agus mianta. Níl mórán smachta acu ar a saol, agus caithfidh go leor acu na rialacha sóisialta a leanúint. Mar sin féin, tá roinnt mban sa scéal láidir agus taispeánann siad a mothúcháin agus a intleacht. Tá na caidrimh idir Genji agus na mná i gcroílár an scéil.