Pelé
Edson Arantes do Nascimento, ojekuaavéva Pelé-pe ha ojeheróva Rei (poytugañe'ẽme Mburuvicha guasu) (23 jasypa, 1940 - 29 jasypakõi, 2022) ha'e akue peteĩ vakapipopo oha’ãva Pindoramagua.
Edson Arantes do Nascimiento heñóikuri ára 23 jasypa ary 1940-pe, táva Mbohapy Korasõ, tetãvore Minas Geráis, Pindorama retãme. Itúva herava’ekue João Ramos do Nascimento ha isýkatu María Celeste Arantes.
Imitãme Edson, upérõ ojeheróva Dico, omoheñóikuri iñangirũmimi ndive peteĩ manga (vakapipopo) atyha herava’ekue Ameriquinha; upéi ohasa oha’ã mitãrusu apytépe Atyha Baquinho ha Bauru Atyhápe, oĩva táva Bauru-pe, upépe oisãmbyhýkuri chupe Waldemar de Brito, ha’éngo ohechakuaavo Edson ikatupyryha, oñemoñe’ẽ isýpe ha he’i chupe ohepyme’ẽ hag̃ua hóga ha ova hag̃ua Santos-pe. Upéramo Edson omba’apova’ekue peteĩ ñemuháme ojejapohápe sapatu. Ñepyrũrãme Edson mangajokohava’ekue. Ha’e oguerohorými peteĩ mangajokohápe, hérava Bilé, oha’ãva’ekue itúva ndive. Edson-ngo ndaikatúikuri ombohyapu porã ha he’irãngue Bilé osẽmi chupe Pelé. Upe guive iñangirũmimi ohero chupe Pelé.
Ary 1956-pe, Edson oikékuri Atyha Santos-pe ha’éva ikorasõ sã. Ára 7 jasyporundy ary 1956-pe, orekórõguare 16 ary, oha’ã’ypýkuri aty peteĩhame ombohovakévo Corinthians-pe ha omoingehaguépe peteĩ gol. Santos-pe oha’ãkuri 1974 peve ha oñoñákuri 1091 jey. Ary 1974-pe ohókuri oha’ã Cosmos Nueva York-guápe. Jasypa ary 1977-pe ojapókuri imangara’ã paha. Oñepyrũha guive oñoñákuri 1283 jey. Brasil Atyhápe oha’ãkuri irundy yvoragua ñeha’ãru’ã: 1958, 1962, 1966 ha 1970-pe. Pelé niko ko’ag̃aite peve, ha’eñomi, pe mangara’ãha ipopa’ãva’ekue mbohapy mangara’ã yvoragua kópare.
elé omendákuri ñepyrũrãme Rosemeri dos Reis Chobi rehe (1966-1981), upéi omendákuri Xuxa-re (1981-1986), Assinia Nascimiento-re (1994-2009) ha Marcia Aoki rehe (2016-2022). Orekókuri 7 ñemoñare ogueraháva herajoapy.
Edson Arantes do Nascimento, Pelé, omanókuri São Paulo, Brasil-pe; ára 29 jasypakõi ary 2022-pe, orekórõguare 82 ary cáncer rupive.
Mandu'a
- PELÉ, GUARANÍME. Ohai: David Galeano Olivera.