Արևապաշտպան քսուք

Արևապաշտպան քսուք
ԵնթակատեգորիաԿոսմետիկա, դերմատոլոգիական դեղամիջոց, ճառագայթային պաշտպանության միջոց, արևապաշտպան միջոց Խմբագրել Wikidata
Մասն էկոսմետիկ տերմինաբանություն Խմբագրել Wikidata
Կիրառությունըպաշտպանություն Խմբագրել Wikidata
Կոչվել է ի պատիվԱրեգակ Խմբագրել Wikidata
May prevent diseaseմաշկի ուռուցք Խմբագրել Wikidata

Արևապաշտպան քսուք, հայտնի է նաև որպես արևապաշտպան լոսյոն կամ արևապաշտպան միջոց, մաշկի համար նախատեսված ֆոտոպաշտպանիչ միջոց, որն օգնում է պաշտպանել արևայրուքից և կանխել մաշկի քաղցկեղի առաջացումը: Արևապաշտպան միջոցները լինում են լոսյոնների, սփրեյների, գելերի, փրփուրների (օրինակ՝ ընդլայնված փրփուրի լոսյոն կամ հարած լոսյոն), դիմափոշու և այլ արդիական արտադրանքների տեսքով: Արևապաշտպան միջոցները լրացնում են առօրյա հագուստին, հատկապես` արևային ակնոց, արևապաշտպան գլխարկն և հատուկ արևապաշտպան հագուստ, ինչպես նաև ֆոտոպաշտպանության այլ ձևերին (օրինակ՝ հովանոցներ)[1]:

Արևապաշտպան միջոցները կարող են դասակարգվել ըստ իրենց բաղադրության մեջ առկա ակտիվ բաղադրիչ(ների) տեսակի (անօրգանական միացություններ կամ օրգանական մոլեկուլներ) հետևյալ կերպ.

  • Օրգանական միացություններով արևապաշտպան միջոցները (նաև կոչվում են ֆիզիկական արևապաշտպան քսուքներ) որպես ակտիվ բաղադրիչներ օգտագործում են միայն անօրգանական միացություններ (ցինկի օքսիդ և/կամ տիտանի երկօքսիդ): Այս բաղադրիչները հիմնականում կատարում են ուլտրամանուշակագույն ճառագայթները կլանելու, բայց նաև արտացոլման և բեկման ֆունկցիաներ[2][3]:
  • Անօրգանական կամ քիմիական արևապաշտպան քսուքներ, որոնք օգտագործում են օրգանական մոլեկուլներ որպես ակտիվ բաղադրիչներ: Այս արտադրատեսակները երբեմն կոչվում են նավթաքիմիական արևապաշտպան քսուքներ, քանի որ ակտիվ օրգանական մոլեկուլները սինթեզվում են՝ նավթից ստացված կառուցվածքային հումքից [4]: Քիմիական արևապաշտպան բաղադրիչները հիմնական ֆունկցիան նույնպես հանդիսանում է ուլտրամանուշակագույն ճառագայթները կլանել[5]: Տարիների ընթացքում որոշ ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների դեմ նախատեսված արևապաշտպան քսուքները մանրակրկիտ ուսումնասիրվել են դրանց տոքսիկությունը գնահատելու համար, իսկ որոշներն արգելվել են այնպիսի վայրերում, ինչպիսիք են` Հավայան կղզիներ և Թաիլանդ՝ ջրային կյանքի և կենդանական աշխարհի վրա ունեցած տոքսիկ ազդեցության պատճառով[6][7][8]:
  • Հիբրիդային արևապաշտպան քսուքներ, որոնք պարունակում են օրգանական և անօրգանական ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների դեմ նյութերի համադրություն:

Բժշկական կազմակերպություններ, ինչպիսին է` Ամերիկյան քաղցկեղի միություն, խորհուրդ են տալիս օգտագործել արևապաշտպան քսուք, քանի որ այն օգնում է կանխարգելել տափակ բջջային քաղցկեղի զարգացումը[9]: Արևապաշտպան միջոցների կանոնավոր օգտագործումը կարող է նաև նվազեցնել մելանոմայի առաջացման վտանգը[10]: Ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման բոլոր հնարավոր վնասներից արդյունավետ պաշտպանվելու համար խորհուրդ է տրվում օգտագործել լայն սպեկտրի արևապաշտպան քսուքներ (պաշտպանելով ինչպես UVA, այնպես էլ UVB ճառագայթումից)[11]:

Պատմություն

Մադագասկարից մալագասիան կիրառում է մասոնջոանի ՝ ավանդական արևապաշտպան քսուք, որն օգտագործվում է 18-րդ դարից
Բիրմայական Աղջիկները Տանակա են հագնում արևից պաշտպանվելու և կոսմետիկ նպատակներով

Վաղ քաղաքակրթություններն օգտագործում էին տարբեր բուսական ծագման խառնուրդներ՝ իրենց մաշկը արևի ճառագայթներից պաշտպանելու համար: Օրինակ՝ հին հույներն այդ նպատակով օգտագործում էին ձիթապտղի յուղ, իսկ հին եգիպտացիները՝ բրնձի, հասմիկի և լյուպինի էքստրակտներ, որոնց խառնուրդը մինչ օրս օգտագործվում է մաշկի խնամքի համար[12]: Ցինկի օքսիդի քսուքը հազարավոր տարիներ նույնպես հայտնի է եղել մաշկի պաշտպանության համար[13]: Ֆիլիպինների, Մալայզիայի և Ինդոնեզիայի քոչվոր ծովագնաց Սամա-Բաջաու բնակիչների շրջանում արևապաշտպան միջոցների տարածված տեսակն էր` բորակ կամ բուրակ կոչվող մածուկ, որը պատրաստվում էր ջրիմուռներից, բրնձից և համեմունքներից: Այն առավել հաճախ օգտագործվում է կանանց կողմից՝ պաշտպանելու իրենց դեմքը մաշկը ջրում, արևադարձային դաժան արևից[14]: Մյանմարում, Թանակայում, աղացած կեղևից պատրաստված դեղին-սպիտակ կոսմետիկ քսուքը ավանդաբար օգտագործվում է արևից պաշտպանվելու համար: Մադագասկարում փայտի խառնուրդը, որը կոչվում է «masonjoany», կիրառվել է արևից պաշտպանության համար, ինչպես նաև զարդարման և միջատներին վանող միջոցի համար, սկսած 18-րդ դարից և դեռ լայնորեն օգտագործվում է Մադագասկարի հյուսիս-արևմտյան ափամերձ շրջաններում[15][16]:

Առաջին UV-B(ուլտրամանուշակագույն) միջոցները արտադրվել են 1928 թվականին[17]: Որին հաջորդեց առաջին արևապաշտպան քսուքը, որը հայտնագործվել է Ավստրալիայում, քիմիկոս Հ.Ա. Միլթոն Բլեյքի կողմից 1932 թվականին, որը պարունակում էր ուլտրամանուշակագույն նյութ «սալոլ» (ֆենիլսալիցիլատ) 10% կոնցենտրացիայով, որի արևապաշտպան հատկությունը հաստատվել է Ադելաիդայի համալսարանի կողմից[18][19][20][21]: 1936 թվականին L'Oreal-ը թողարկեց իր առաջին արևապաշտպան քսուքը, որը մշակվել էր ֆրանսիացի քիմիկոս Էջեն Շյուլերի կողմից[18]:

Ամերիկացի զինվորականներն առաջիններից էին, ովքեր կիրառեցին արևապաշտպան միջոցներ: 1944 թվականին, երբ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ամենաթեժ ժամանակաշրջանում խաղաղօվկիանոսյան արևադարձային գոտում տեղակայված զինվորների համար ակնհայտ դարձավ արևի չափազանց մեծ ազդեցության վտանգը[18][22][23][24]: Օդաչու և հետագայում դեղագործ` Բենժամին Գրինը ստեղծեց «Red Vet Pet» (կարմիր անասնաբուժական նավթային ժելեյանման նյութ) ԱՄՆ բանակի համար: Վաճառքները կտրուկ աճեցին, երբ «Coppertone»-ը բարելավեց և թողարկեց վաճառքի «Coppertone girl և Bain de Soleil» ապրանքանիշերի ներքո 1950-ականների սկզբին: 1946 թվականին ավստրիացի քիմիկոս Ֆրանց Գրեյթերը ներկայացրեց մի արևապաշտպան միջոց, որը կոչվում էր «Gletscher Crème» (սառցադաշտային քսուք), որը հետագայում դարձավ «Piz Buin» ընկերության հիմքը, որն անվանվեց ի պատիվ այն լեռան, որտեղ Գրեյթերը, իբր, արևայրուք էր ստացելել[25][26][27]:

1974 թվականին Գրեյթերը հարմարեցրեց Ֆրիդրիխ Էլլինգերի և Ռուդոլֆ Շուլցեի ավելի վաղ հաշվարկները և ներկայացրեց «արևապաշտպան գործոնը» (SPF), որը դարձել է UVB պաշտպանությունը չափելու համաշխարհային ստանդարտը[22][28]: Ջրակայուն արևապաշտպան քսուքները ներկայացվել են 1977 թվականին, և զարգացման վերջին ջանքերը կենտրոնացել են ավելի ուշ մտահոգությունների հաղթահարման վրա՝ դարձնելով արևապաշտպան պաշտպանությունն ավելի երկարատև և լայն սպեկտրով (պաշտպանություն և՛ UVA, և՛ UVB ճառագայթներից), ավելի էկոլոգիապես մաքուր, ավելի գրավիչ օգտագործման համար և անդրադառնում է նավթաքիմիական արևապաշտպան քսուքների անվտանգության խնդիրներին, այսինքն՝ FDA-ի ուսումնասիրությունները, որոնք ցույց են տալիս դրանց համակարգվածությունը ներծծում արյան մեջ[18][22][29][30]:

Ազդեցությունը մարդու առողջության վրա

Առավելություններ

Արևապաշտպան քսուքի օգտագործումը կարող է օգնել կանխարգելել մելանոման և տափակ բջջային քաղցկեղ՝ մաշկի երկու շատ հանդիպող քաղցկեղի տեսակներ[31][32][33][34]: Քիչ ապացույցներ կան, որ այն արդյունավետ է բազալ բջջային քաղցկեղի կանխարգելման համար[35]:

2013 թվականին կատարված ուսումնասիրությունների հիման վրա կատարվեց եզրակացություն, ըստ որի արևապաշտպան քսուքի ամենօրյա ջանասիրաբար կիրառումը կարող է դանդաղեցնել կամ ժամանակավորապես կանխել կնճիռների և կախված մաշկի զարգացումը[36]: Հետազոտությանը մասնակցել են մոտ 900 սպիտակամորթներ Ավստրալիայում, և նրանցից ոմանք չորս ու կես տարվա ընթացքում ամեն օր պետք է կիրառեն լայն սպեկտրի արևապաշտպան քսուք: Պարզվեց, որ մարդիկ, ովքեր դա արեցին, ունեին նկատելիորեն ավելի ամուր և հարթ մաշկ, քան մարդկանց մյուս խումբը, որոնց ասվել էր շարունակել ապրել սովորական առօրյա կյանքով[36]: 32 սուբյեկտների մասնակցությամբ իրականացված ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ արևապաշտպան քսուքի ամենօրյա օգտագործումը (SPF 30) հակադարձում է մաշկի ֆոտոծերացումը 12 շաբաթվա ընթացքում, և բարելավումը շարունակվում է մինչև մեկ տարի` ուսումնասիրության շրջանի ավարտը[37]: Արևապաշտպան քսուքն ըստ էության հակատարիքային միջոց է, քանի որ արևի ճառագայթները համարվում են վաղաժամ ծերացման հիմնական պատճառ, և հետևաբար, այն կարող է դանդաղեցնել կամ ժամանակավորապես կանխել կնճիռների, մուգ բծերի և կախված մաշկի տեսքը:

ԱՄՆ-ում վաճառքի է հանվել SPF 30 արևապաշտպան քսուքի միջոց

Ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման վնասակար ազդեցությունը նվազագույնի հասցնելը հատկապես կարևոր է երեխաների և բաց մաշկ ունեցող մարդկանց համար, ինչպես նաև նրանց համար, ովքեր ունեն բժշկական նկատառումներ, որոնք նրանց զգայուն են դարձնում արևի նկատմամբ[38]:

Հնարավոր ռիսկեր

2019 թվականի փետրվարին ԱՄՆ «Սննդամթերքի և դեղորայքի վարչություն» (FDA) սկսեց դասակարգել արդեն իսկ հաստատված ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների մոլեկուլները երեք կատեգորիաներ, որոնք դեռևս պահանջում են լրացուցիչ հետազոտություններ[39]: 2021 թվականի դրությամբ միայն ցինկի օքսիդը և տիտանի երկօքսիդը ճանաչվում են որպես «GRASE» (Ընդհանուր առմամբ ճանաչվում է որպես անվտանգ և արդյունավետ[40]: Նախկինում հաստատված երկու ուլտրամանուշակագույն նյութեր՝ պարաամինոբենզոյաթթուն (PABA) և տրոլամին սալիցիլատը, արգելվել են 2021 թվականին՝ անվտանգության նկատառումներից ելնելով: FDA-ի կողմից հաստատված, այլ ակտիվ բաղադրիչները դասվեցին երրորդ կատեգորիայի, քանի որ դրանց արտադրողները դեռևս պետք է ապահովեն բավարար անվտանգության փասթեր, չնայած այն հանգամանքին, որ որոշ քիմիական նյութեր վաճառվել են արևապաշտպան միջոցներում ավելի քան 40 տարի[41][42]: Որոշ գիտնականներ պնդում են, որ արևային ճառագայթներից առաջացած մաշկի քաղցկեղի վտանգը գերակշռում է տոքսիկության և մուտագենության վերաբերյալ մտահոգություններին [4][5], չնայած բնապահպաններն ասում են, որ սա անտեսում է «շուկայում առկա ավելի անվտանգ այլընտրանքները, որոնք պարունակում են ակտիվ բաղադրիչ հանքանյութեր ցինկի օքսիդ կամ տիտանի երկօքսիդ»: որոնք ավելի անվտանգ են նաև շրջակա միջավայրի համար[43]:

Սննդամթերքի և դեղորայքի վարչությունը (FDA) անհրաժեշտության դեպքում կարող է արգելել ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների դեմ միջոցները՝ ելնելով անվտանգության նկատառումներից (օրինակ՝ PABA), ինչը կարող է հանգեցնել սպառողական շուկայից արտադրանքի դուրսբերմանը[22][44]:

Այնպիսի կառույցներ, ինչպիսիք են` «TGA» և «FDA», նույնպես անհանգստացած են արևապաշտպան քսուքների աղտոտվածության վերաբերյալ, և վերջին զեկույցներում` մարդու հայտնի հնարավոր քաղցկեղածին (տեռատոգեն) նյութերով, ինչպիսիք են` բենզոլ և բենզոֆենոն: «Valisure»-ի կողմից իրականացված լաբորատոր փորձարկումը հայտնաբերել է բենզոլով տոքսիկացված արևապաշտպան քսուքների 27%-ում, որոնցից որոշ չափաբաժիններ երեք անգամ գերազանցում են FDA-ի 2 մաս/մլն (ppm) սահմանաչափը[45]: Սա հանգեցրել է արևապաշտպան որոշ հիմնական ապրանքանիշերի բոյկոտի, որոնք ներգրավված են եղել թեստավորման մեջ, ուստի նման ընկերությունները նաև օգնում են հանրայնացնել և համակարգել այս կամավոր բոյկոտը[46]: «VOC» կամ (ցնդող օրգանական միացություններ), ինչպիսիք են` բենզոլ, հատկապես վնասակար են արևապաշտպան քսուքների համար, քանի որ շատ ակտիվ և ոչ ակտիվ բաղադրիչներ կարող են մեծացնել մաշկի թափանցելիությունը[47][48]: Պարզվել է, որ բութանը, որն օգտագործվում է որպես արևապաշտպան սփրեյների հիմնական նյութ, պարունակում է բենզոլային տոքսիններ[49]:

Որոշ մարդիկ ենթարկվում են արևապաշտպան քսուքների նկատմամբ ալերգիկ ռեակցիա ունենալու վտանգի, քանի որ «սովորական ալերգիկ կոնտակտային դերմատիտը կարող է առաջանալ այն մարդկանց մոտ, ովքեր ալերգիկ են արևապաշտպան քսուքների կամ արևապաշտպան բաղադրիչ պարունակող կոսմետիկայի որևէ բաղադրիչի նկատմամբ: Ցանը կարող է առաջանալ մարմնի ցանկացած մասում, որտեղ կիրառվել է քսուքը, և երբեմն կարող է տարածվել մաշկի անսպասելի շրջաններում»[50]:

Վիտամին D

Կան մտահոգություններ կապված արևապաշտպան միջոցների երկարատև օգտագործման հետևանքով առաջացած վիտամին D-ի հնարավոր անբավարարության վերաբերյալ[51][52]: Արևապաշտպան քսուքի կանոնավոր օգտագործումը սովորաբար չի հանգեցնում վիտամին D-ի պակասի. սակայն, չափից ավելի օգտագործումը կարող է[53] Արևապաշտպան քսուքը կանխում է ուլտրամանուշակագույն ճառագայթումը մաշկ, և նույնիսկ չափավոր պաշտպանությունը կարող է զգալիորեն նվազեցնել վիտամին D-ի սինթեզը[54][55]: Այնուամենայնիվ, դուք կարող եք բավարար քանակությամբ վիտամին D ստանալ ճիշտ սննդակարգի կամ վիտամինային հավելումների միջոցով[56]: Վիտամին D-ի չափից մեծ դոզավորումը հնարավոր չէ ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման դեպքում, քանի որ մաշկը հասնում է հավասարակշռության, որտեղ վիտամին D-ն քայքայվում է նույնքան արագ, որքան ձևավորվում է[57][58][59]:

Արևապաշտպան քսուքները բարձր SPF-ով զտում են ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման մեծ մասը, որը ստիպում է մաշկը վիտամին D արտադրել: Այնուամենայնիվ, կլինիկական հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ արևապաշտպան քսուքի կանոնավոր օգտագործումը չի հանգեցնում վիտամին D-ի անբավարարության: Նույնիսկ բարձր SPF-ով արևապաշտպան քսուքները թույլ են տալիս ուլտրամանուշակագույն ճառագայթները փոքր քանակություն հասնել մաշկին, ինչը բավարար է վիտամին D-ի սինթեզի համար: Բացի այդ, արևի կարճատև, անպաշտպան ազդեցությունը կարող է մեծ քանակությամբ վիտամին D արտադրել, բայց այս ազդեցությունը նաև վտանգում նաև ԴՆԹ-ի զգալի վնասման և մաշկի քաղցկեղի վտանգ:

Այս ռիսկերից խուսափելու համար վիտամին D-ն կարելի է ապահով կերպով ստանալ սննդակարգի և հավելումների միջոցով: Մթերքները, ինչպիսիք են` յուղոտ ձուկ, յուղային կաթ և նարնջի հյութ, հավելումների հետ միասին ապահովում են անհրաժեշտ վիտամին D՝ առանց արևի վնասակար ազդեցության[60]:

Հետազոտությունները ցույց են տվել, որ արևապաշտպան քսուքը՝ բարձր UVA պաշտպանիչ գործոնով, թույլ է տալիս զգալիորեն ավելի բարձր վիտամին D-ի սինթեզ, քան ցածր ուլտրամանուշակագույն պաշտպանական գործոնով արևապաշտպան քսուքը, հավանաբար, քանի որ այն թույլ է տալիս ավելի շատ UVB-ի փոխանցել[61][62]:

Պաշտպանության չափորոշիչներ

Արևապաշտպանիչ միջոցներն օգնում են կանխել արևի այրման բշտիկները, ինչպես այս մեկը

Արևապաշտպան գործոն և պիտակավորում

Երկու լուսանկար, որոնք ցույց են տալիս արևապաշտպանիչ միջոցների կիրառման ազդեցությունը տեսանելի և ուլտրամանուշակագույն լույսի ներքո: Աջ կողմում գտնվող լուսանկարն արվել է ուլտրամանուշակագույն լուսանկարչության միջոցով ՝ դեմքի կեսին արևապաշտպանիչ քսելուց անմիջապես հետո

Արևապաշտպան գործոնը (SPF վարկանիշը, ներդրվել է 1974 թվականին) չափում է արևայրուք առաջացնող ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների չափը, որոնք հասնում են մաշկին: Օրինակ՝ «SPF 15» նշանակում է, որ արևապաշտպան ճառագայթման 1/15-ը կհասնի մաշկին, եթե արևապաշտպան քսուքը հավասարաչափ կիրառվի 2 միլիգրամ մեկ քառակուսի սանտիմետրում [1] (մգ/սմ2) միանվագ դեղաչափով[63] (mg/cm2) միանվագ դեղաչափով: Կարևոր է նշել, որ ավելի բարձր SPF-ով արևապաշտպան քսուքները չեն պահպանվում կամ ավելի երկար են մնում արդյունավետ մաշկի վրա, քան ցածր SPF-ով, և դրանք պետք է պարբերաբար կիրառվեն ըստ հրահանգների, սովորաբար յուրաքանչյուր երկու ժամը մեկ[64]:

SPF-ը մաշկի վնասման անկատար միջոց է, քանի որ մաշկի անտեսանելի վնասը և չարորակ մելանոման առաջանում են նաև ուլտրամանուշակագույն A-ի (UVA, 315–400 կամ 320–400 նմ ալիքի երկարություններ) հետևանքով, որը հիմնականում չի առաջացնում կարմրություն կամ ցավ։ Կանոնավոր արևապաշտպան քսուքը արգելափակում է շատ քիչ UVA ճառագայթում, համեմատած իր գնահատված SPF-ի հետ: Լայն սպեկտրի արևապաշտպան քսուքները նախատեսված են ինչպես UVB, այնպես էլ UVA-ից պաշտպանվելու համար[65][66][67]: 2004 թվականի ուսումնասիրությունների համաձայն՝ UVA-ն նաև ԴՆԹ-ի վնաս է հասցնում մաշկի խորը շերտերի բջիջներին՝ մեծացնելով չարորակ մելանոմայի առաջացման վտանգը[68]: Նույնիսկ որոշ ապրանքանիշներ, որոնք պիտակավորված են որպես «լայն սպեկտրի UVA/UVB պաշտպանություն» միշտ չէ, որ լավ պաշտպանում են UVA ճառագայթներից[69]: Տիտանի երկօքսիդը, ըստ երևույթին, լավ պաշտպանություն է ապահովում, բայց ամբողջությամբ չի ծածկում UVA սպեկտրը, 2000-ականների սկզբին կատարված ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ ցինկի օքսիդը գերազանցում է տիտանի երկօքսիդին 340–380 նմ ալիքի երկարությամբ[70]:

Առաջարկվող պաշտպանության իրական աստիճանի և տևողության վերաբերյալ սպառողների շփոթության պատճառով մի քանի երկրներ կիրառում են պիտակավորման սահմանափակումներ: ԵՄ-ում արևապաշտպան միջոցները կարող են լինել մինչև SPF 50+ (ի սկզբանե նշված էր 30, բայց շուտով փոխվեց 50-ի)[71]: Ավստրալիայի կոմերցիոն ապրանքների վարչությունը 2012 թվականին բարձրացրեց վերին սահմանը մինչև 50+[72][73]: Իր 2007 և 2011 թվականների կանոնակարգերի նախագծում ԱՄՆ Սննդամթերքի և դեղերի վարչությունը (FDA) առաջարկել է առավելագույն SPF պիտակ 50՝ անիրատեսական պնդումները զսպելու համար:[4][5][6] (2019 թվականի օգոստոսի դրությամբ FDA-ն չի ընդունել SPF 50 սահմանաչափը[11][74][75]: Մյուսներն առաջարկել են սահմանափակել ակտիվ բաղադրիչները SPF 50-ով կամ ավելի քիչ՝ ապացույցների բացակայության պատճառով, որ ավելի մեծ չափաբաժիններն ավելի էական պաշտպանություն են ապահովում,[8] չնայած լայն տարածմանը: թյուր կարծիքը, որ պաշտպանությունն ուղղակիորեն կախված է SPF-ից; կրկնապատկվում է, երբ SPF-ն կրկնապատկվում է:[9][10] Արևապաշտպան քսուքի տարբեր բաղադրիչներ ունեն տարբեր արդյունավետություն UVA և UVB ճառագայթների դեմ:[76][77][78][79][80]:

Արևի լույսի ուլտրամանուշակագույն սպեկտրը (Նիդեռլանդներում ամառային օրը), ինչպես նաև Cie-ի էրիթեմային գործողության սպեկտրը: Արդյունավետ սպեկտրը առաջին երկուսի արդյունքն է

SPF-ը կարող է չափվել՝ կիրառելով արևապաշտպան քսուք կամավորի մաշկին և չափելով, թե որքան ժամանակ է պահանջվում արևայրուք առաջանալու համար, երբ ենթարկվում ենք արհեստական ​​արևի լույսի աղբյուրին: ԱՄՆ-ում նման in vivo թեստը պահանջվում է FDA-ի կողմից: Այն կարող է չափվել նաև in vitro՝ օգտագործելով հատուկ նախագծված սպեկտրոմետր: Այս դեպքում չափվում է արևապաշտպան քսուքի իրական թափանցելիությունը, ինչպես նաև արևի լույսի ազդեցության հետևանքով արտադրանքի քայքայումը: Այս դեպքում արևապաշտպան քսուքի թափանցելիությունը պետք է չափվի UVB–UVA արևի լույսի տիրույթում գտնվող բոլոր ալիքների երկարությունների համար (290–400 նմ), ինչպես նաև աղյուսակի, թե որքան արդյունավետ են տարբեր ալիքների երկարությունները արևայրուկ առաջացնելու համար (էրիթեմալ գործողության սպեկտր) և ստանդարտ ինտենսիվության սպեկտրի արևի լույսը (տես նկարը): Նման in vitro չափումները շատ լավ համընկնում են in vivo չափումների հետ:

Շատ մեթոդներ են մշակվել UVA և UVB պաշտպանությունը գնահատելու համար: Առավել հուսալի սպեկտրոֆոտոքիմիական մեթոդները վերացնում են էրիթեմայի գնահատման սուբյեկտիվ բնույթը[81]:

Ուլտրամանուշակագույն պաշտպանության գործոնը (UPF) նմանատիպ սանդղակ է, որը մշակվել է արևապաշտպան հագուստի գործվածքները գնահատելու համար: Ըստ Consumer Reports-ի վերջին փորձարկման՝ UPF ~30+ բնորոշ է պաշտպանիչ գործվածքների համար, մինչդեռ UPF ~20 բնորոշ է ստանդարտ ամառային գործվածքների համար[82]:

Մաթեմատիկորեն, SPF (կամ UPF) հաշվարկվում է չափված տվյալների հիման վրա հետևյալ կերպ

արեգակնային ճառագայթման սպեկտրն է, էրիթեմալ գործողության սպեկտր, մոնոխրոմատիկ պաշտպանության գործոնը, ալիքի երկարության բոլոր գործառույթները . MPF-ը մոտավորապես հաղորդման հակադարձությունն է տվյալ ալիքի երկարության վրա:

Արևապաշտպան քսուքի երկու շերտերի համակցված SPF-ն կարող է ավելի ցածր լինել, քան միաշերտ SPF-ի քառակուսին[83]:

UVA պաշտպանություն

Պիգմենտի մշտական ​​մգացում

Պիգմենտի կայուն մգացում (PPD) մեթոդը UVA պաշտպանությունը չափելու մեթոդ է, որը նման է SPF մեթոդին՝ արևայրուկից պաշտպանությունը չափելու համար: Ի սկզբանե մշակվել է Ճապոնիայում, այս մեթոդը նախընտրելի է այնպիսի արտադրողների կողմից, ինչպիսին L'Oréal-ն է:

Էրիթեման չափելու փոխարեն PPD մեթոդը օգտագործում է ուլտրամանուշակագույն ճառագայթում, որպեսզի առաջացնի մաշկի մշտական ​​մգացում կամ արևայրուք: Տեսականորեն, 10 PPD վարկանիշ ունեցող արևապաշտպան քսուքը պետք է թույլ տա 10 անգամ ավելի շատ ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման ազդեցություն, քան պաշտպանություն չունենալը: PPD մեթոդը in vivo թեստ է, ինչպես SPF-ն: Բացի այդ, Եվրոպական կոսմետիկայի և օծանելիքի ասոցիացիան (Colipa) ներկայացրել է մի մեթոդ, որը, ըստ նրա, կարող է չափել դա in vitro և ապահովել հավասարություն PPD մեթոդի հետ[84]:

SPF համարժեքություն

ԵՄ-ում օգտագործվող ուլտրամանուշակագույն կնիք
Արևապաշտպան լոսյոն խողովակ SPF 15-ով

Որպես ԵՄ-ում արևապաշտպան քսուքների վերանայված ուղեցույցների մաս՝ սպառողին SPF-ի հետ կապված UVA պաշտպանության նվազագույն մակարդակ ապահովելու պահանջ կա: Սա պետք է լինի UVA պաշտպանիչ գործոն՝ SPF-ի առնվազն 1/3-ը՝ UVA կնիքը կրելու համար[85]: 1/3-ի շեմը բխում է Եվրոպական հանձնաժողովի 2006/647/EC հանձնարարականից[86]: Հանձնաժողովի այս հանձնարարականը սահմանում է, որ UVA-ի պաշտպանության գործոնը պետք է չափվի PPD մեթոդով, որը փոփոխվել է ֆրանսիական առողջապահական գործակալության AFSSAPS-ի (այժմ՝ ANSM) կողմից «կամ ցանկացած in vitro մեթոդով ձեռք բերված պաշտպանության համարժեք աստիճանի»[87]:

ԱՄՆ FDA կանոնների վերջնական փաթեթում, որն ուժի մեջ է մտել 2012 թվականի ամռանը, «լայն սպեկտր» արտահայտությունը սահմանվում է որպես UVA պաշտպանություն UVB պաշտպանությանը համաչափ ապահովելով՝ օգտագործելով ստանդարտացված փորձարկման մեթոդ[11]:

«Աստղանիշային-վարկանիշային» համակարգ

Մեծ Բրիտանիայում և Իռլանդիայում «Boots» աստղային վարկանիշային համակարգը արտոնագրված (in vitro) մեթոդ է, որն օգտագործվում է արևապաշտպան քսուքների և սփրեյների կողմից տրամադրվող UVA և UVB պաշտպանության հարաբերակցությունը նկարագրելու համար: Հիմնվելով Նյու-Քասլի համալսարանից Բրայան Դիֆիի բնօրինակ աշխատանքի վրա՝ Boots-ը Նոթինգհեմում, Մեծ Բրիտանիա, մշակել է մեթոդ, որը լայնորեն կիրառվել է Մեծ Բրիտանիայում վաճառող ընկերությունների կողմից:

Մեկ աստղանիշային արտադրանքն ապահովում է UVA պաշտպանության ամենացածր գործակիցը, մինչդեռ հինգ աստղանի արտադրանքը ապահովում է ամենաբարձրը: Մեթոդը վերանայվել է՝ հաշվի առնելով Colipa UVA PF թեստի և UVA PF-ի վերաբերյալ ԵՄ առաջարկությունների վերանայումը: Մեթոդը դեռ օգտագործում է սպեկտրոֆոտոմետր՝ UVA-ի կլանումը UVB-ի դիմաց չափելու համար; Տարբերությունը ծագում է նմուշների նախնական ճառագայթման պահանջից (որտեղ դա նախկինում չի պահանջվում) արտադրանքի օգտագործման ժամանակ UVA-ից պաշտպանվածության և ֆոտոկայունության ավելի լավ ցուցում ապահովելու համար: Ներկայիս մեթոդաբանությամբ ամենացածր վարկանիշը երեք աստղ է, ամենաբարձրը՝ հինգ աստղ։

2007 թվականի օգոստոսին FDA-ն առաջարկեց օգտագործել այս արձանագրության տարբերակը՝ ԱՄՆ-ի արտադրանքի օգտատերերին տեղեկացնելու ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներից պաշտպանվելու մասին։[77]

PA համակարգ

Ասիական ապրանքանիշերը, հատկապես` ճապոնական, հակված են օգտագործել UVA-ի պաշտպանության վարկանիշը (PA) համակարգը՝ չափելու արևապաշտպան քսուքների կողմից տրամադրվող UVA պաշտպանության մակարդակը: PA համակարգը հիմնված է PPD ռեակցիայի վրա և այժմ լայնորեն օգտագործվում է արևապաշտպան պիտակների վրա: Ըստ Ճապոնիայի կոսմետիկայի արդյունաբերության ասոցիացիայի՝ PA+-ն ունի UVA պաշտպանության գործակից երկուսից չորս, PA++-ն ունի UVA պաշտպանության գործակից՝ չորսից ութ, իսկ PA+++ ունի UVA պաշտպանության գործակիցը ութից ավելի: 2013 թվականին այս համակարգը վերանայվեց՝ ներառելով PA++++, որը համապատասխանում է տասնվեց և բարձր PPD վարկանիշին:

Պիտանելիության ժամկետ

Արևապաշտպան որոշ քսուքների վրա նշված է պիտանելիության ժամկետ, ինչը ցույց է տալիս, թե երբ դրանք կարող են պակաս արդյունավետ լինել[88]:

Ակտիվ բաղադրիչներ

Արևապաշտպան քսուքները պարունակում են ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներ ներծծող միացություններ (ակտիվ բաղադրիչներ), որոնք լուծված կամ միաձուլված են այլ բաղադրիչների խառնուրդում, ինչպիսիք են` ջուր, յուղեր, խոնավացնող նյութեր և հակաօքսիդանտներ: Ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներ ներծծող միացություններ լինում են`

  • Օրգանական միացություններ, որոնք կլանում են ուլտրամանուշակագույն լույս[89]:Որոշ օրգանական միացություններ (բիսոկտրիզոլ և ֆենիլեն բիս-դիֆենիլտրիազին) նույնպես մասամբ արտացոլում են ներթափանցող լույսը[90]:
  • Անօրգանական միացություններ (ցինկի օքսիդ և տիտանի երկօքսիդ), որոնք արտացոլում, ցրում և կլանում են ուլտրամանուշակագույն լույսը[91]:

Օրգանական միացությունները, որոնք օգտագործվում են որպես ուլտրամանուշակագույն ֆիլտրեր, հաճախ արոմատիկ մոլեկուլներ են՝ կապված կարբոնիլային խմբերի հետ: Այս ընդհանուր կառուցվածքը թույլ է տալիս մոլեկուլին կլանել բարձր էներգիայի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթները և էներգիան ազատել որպես ցածր էներգիայի ճառագայթներ՝ դրանով իսկ կանխելով մաշկին վնասող ուլտրամանուշակագույն ճառագայթները մաշկ հասնելուց: Այսպիսով, երբ ենթարկվում են ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման, բաղադրիչների մեծ մասը (բացի ավոբենզոնից) չի ենթարկվում էական քիմիական փոփոխությունների, ինչը թույլ է տալիս այս բաղադրիչներին պահպանել ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման իրենց կարողությունը՝ առանց էական ֆոտոդեգրադացիայի[92]: Ավոբենզոն պարունակող որոշ արևապաշտպան միջոցներ ներառում են քիմիական կայունացուցիչ՝ դրա քայքայումը դանդաղեցնելու համար: Ավոբենզոնի կայունությունը կարող է բարելավվել նաև բեմոտրիզինոլ[1], օկտոցիլեն[2] և տարբեր այլ ֆոտոկայունացուցիչներով: Արևապաշտպան քսուքների օրգանական միացությունների մեծ մասը դանդաղորեն քայքայվում և դառնում է ավելի քիչ արդյունավետ մի քանի տարիների ընթացքում, նույնիսկ այն դեպքում, երբ պատշաճ կերպով պահվում է, ինչի հետևանքով արտադրանքի պիտանելիության ժամկետը գերազանցվում է[93][94][95]:

Արևապաշտպան միջոցներն օգտագործվում են մազերի խնամքի որոշ միջոցներում, ինչպիսիք են շամպունները, կոնդիցիոներները և հարդարման միջոցները՝ սպիտակուցների քայքայումից և գույնի կորստից պաշտպանելու համար: Ներկայումս բենզոֆենոն-4-ը և էթիլհեքսիլ մեթոքսիցինամատը երկու արևապաշտպան միջոցներն են, որոնք առավել հաճախ օգտագործվում են մազերի համար: Մաշկի վրա օգտագործվող սովորական արևապաշտպան քսուքները հազվադեպ են օգտագործվում մազերի արտադրանքի համար՝ իրենց հյուսվածքի և քաշի պատճառով:

Սովորաբար, ուլտրամանուշակագույն ֆիլտրերը պետք է հաստատվեն տեղական գործակալությունների կողմից (օրինակ՝ FDA-ն ԱՄՆ-ում)՝ արևապաշտպան քսուքների համար նախատեսված բանաձևերում օգտագործելու համար: 2023 թվականի տվյալներով՝ Եվրոպական միությունում հաստատված է 29 միացություն, իսկ Միացյալ Նահանգներում՝ 17[90]: 1999 թվականից ի վեր ոչ մի ուլտրամանուշակագույն քսուք չի հաստատվել FDA-ի կողմից կոսմետիկայի մեջ օգտագործելու համար:

Ստորև ներկայացված են FDA-ի կողմից հաստատված արևապաշտպան քսուքների ակտիվ բաղադրիչները

UV-filter Other names Maximum concentration Known permitting jurisdictions Results of safety testing UVA UVB
p-Aminobenzoic acid PABA 15% (USA), (EU: banned from sale to consumers from 8 October 2009) USA X
Padimate O OD-PABA, octyldimethyl-PABA, σ-PABA 8% (USA, AUS) 10% (JP)

(Not currently supported in EU and may be delisted)

EU, USA, AUS, JP X
Phenylbenzimidazole sulfonic acid Ensulizole, PBSA 4% (USA, AUS) 8% (EU) 3% (JP) EU, USA, AUS, JP X
Cinoxate 2-Ethoxyethyl p-methoxycinnamate 3% (USA) 6% (AUS) USA, AUS X X
Dioxybenzone Benzophenone-8 3% (USA) USA, AUS X X
Oxybenzone Benzophenone-3 6% (USA), 2.2% (body) / 6% (face) EU,[96] 10% AUS, EU, USA, AUS Banned in Hawaii since 2018[7] - "harmful to coral reefs, fish, and other ocean life"[97] X X
Homosalate Homomethyl salicylate 7.34% (EU) 15% (USA, AUS) EU, USA, AUS X
Menthyl anthranilate Meradimate 5% (USA) USA, AUS X
Octocrylene Eusolex OCR, Parsol 340, 2-Cyano-3,3-diphenyl acrylic acid, 2-ethylhexylester 10% (USA) EU, USA, AUS X X
Octinoxate Octyl-methoxycinnamate, Ethylhexyl methoxycinnamate, 2-Ethylhexyl-paramethoxycinnamate 7.5% (USA) 10% (EU, AUS) 20% (JP) EU, USA, AUS, JP Banned in Hawaii since 2021 - harmful to coral[98] X
Octyl salicylate Octisalate, 2-Ethylhexyl salicylate 5% (EU, USA, AUS) 10% (JP) EU, USA, AUS, JP X
Sulisobenzone 2-Hydroxy-4-Methoxybenzophenone-5-sulfonic acid, 3-Benzoyl-4-hydroxy-6-methoxybenzenesulfonic acid, Benzophenone-4 5% (EU) 10% (USA, AUS, JP) EU, USA, AUS, JP X X
Avobenzone 1-(4-methoxyphenyl)-3-(4-tert-butyl
phenyl)propane-1,3-dione, Butyl methoxy dibenzoylmethane, 		3% (USA) 5% (EU, AUS) EU, USA, AUS X
Ecamsule Terephthalylidene Dicamphor Sulfonic Acid 10% EU, AUS (US: approved in certain formulations up to 3% via New Drug Application (NDA) Route) X
Titanium dioxide CI77891, TiO₂ 25% (US) No limit (JP) EU, USA, AUS, JP Generally recognized as safe and effective by the FDA[99] X
Zinc oxide CI77947, ZnO 25% (US) No limit (AUS, JP) EU, USA, AUS, JP Generally recognized as safe and effective by the FDA.[99] Protects against skin tumors in mice[100] X X

Ցինկի օքսիդը որպես ուլտրամանուշակագույն ֆիլտր հաստատվել է ԵՄ-ի կողմից 2016 թվականին[[101]:

ԵՄ և աշխարհի այլ մասերում հաստատված այլ բաղադրիչներ[3], որոնք ներառված չեն FDA-ի ընթացիկ մենագրության մեջ[102][103]:

UV-filter Other names Maximum concentration Permitted in Results of safety testing UVA UVB
4-Methylbenzylidene camphor Enzacamene, MBC 4%* EU, AUS X
Bisoctrizole Methylene Bis-Benzotriazolyl Tetramethylbutylphenol, MBBT 10%* EU, AUS, JP X X
Bemotrizinol Bis-ethylhexyloxyphenol methoxyphenol triazine, BEMT, anisotriazine 10% (EU, AUS) 3% (JP)* EU, AUS, JP X X
Tris-biphenyl triazine 10% EU, AUS X X
Trolamine salicylate Triethanolamine salicylate 12% AUS X
Drometrizole trisiloxane 15% EU, AUS X X
Benzophenone-9 CAS 3121-60-6, Sodium Dihydroxy Dimethoxy Disulfobenzophenone [104] 10% JP
Ethylhexyl triazone octyl triazone, EHT 5% (EU, AUS) 3% (JP)* EU, AUS X
Diethylamino hydroxybenzoyl hexyl benzoate 10% EU, AUS, JP X
Iscotrizinol diethylhexyl butamido triazone, DBT 10% (EU) 5% (JP)* EU, JP X
Polysilicone-15 Dimethico-diethylbenzalmalonate 10% EU, AUS, JP X
Amiloxate Isopentyl-4-methoxycinnamate, Isoamyl p-Methoxycinnamate, IMC 10%* EU, AUS X
Methoxypropylamino cyclohexenylidene ethoxyethylcyanoacetate 3% EU X

Ժամանակի և չափի կիրառում (TEA), FDA-ի հաստատման վերաբերյալ առաջարկվող կանոնը սկզբնապես սպասվում էր 2009 թվականին, այժմ սպասվում է 2015 թվականին:

Բաղադրիչներից շատերը, որոնք սպասում են FDA-ի կողմից հաստատմանը, համեմատաբար նոր են և մշակվել են UVA-ի ներծծման համար[105]: 2014 թվականի Արևապաշտպան քսուքի նորարարության օրենքը ընդունվել է FDA-ի հաստատման գործընթացն արագացնելու համար[106][107]:

Ոչ ակտիվ բաղադրիչներ

Հայտնի է, որ SPF-ի վրա ազդում է ոչ միայն ակտիվ բաղադրիչների ընտրությունը և ակտիվ բաղադրիչների տոկոսը, այլ նաև կրիչի/բազայի բանաձևը։ Վերջնական SPF-ը կախված է նաև արևապաշտպան քսուքի ակտիվ բաղադրիչների բաշխվածությունից, արևապաշտպան քսուկի հավասարաչափ կիրառությունից, մաշկի վրա չորանալու և արտադրանքի pH արժեքից և այլ գործոններից: Ցանկացած ոչ ակտիվ բաղադրիչ փոխելը կարող է պոտենցիալ փոխել արևապաշտպան քսուքի SPF-ը[108][109]:

Երբ զուգակցվում են ուլտրամանուշակագույն ֆիլտրերի հետ, ավելացված հակաօքսիդանտները կարող են սիներգետիկորեն աշխատել՝ դրականորեն ազդելու SPF-ի ընդհանուր արժեքի վրա: Բացի այդ, արևապաշտպան քսուքին հակաօքսիդանտների ավելացումը կարող է մեծացնել արտաքին ֆոտոծերացման մարկերները նվազեցնելու նրա կարողությունը, ապահովել ավելի լավ պաշտպանություն ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներից առաջացած գունանյութերի ձևավորումից, մեղմացնել մաշկի լիպիդային պերօքսիդացումը, բարելավել ակտիվ բաղադրիչների ֆոտոկայունությունը, չեզոքացնել ճառագայթված ֆոտոկատալիզատորների կողմից առաջացած ռեակտիվ թթվածնի տեսակները: (օրինակ՝ չծածկված TiO2-ով) և նպաստում են ԴՆԹ-ի վերականգնմանը ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման վնասումից հետո՝ դրանով իսկ բարելավելով արևապաշտպան քսուքների արդյունավետությունն ու անվտանգությունը[110][111][112][113]:

Համեմատած միայն արևապաշտպան քսուկների հետ՝ ցույց է տրվել, որ հակաօքսիդանտների ավելացումը կարող է ճնշել ROS-ի ձևավորումը լրացուցիչ 1,7 անգամ SPF 4 արևապաշտպան քսուքների դեպքում և 2,4 անգամ՝ SPF 15–50 արևապաշտպան քսուքների դեպքում, սակայն արդյունավետությունը կախված է նրանից, թե որքանով է արևապաշտպան քսուքը: ձևակերպվել է հարցը[114]: Օրինակները ներառում են օսմոլիտ տաուրինը, որն ապացուցված է, որ պաշտպանում է ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման հետևանքով առաջացած իմունոպրեսիայից[3], և օսմոլիտ էկտոյինը, որն օգնում է հակազդել բջիջների արագացված ծերացմանը և վաղաժամ ֆոտոծերացմանը՝ առաջացած UVA ճառագայթման հետևանքով[115][116][117]:

Այլ ոչ ակտիվ բաղադրիչները կարող են նաև օգնել ֆոտոկայունացնել անկայուն ուլտրամանուշակագույն ֆիլտրերը: Ցիկլոդեքստրինները նվազեցնում են ֆոտոդեգրադացումը, պաշտպանում են հակաօքսիդանտները և սահմանափակում մաշկի ներթափանցումը մաշկի ծայրագույն շերտերից այն կողմ՝ թույլ տալով նրանց պահպանել արևապաշտպան քսուքների պաշտպանիչ գործոնը ուլտրամանուշակագույն ֆիլտրերով, որոնք խիստ անկայուն են և/կամ հեշտությամբ ներթափանցում են մաշկի ստորին շերտերը: մաշկը ավելի երկար է[111][118][119]: Նմանապես, թաղանթ ձևավորող պոլիմերները, ինչպիսիք են պոլիեսթեր-8-ը և պոլիկրիլեն S1-ը, կարող են պաշտպանել հին նավթաքիմիական ուլտրամանուշակագույն ֆիլտրերի արդյունավետությունը՝ կանխելով դրանց ապակայունացումը լույսի երկարատև ազդեցության պատճառով: Այս տեսակի բաղադրիչները բարձրացնում են նաև արևապաշտպան խառնուրդների ջրակայունությունը[120][121]:

2010-ականներին և 2020-ականներին մեծացել է հետաքրքրությունը արևապաշտպան միջոցների նկատմամբ, որոնք պաշտպանում են կրողին արևի բարձր էներգիայի տեսանելի լույսից և ինֆրակարմիր լույսից, ինչպես նաև ուլտրամանուշակագույն լույսից: Սա պայմանավորված է նոր հետազոտությամբ, որը ցույց է տվել, որ կապույտ և մանուշակագույն տեսանելի լույսը և ինֆրակարմիր լույսի որոշակի ալիքի երկարություններ (օրինակ՝ NIR, IR-A) սիներգիկորեն աշխատում են ուլտրամանուշակագույն լույսի հետ՝ խթանելու օքսիդատիվ սթրեսը, ազատ ռադիկալների ձևավորումը, մաշկի բջիջների վնասումը և արգելակումը: մաշկի ապաքինում, իմունիտետի նվազում, էրիթեմա, բորբոքում, չորություն և մի շարք էսթետիկ խնդիրներ, ինչպիսիք են՝ կնճիռների ձևավորումը, մաշկի առաձգականության կորուստը և դիսպիգմենտացիան[122][123][124][125][126][127][128]:

Ավելի ու ավելի են թողարկվում մի շարք առևտրային արևապաշտպան քսուքներ, որոնք պնդում են, որ պաշտպանում են մաշկը կապույտ լույսից, ինֆրակարմիր լույսից և նույնիսկ օդի աղտոտվածությունից[128]: Այնուամենայնիվ, 2021 թվականի դրությամբ չկան կարգավորող ուղեցույցներ կամ պարտադիր թեստավորման արձանագրություններ, որոնք կարգավորում են այս պահանջները[114]:Պատմականորեն, ԱՄՆ FDA-ն ճանաչել է միայն արևայրուկից պաշտպանությունը (UVB պաշտպանության միջոցով) և մաշկի քաղցկեղի պաշտպանությունը (SPF 15+ որոշ UVA պաշտպանությամբ)՝ որպես բժշկական/բժշկական արևապաշտպան քսուկներ, ուստի այն չունի կարգավորող լիազորություն արևապաշտպան քսուքների համար՝ մաշկը պաշտպանելու համար: շրջակա միջավայրի այս այլ սթրեսային գործոնների պատճառած վնասից[129]: Քանի որ արևապաշտպան միջոցները, որոնք կապված չեն ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման հետ, համարվում են կոսմետիկ պահանջներ, այլ ոչ թե բժշկական/առողջական պահանջներ, նորարարական տեխնոլոգիաները և լրացուցիչ բաղադրիչները, որոնք օգտագործվում են շրջակա միջավայրի այս այլ սթրեսային գործոնների վնասը իբր նվազեցնելու համար, կարող են զգալիորեն տարբերվել ապրանքանիշից:

Որոշ ուսումնասիրություններ ցույց են տալիս, որ հանքային արևապաշտպան քսուքները, հատկապես նրանք, որոնք պատրաստված են բավականաչափ մեծ մասնիկներից (այսինքն՝ ոչ նանո, ոչ միկրոնիզացված), կարող են որոշ չափով օգնել պաշտպանել տեսանելի և ինֆրակարմիր լույսից, [1][2][3], սակայն այդ քսուքները հաճախ անընդունելի են։ սպառողներին, քանի որ նրանք մաշկի վրա թողնում են պարտադիր անթափանց սպիտակ գիպս: Հետագա ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ արևապաշտպան քսուքները, որոնք պարունակում են ավելացված երկաթի օքսիդ պիգմենտներ և/կամ պիգմենտավորված տիտանի երկօքսիդ, կարող են կրողին ապահովել զգալի պաշտպանություն HEVL-ից[114][128][130][131][132][133]: Կոսմետիկ քիմիկոսները հայտնաբերել են, որ կոսմետիկ որակի այլ գունանյութեր կարող են լինել ֆունկցիոնալ լցոնիչներ: Պարզվել է, որ միկան ունի զգալի սիներգետիկ ազդեցություն ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման ֆիլտրերի հետ, երբ այն ձևակերպվում է արևապաշտպան քսուքների մեջ, քանի որ այն կարող է զգալիորեն մեծացնել բանաձևի կարողությունը պաշտպանել կրողին HEVL-ից[126]:

Հետազոտությունների աճող խումբը ցույց է տալիս, որ տարբեր հակաօքսիդանտ վիտամիններով (օրինակ՝ ռետինոլ, ալֆա-տոկոֆերոլ, գամմա-տոկոֆերոլ, տոկոֆերոլ ացետատ, ասկորբինաթթու, ասկորբիլ տետրաիզոպալմիտատ, ասկորբիլ պալմիտատ, նատրիումի ասկորբիլ ֆոսֆատ կամ բույսի որոշ խառնուրդներ) հակաօքսիդանտները (օրինակ՝ էպիգալոկատեխին-3-գալատը, β-կարոտինը, խաղողի հատապտուղը, սիլիմարինը, սպիրուլինայի էքստրակտը, երիցուկի էքստրակտը և, հնարավոր է, այլք) արևապաշտպան քսուքներում արդյունավետորեն օգնում են նվազեցնել ազատ ռադիկալների կողմից արևի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթումից, տեսանելի լույսից առաջացած վնասը: ինֆրակարմիր ճառագայթում և ինֆրակարմիր α-ճառագայթում[110][112][114][115][124][134][135]:

Կիրառելիություն

Ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներից մաշկի բջիջների վնասումն արդյունավետ կանխելու համար դուք պետք է օգտագործեք SPF 30 կամ ավելի բարձր: Սա այն քանակությունն է, որը խորհուրդ է տրվում մաշկի քաղցկեղի կանխարգելման համար։ Արևապաշտպան քսուքը նույնպես պետք է մանրակրկիտ քսել և նորից քսել օրվա ընթացքում, հատկապես ջրի մեջ գտնվելուց հետո: Հատուկ ուշադրություն պետք է դարձնել այնպիսի հատվածներին, ինչպիսիք են ականջներն ու քիթը, որոնք մաշկի քաղցկեղի տարածված վայրեր են: Մաշկաբանները կարող են խորհուրդ տալ, թե որ արևապաշտպան քսուքն է լավագույնը մաշկի հատուկ տեսակների համար[136]:

FDA-ի արևապաշտպան քսուքների փորձարկումներում օգտագործվող չափաբաժինը 2 մգ/սմ2 բաց մաշկի վրա է[92]: Ենթադրելով, որ «միջին» չափահասը 5 ոտնաչափ 4 դյույմ (163 սմ) հասակ ունի և կշռում է 150 ֆունտ (68 կգ) 32 դյույմ (82 սմ) իրանով, ապա այդ չափահասը, որը կրում է աճուկի տարածքը ծածկող լողազգեստ, պետք է լինի. հավասարաչափ բաշխված է մոտավորապես 30 գ (կամ 30 մլ, մոտավորապես 1 ունցիա) մեկ բացված մարմնի վրա: Սա կարելի է ավելի հեշտությամբ համարել որպես «գոլֆի գնդակի» չափի արտադրանք մեկ մարմնի համար, կամ առնվազն վեց թեյի գդալ: Ավելի մեծ կամ փոքր մարդիկ պետք է համապատասխանաբար չափեն այդ քանակությունները[137]:

Կանոնակարգ

Պալաու

2020 թվականի հունվարի 1-ին Պալաուն արգելել է արևապաշտպան քսուքների արտադրությունն ու վաճառքը, որոնք պարունակում են հետևյալ բաղադրիչներից որևէ մեկը՝ բենզոֆենոն-3, օկտիլմետօքսիցինամատ, օկտոկրիլեն, 4-մեթիլբենզիլիդեն կամֆոր, տրիկլոզան, մեթիլպարաբեն, էթիլպարաբեն, բուտիլպարաբեն, բութիլպարաբեն, բութիլպարաբեն, բութիլպարաբեն, բեթիլպարաբեն, բեթիլպարաբեն, բեթիլպարաբեն, բեթիլպարաբեն, բեթիլպարաբեն[138]: Այս միացությունները հայտնի են կամ կասկածվում են, որ վնասակար են մարջանների կամ այլ ծովային կենդանիների համար[139]:

ԱՄՆ

Արևապաշտպան քսուքների պիտակավորման ստանդարտները զարգացել են Միացյալ Նահանգներում այն ​​պահից, երբ FDA-ն առաջին անգամ ընդունեց SPF-ի հաշվարկը 1978 թվականին[140]: FDA-ն 2011 թվականի հունիսին թողարկել է կանոնների համապարփակ փաթեթ, որն ուժի մեջ է մտել 2012-2013 թվականներին, որոնք նախատեսված են օգնելու սպառողներին հայտնաբերել և ընտրել համապատասխան արևապաշտպան քսուքներ, որոնք պաշտպանում են արևայրուքից, մաշկի վաղաժամ ծերացումից և մաշկի քաղցկեղից[141][142][143]: Այնուամենայնիվ, ի տարբերություն այլ երկրների, Միացյալ Նահանգները դասակարգում է արևապաշտպան միջոցները որպես առանց դեղատոմսի դեղերի, այլ ոչ թե կոսմետիկայի: Քանի որ FDA-ի կողմից նոր դեղամիջոցի հաստատումը սովորաբար շատ ավելի դանդաղ է, քան կոսմետիկայի հաստատումը, արդյունքն այն է, որ ԱՄՆ-ում ավելի քիչ բաղադրիչներ են հասանելի արևապաշտպան միջոցների համար՝ համեմատած շատ այլ երկրների հետ[144][145]:

2019թ.-ին FDA-ն առաջարկել է արևապաշտպանության ավելի խիստ կանոններ և ընդհանուր անվտանգության կանոնակարգեր, ներառյալ 15-ից բարձր SPF-ով արևապաշտպան քսուքների պահանջը, որպեսզի լինեն լայն սպեկտրի և արգելեն 60-ից բարձր SPF-ով արտադրանքները[146]:

  • Որպես «լայն սպեկտրի» դասակարգվելու համար արևապաշտպան միջոցները պետք է ապահովեն պաշտպանություն ինչպես UVA-ից, այնպես էլ UVB-ից:
  • Արգելվում են այն պնդումները, որ արտադրանքը «անջրանցիկ» կամ «քրտինքի դիմացկուն է», իսկ «արևապաշտպան», «ակնթարթային պաշտպանություն» և «2 ժամից ավելի պաշտպանություն» տերմիններն արգելված են առանց FDA-ի հատուկ հաստատման:
  • Առջևի պիտակի վրա «Ջրակայուն» պնդումները պետք է նշեն, թե որքան ժամանակ է արևապաշտպան քսուքը արդյունավետ մնում, և արդյոք դա վերաբերում է լողալուն կամ քրտնարտադրությանը՝ հիմնված ստանդարտացված թեստերի վրա:
  • Արևապաշտպան քսուքները փաթեթավորման վրա պետք է ներառեն ստանդարտացված «Դեղերի մասին փաստեր»: Այնուամենայնիվ, չկա կանոն, որը պահանջում է պիտակ՝ նշելու, թե արդյոք պարունակությունը պարունակում է հանքային բաղադրիչների նանոմասնիկներ: Բացի այդ, ԱՄՆ-ի արտադրանքը պարտավոր չէ պիտակի վրա նշել պիտանելիության ժամկետ[147]:

Եվրոպա

Եվրոպայում արևապաշտպան միջոցները համարվում են ոչ թե առանց դեղատոմսի, այլ կոսմետիկ միջոց: Այս ապրանքները կարգավորվում են կոսմետիկ կանոնակարգով (EC) No 1223/2009, որը ստեղծվել է 2013 թվականի հուլիսին։[147] Արևապաշտպան միջոցների ձևավորման վերաբերյալ առաջարկությունները առաջնորդվում են Սպառողների անվտանգության գիտական ​​համայնքի (SCCS) կողմից[148]:Եվրոպայում կոսմետիկ արտադրանքի կանոնակարգումը արտադրողից պահանջում է հետևել վեց տիրույթների՝ իրենց արտադրանքը ձևակերպելիս

I. Կոսմետիկ անվտանգության զեկույցը պետք է կազմվի որակավորված անձնակազմի կողմից

II. Ապրանքը չպետք է պարունակի կոսմետիկ արտադրանքի համար արգելված նյութեր

III. Ապրանքը չպետք է պարունակի կոսմետիկ արտադրանքի համար սահմանափակվող նյութեր

IV. Ապրանքը պետք է համապատասխանի կոսմետիկ արտադրանքի գունանյութերի հաստատված ցանկին

V. Ապրանքը պետք է համապատասխանի կոսմետիկ արտադրանքի կոնսերվանտների հաստատված ցանկին

VI. Ապրանքը պետք է պարունակի Եվրոպայում հաստատված ուլտրամանուշակագույն զտիչներ[148]

Ըստ ԵՀ-ի՝ արևապաշտպան քսուքները նվազագույնը պետք է ունենան.

SPF 6

UVA/UVB հարաբերակցությունը ≥ 1/3

Ալիքի կրիտիկական երկարությունը առնվազն 370 նանոմետր է (նշում է, որ այն «լայն սպեկտրի» է):

Օգտագործման հրահանգներ և նախազգուշական միջոցներ:

Ապացուցում է, որ արևապաշտպան քսուքը համապատասխանում է UVA և SPF պահանջներ.[148]

Եվրոպական արևապաշտպան միջոցների պիտակները պետք է բացահայտեն նաև նանոմասնիկների օգտագործումը, բացի արտադրանքի պահպանման ժամկետից:[147]

Կանադա

Արևապաշտպան քսուքի կարգավորումը կախված է օգտագործվող բաղադրիչից. Այնուհետև այն դասակարգվում է և հետևում է բնական առողջապահական արտադրանքի կամ բժշկական արտադրանքի կանոններին: Ընկերությունները պետք է լրացնեն արտադրանքի լիցենզավորման դիմումը, նախքան նրանք կարողանան իրենց արևապաշտպան քսուքը շուկա հանել[148]:

Հարավարևելյան Ասիայի պետությունների ասոցիացիա (Բրունեյ, Կամբոջա, Ինդոնեզիա, Լաոս, Մալայզիա, Մյանմա, Ֆիլիպիններ, Սինգապուր, Թաիլանդ, Վիետնամ)

ASEAN-ի երկրների համար արևապաշտպան միջոցների կարգավորումը սերտորեն կապված է եվրոպական կանոնակարգերի հետ: Այնուամենայնիվ, արտադրանքը կարգավորվում է ASEAN-ի գիտական ​​համայնքի կողմից, ոչ թե SCCS-ի կողմից: Բացի այդ, կան փոքր տարբերություններ արևապաշտպան քսուքների փաթեթավորման վրա տպված թույլատրելի հայտարարություններում[148]:

Ճապոնիա

Արևապաշտպան քսուքը համարվում է կոսմետիկ արտադրանք և կարգավորվում է Ճապոնիայի կոսմետիկ արդյունաբերության ասոցիացիայի (JCIA) կողմից: Ապրանքները կարգավորվում են հիմնականում ուլտրամանուշակագույն ֆիլտրով և SPF տիպով: SPF-ը կարող է տատանվել 2-ից 50[148]:

Չինաստան

Արևապաշտպան քսուքը կարգավորվում է որպես կոսմետիկ արտադրանք Սննդի և դեղերի պետական ​​վարչության (SFDA) կողմից: Հաստատված ֆիլտրերի ցանկը նույնն է, ինչ Եվրոպայում: Այնուամենայնիվ, Չինաստանում արևապաշտպան քսուքը նախքան հաստատումը պահանջում է կենդանիների ուսումնասիրությունների անվտանգության փորձարկում[148]:

Ավստրալիա

Արևապաշտպան միջոցները բաժանվում են թերապևտիկ և կոսմետիկ. Թերապևտիկ արևապաշտպան միջոցները բաժանվում են առաջնային (SPF ≥ 4) և երկրորդային (SPF <4): Թերապևտիկ արևապաշտպան միջոցները կարգավորվում են Թերապևտիկ ապրանքների ադմինիստրացիայի կողմից (TGA): Կոսմետիկ արևապաշտպան քսուքներն այն ապրանքներն են, որոնք պարունակում են արևապաշտպան բաղադրիչ, բայց չեն ապահովում արևապաշտպան քսուքը: Այս ապրանքները կարգավորվում են Արդյունաբերական քիմիական նյութերի ծանուցման և գնահատման ազգային սխեմայով (NICNAS)[148]:

Նոր Զելանդիա

Արևապաշտպան քսուքը դասակարգվում է որպես կոսմետիկ արտադրանք և խստորեն հետևում է ԵՄ կանոնակարգերին: Այնուամենայնիվ, Նոր Զելանդիան ունի հաստատված ուլտրամանուշակագույն ֆիլտրերի ավելի ընդարձակ ցուցակ, քան Եվրոպան[148]:

Մերկուսոր

Mercosur-ը միջազգային խումբ է, որը բաղկացած է Արգենտինայից, Բրազիլիայից, Պարագվայից և Ուրուգվայից: Արևապաշտպան քսուքների՝ որպես կոսմետիկայի կանոնակարգումը սկսվել է 2012 թվականին և իր կառուցվածքով նման է եվրոպական կանոնակարգերին: Արևապաշտպան միջոցները պետք է համապատասխանեն որոշակի ստանդարտների, այդ թվում՝ ջրակայունությանը, արևապաշտպան գործոնին և UVA/UVB հարաբերակցությանը 1/3: Հաստատված արևապաշտպան բաղադրիչների ցանկն ավելի լայն է, քան Եվրոպայում կամ ԱՄՆ-ում[148]:

Շրջակա միջավայրի ազդեցություն

Ապացուցված է, որ արևապաշտպան միջոցների որոշ ակտիվ բաղադրիչներ թունավորություն են առաջացնում ծովային կյանքի և մարջանների համար, ինչը հանգեցնում է արգելքների տարբեր նահանգներում, երկրներում և էկոլոգիական գոտիներում[149][150]: Մարջանային խութերը, որոնք կազմված են նուրբ էկոլոգիական հավասարակշռության մեջ գտնվող օրգանիզմներից, խոցելի են նույնիսկ շրջակա միջավայրի աննշան անկարգությունների համար: Գործոնները, ինչպիսիք են ջերմաստիճանի փոփոխությունները, ինվազիվ տեսակները, աղտոտվածությունը և ձկնորսության կործանարար պրակտիկան, նախկինում ճանաչվել են որպես կորալների առողջության սպառնալիք[151][152]:

I2018 թվականին Հավայան կղզիներն ընդունել են օրենսդրություն, որն արգելում է օքսիբենզոն և օկտինոքսատ պարունակող արևապաշտպան միջոցների վաճառքը։ Բավարար կոնցենտրացիաների դեպքում օքսիբենզոնը և օկտինոքսատը կարող են վնասել մարջանի ԴՆԹ-ն, առաջացնել մարջանների թրթուրների դեֆորմացիաներ, մեծացնել վիրուսային վարակների վտանգը և մարջանները դարձնել ավելի խոցելի սպիտակեցման նկատմամբ: Նման սպառնալիքներն ավելի մտահոգիչ են՝ հաշվի առնելով, որ կորալային էկոհամակարգերն արդեն վտանգված են կլիմայի փոփոխության, աղտոտման և շրջակա միջավայրի այլ սթրեսային գործոնների պատճառով: Թեև այս քիմիական նյութերի իրական կոնցենտրացիաների վերաբերյալ շարունակական բանավեճեր են ընթանում լաբորատոր պարամետրերի համեմատ, Հավայան կղզիների Կահալուու ծովածոցում կատարված գնահատումը ցույց է տվել, որ օքսիբենզոնի կոնցենտրացիաները 262 անգամ ավելի բարձր են, քան ԱՄՆ-ի բնապահպանական մակարդակը: Պաշտպանության գործակալությունը նշում է որպես բարձր ռիսկային: Մեկ այլ ուսումնասիրություն Hanauma Bay-ում հայտնաբերել է քիմիական նյութի մակարդակը տատանվում է 30 նգ/լ-ից մինչև 27,880 նգ/լ՝ նշելով, որ 63 նգ/լ-ից ավելի կոնցենտրացիաները կարող են թունավորություն առաջացնել մարջաններում[150][153][154][155][156][157]:

Հետևելով Հավայան կղզիներին, այլ շրջաններ, ներառյալ Քի Ուեսթը, Ֆլորիդան[1], ԱՄՆ Վիրջինյան կղզիները[2], Բոնեյրը և Պալաուն[3] նույնպես արգելքներ են մտցրել օքսիբենզոն և օկտինոքսատ պարունակող արևապաշտպան քսուքների վրա[158][159][160]:

Ծովային էկոհամակարգերի վրա արևապաշտպան քսուքի օգտագործման շրջակա միջավայրի ազդեցությունը բազմակողմանի է և տարբերվում է ծանրությունից: 2015 թվականի ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ տիտանի երկօքսիդի նանոմասնիկները, երբ ազատվում են ջրի մեջ և ենթարկվում ուլտրամանուշակագույն լույսի, ավելացնում են ջրածնի պերօքսիդի արտադրությունը՝ միացություն, որը հայտնի է վնասում ֆիտոպլանկտոնին[161]: 2002 թվականին հետազոտությունները ցույց տվեցին, որ արևապաշտպան քսուքները կարող են մեծացնել վիրուսների քանակը ծովի ջրում՝ վտանգի ենթարկելով ծովային միջավայրը, ինչպես մյուս աղտոտիչները[162]: Հետագա ուսումնասիրելով այս խնդիրը, 2008-ի ուսումնասիրությունը, որն ուսումնասիրում էր տարբեր ապրանքանիշերի արևապաշտպան քսուքներ, SPF-ներ և կոնցենտրացիաներ, հայտնաբերեց կայուն սպիտակեցնող ազդեցություն կոշտ մարջանների վրա: Տագնապալի է, որ սպիտակեցման աստիճանը մեծանում էր արևապաշտպան քսուքների քանակի աճով: Արևապաշտպան քսուքներում տարածված առանձին միացությունները գնահատելիս այնպիսի նյութեր, ինչպիսիք են բութիլպարաբենը, էթիլհեքսիլ մետօքսիցինամատը, բենզոֆենոն-3 և 4-մեթիլբենզիլիդենային կամֆորը, առաջացրել են մարջանների ամբողջական սպիտակեցում նույնիսկ նվազագույն կոնցենտրացիաներում[163]:

Current Dermatology Report ամսագրում հրապարակված 2020 թվականի ուսումնասիրությունն ամփոփեց այն. Ներկայումս ԱՄՆ FDA-ն հաստատում է միայն ցինկի օքսիդը (ZnO) և տիտանի երկօքսիդը (TiO2) որպես անվտանգ ուլտրամանուշակագույն ֆիլտրեր, և նրանք, ովքեր մտահոգված են մարջանների սպիտակեցմամբ, պետք է օգտագործեն ոչ նանո ZnO կամ TiO2, քանի որ նրանք ունեն անվտանգության առավել հետևողական տվյալներ[164]:

Հետազոտություն և զարգացում

Մշակվում են նոր ապրանքներ, ինչպիսիք են կենսասոսնձվող նանոմասնիկների վրա հիմնված արևապաշտպան քսուքները: Նրանք աշխատում են առևտրային օգտագործվող ուլտրամանուշակագույն ֆիլտրերը պարուրելով՝ դրանք դարձնելով ոչ միայն կպչուն մաշկին, այլև չթափանցող: Այս ռազմավարությունը ճնշում է ինչպես առաջնային ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման հետևանքով առաջացած վնասը, այնպես էլ երկրորդական ազատ ռադիկալները[165]: Ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման ֆիլտրերը, որոնք հիմնված են սինապատ էսթերների վրա, նույնպես ուսումնասիրվում են[166]: Բնական և կայուն ենթատեքստ ունեցող արևապաշտպան քսուքներն ավելի ու ավելի են մշակվում շրջակա միջավայրի հետ կապված մտահոգությունների հետևանքով[167]:

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ «WHIPPED FORMULATIONS WITH DESIRED SENSORY IMPACT». Canada Patent Data Base. July 8, 2022. Արխիվացված օրիգինալից July 8, 2022-ին. Վերցված է July 8, 2022-ին.
  2. ↑ Cole, Curtis; Shyr, Thomas; Ou-Yang, Hao (2015-10-02). «Metal oxide sunscreens protect skin by absorption, not by reflection or scattering». Photodermatology, Photoimmunology & Photomedicine (անգլերեն). 32 (1): 5–10. doi:10.1111/phpp.12214. ISSN 0905-4383. PMID 26431814. S2CID 20695063.
  3. ↑ Schneider, Samantha L.; Lim, Henry W. (2018-11-16). «A review of inorganic UV filters zinc oxide and titanium dioxide». Photodermatology, Photoimmunology & Photomedicine (անգլերեն). 35 (6): 442–446. doi:10.1111/phpp.12439. ISSN 0905-4383. PMID 30444533. S2CID 53562460.
  4. ↑ Dinardo J, Downs C (April 2021). «Failure to Protect: Do Sunscreens Prevent Skin Cancer in Humans?». ResearchGate.
  5. ↑ Ko SA (September 2016). «"Physical" vs. "chemical" sunscreens and other sunscreen myths». KindofStephen. Արխիվացված օրիգինալից January 9, 2022-ին. Վերցված է 2022-01-09-ին.
  6. ↑ Tian L, Huang L, Cui H, Yang F, Li Y (October 2021). «The toxicological impact of the sunscreen active ingredient octinoxate on the photosynthesis activity of Chlorella sp». Marine Environmental Research. 171: 105469. Bibcode:2021MarER.17105469T. doi:10.1016/j.marenvres.2021.105469. PMID 34500299. S2CID 237469500.
  7. ↑ 7,0 7,1 Suh S, Pham C, Smith J, Mesinkovska NA (September 2020). «The banned sunscreen ingredients and their impact on human health: a systematic review». International Journal of Dermatology. 59 (9): 1033–1042. doi:10.1111/ijd.14824. PMC 7648445. PMID 32108942.
  8. ↑ Chatzigianni M, Pavlou P, Siamidi A, Vlachou M, Varvaresou A, Papageorgiou S (November 2022). «Environmental impacts due to the use of sunscreen products: a mini-review». Ecotoxicology. 31 (9): 1331–1345. Bibcode:2022Ecotx..31.1331C. doi:10.1007/s10646-022-02592-w. PMC 9652235. PMID 36173495.
  9. ↑ «Skin Cancer - Skin Cancer Facts - Common Skin Cancer Types». www.cancer.org. Արխիվացված է օրիգինալից April 10, 2008-ին.
  10. ↑ and Photoprotection 1119992, բաժին Sunscreens and Photoprotection(անգլ.) EMedicine կայքում
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 «Questions and Answers: FDA announces new requirements for over-the-counter (OTC) sunscreen products marketed in the U.S.». Food and Drug Administration. 2011-06-23. Արխիվացված օրիգինալից April 23, 2019-ին. Վերցված է 2012-04-10-ին.
  12. ↑ Nadim S (2005). «Sunscreen Evolution». In Shaath N (ed.). Sunscreens: regulations and commercial development (3rd ed.). Boca Raton, Fl.: Taylor & Francis. ISBN 978-0824757946.
  13. ↑ Craddock PT (1998). 2000 Years of Zinc and Brass. British Museum. էջ 27. ISBN 978-0-86159-124-4.
  14. ↑ Tilmantaite B (20 March 2014). «In Pictures: Nomads of the sea». Al Jazeera. Արխիվացված օրիգինալից October 2, 2018-ին. Վերցված է 22 December 2014-ին.
  15. ↑ Randrianarivony TN, Rakotoarivelo NH, Randriamalala JR (2022-11-15), «Ethnobotany of Madagascar», The New Natural History of Madagascar, Princeton University Press, էջ 237, doi:10.2307/j.ctv2ks6tbb.34, ISBN 978-0-691-22940-9
  16. ↑ Miora (2020-09-06). «Le masque au Santal». Mada Voyages (ֆրանսերեն). Վերցված է 2023-07-04-ին.
  17. ↑ Ma Y, Yoo J (April 2021). «History of sunscreen: An updated view». Journal of Cosmetic Dermatology. 20 (4): 1044–1049. doi:10.1111/jocd.14004. PMID 33583116. S2CID 231928055.
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 18,3 Lim HW, Thomas L, Rigel DS (2004-01-30). «Photoprotection». In Rigel DS, Weiss RA, Lim HW, Dover JS (eds.). Photoaging (անգլերեն). CRC Press. էջեր 73–74. ISBN 978-0-8247-5209-5.
  19. ↑ Rigel DS, Weiss RA, Lim HW, Dover JS, eds. (2004-01-30). Photoaging (անգլերեն). CRC Press. ISBN 978-0-8247-5209-5.
  20. ↑ «7 Wonders of South Australia winners: Innovations - ABC (none) - Australian Broadcasting Corporation». www.abc.net.au. Արխիվացված օրիգինալից September 15, 2022-ին. Վերցված է 2021-07-06-ին.
  21. ↑ «History Of Hamilton». Hamilton (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից July 9, 2021-ին. Վերցված է 2021-07-06-ին.
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 22,3 Lim HW. «Quantum Leaps: New, Improved Sunscreens Have Arrived». The Skin Cancer Foundation. Արխիվացված օրիգինալից April 14, 2012.{cite web}: CS1 սպաս․ unfit URL (link)
  23. ↑ Wang SQ, Hu JY. «Challenges in Making an Effective Sunscreen». The Skin Cancer Foundation. Արխիվացված օրիգինալից June 27, 2014-ին. Վերցված է 2014-06-12-ին.
  24. ↑ Maceachern WN, Jillson OF (January 1964). «A Practical Sunscreen -- "RED VET PET"». Archives of Dermatology. 89 (1): 147–150. doi:10.1001/archderm.1964.01590250153027. PMID 14070829.
  25. ↑ Shaath NA, ed. (2005). Sunscreens: Regulations and Commercial Development, Third Edition. Taylor & Francis Group.
  26. ↑ «Sunscreen: A History». The New York Times. June 23, 2010. Արխիվացված օրիգինալից November 11, 2020-ին. Վերցված է July 24, 2014-ին.
  27. ↑ «Gletscher Crème». 2010-04-22. Piz Buin. Արխիվացված է օրիգինալից 2010-05-12-ին. Վերցված է 2013-06-29-ին.
  28. ↑ Lim HW, Hönigsmann H, Hawk JL, eds. (2007). Photodermatology. CRC Press. էջ 6. ISBN 9781420019964. Վերցված է July 24, 2014-ին.
  29. ↑ Scheele A, Sutter K, Karatum O, Danley-Thomson AA, Redfern LK (March 2023). «Environmental impacts of the ultraviolet filter oxybenzone». The Science of the Total Environment. 863: 160966. Bibcode:2023ScTEn.86360966S. doi:10.1016/j.scitotenv.2022.160966. PMID 36535482. S2CID 254818408.
  30. ↑ Research, Center for Drug Evaluation and (2022-12-16). «An update on sunscreen requirements: The deemed final order and the proposed order». FDA (անգլերեն).
  31. ↑ Kanavy HE, Gerstenblith MR (December 2011). «Ultraviolet radiation and melanoma». Seminars in Cutaneous Medicine and Surgery. 30 (4): 222–228. doi:10.1016/j.sder.2011.08.003 (inactive November 1, 2024). PMID 22123420.{cite journal}: CS1 սպաս․ DOI inactive as of Նոյեմբեր 2024 (link)
  32. ↑ World Cancer Report 2014. World Health Organization. 2014. էջեր Chapter 5.14. ISBN 978-9283204299.
  33. ↑ Azoury SC, Lange JR (October 2014). «Epidemiology, risk factors, prevention, and early detection of melanoma». The Surgical Clinics of North America. 94 (5): 945–62, vii. doi:10.1016/j.suc.2014.07.013. PMID 25245960.
  34. ↑ Burnett ME, Wang SQ (April 2011). «Current sunscreen controversies: a critical review». Photodermatology, Photoimmunology & Photomedicine. 27 (2): 58–67. doi:10.1111/j.1600-0781.2011.00557.x. PMID 21392107. S2CID 29173997.
  35. ↑ Kütting B, Drexler H (December 2010). «UV-induced skin cancer at workplace and evidence-based prevention». International Archives of Occupational and Environmental Health. 83 (8): 843–854. Bibcode:2010IAOEH..83..843K. doi:10.1007/s00420-010-0532-4. PMID 20414668. S2CID 40870536.
  36. ↑ 36,0 36,1 Hughes MC, Williams GM, Baker P, Green AC (June 2013). «Sunscreen and prevention of skin aging: a randomized trial». Annals of Internal Medicine. 158 (11): 781–790. doi:10.7326/0003-4819-158-11-201306040-00002. PMID 23732711. S2CID 12250745. Արխիվացված օրիգինալից April 4, 2015-ին. Վերցված է June 6, 2013-ին.
  37. ↑ Randhawa M, Wang S, Leyden JJ, Cula GO, Pagnoni A, Southall MD (December 2016). «Daily Use of a Facial Broad Spectrum Sunscreen Over One-Year Significantly Improves Clinical Evaluation of Photoaging». Dermatologic Surgery. 42 (12): 1354–1361. doi:10.1097/DSS.0000000000000879. PMID 27749441. S2CID 37092409.
  38. ↑ Dresbach SH, Brown W (2008). «Ultraviolet Radiation» (PDF). Ohioline Fact Sheet Series. Ohio State University Extension. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2008-05-12-ին.
  39. ↑ Sabzevari, Nina; Qiblawi, Sultan; Norton, Scott A.; Fivenson, David (2020-05-26). «Sunscreens: UV filters to protect us: Part 1: Changing regulations and choices for optimal sun protection». International Journal of Women's Dermatology (անգլերեն). 7 (1): 28–44. doi:10.1016/j.ijwd.2020.05.017. PMC 7838247. PMID 33537394.
  40. ↑ Center for Drug Evaluation and Research (2021-11-16). «Questions and Answers: FDA posts deemed final order and proposed order for over-the-counter sunscreen». FDA (անգլերեն).
  41. ↑ Nepalia A, Singh A, Mathur N, Kamath R, Pareek S, Agarwal M (February 2021). «Skincare Products as Sources of Mutagenic Exposure to Infants: An Imperative Study Using a Battery of Microbial Bioassays». Archives of Environmental Contamination and Toxicology. 80 (2): 499–506. Bibcode:2021ArECT..80..499N. doi:10.1007/s00244-021-00814-6. PMID 33523258. S2CID 231746171.
  42. ↑ Brown J. «Sunscreen: What science says about ingredient safety». www.bbc.com (անգլերեն). Վերցված է 2023-08-02-ին.
  43. ↑ Ige D, Char E (8 February 2022). «State of Hawaii, Department of Health, Testimony Commenting on hb1519, Relating to Sunscreen, House Committee on Energy & Environmental Protection» (PDF).
  44. ↑ Lim HW, Mohammad TF, Wang SQ (February 2022). «Food and Drug Administration's proposed sunscreen final administrative order: How does it affect sunscreens in the United States?». Journal of the American Academy of Dermatology. 86 (2): e83–e84. doi:10.1016/j.jaad.2021.09.052. PMID 34606770. S2CID 238355497.
  45. ↑ «Sunscreens - ensuring products are effective and safe for the 2021-22 summer». TGA (Therapeutic Goods Administration). June 21, 2022.
  46. ↑ «Valisure». www.valisure.com (անգլերեն). Վերցված է 2023-09-01-ին.
  47. ↑ Center for Drug Evaluation and Research (2023-01-30). «Edgewell Personal Care Issues Voluntary Nationwide Recall of Banana Boat Hair & Scalp Sunscreen Due to the Presence of Benzene». www.fda.gov (անգլերեն). Վերցված է 2023-09-01-ին.
  48. ↑ Pal VK, Lee S, Kannan K (August 2023). «Occurrence of and dermal exposure to benzene, toluene and styrene in sunscreen products marketed in the United States». The Science of the Total Environment. 888: 164196. Bibcode:2023ScTEn.88864196P. doi:10.1016/j.scitotenv.2023.164196. PMC 10330564. PMID 37201845.
  49. ↑ «What is benzene, and why does it keep causing beauty product recalls?». The Washington Post. 1 February 2023. Վերցված է 3 September 2023-ին.
  50. ↑ «Sunscreen allergy». DermNet NZ. Արխիվացված օրիգինալից October 31, 2020-ին. Վերցված է 2019-09-17-ին.
  51. ↑ Pfotenhauer KM, Shubrook JH (May 2017). «Vitamin D Deficiency, Its Role in Health and Disease, and Current Supplementation Recommendations». The Journal of the American Osteopathic Association. 117 (5): 301–305. doi:10.7556/jaoa.2017.055. PMID 28459478. S2CID 19068865.
  52. ↑ «Sunscreen may cause vitamin D deficiency, says study». www.medicalnewstoday.com. 2017-05-03. Արխիվացված օրիգինալից October 27, 2021-ին. Վերցված է 2021-10-27-ին.
  53. ↑ Norval M, Wulf HC (October 2009). «Does chronic sunscreen use reduce vitamin D production to insufficient levels?». The British Journal of Dermatology. 161 (4): 732–736. doi:10.1111/j.1365-2133.2009.09332.x. PMID 19663879. S2CID 12276606.
  54. ↑ Holick MF (December 2004). «Sunlight and vitamin D for bone health and prevention of autoimmune diseases, cancers, and cardiovascular disease». The American Journal of Clinical Nutrition. 80 (6 Suppl): 1678S–1688S. doi:10.1093/ajcn/80.6.1678S. PMID 15585788.
  55. ↑ Sayre RM, Dowdy JC (2007). «Darkness at noon: sunscreens and vitamin D3». Photochemistry and Photobiology. 83 (2): 459–463. doi:10.1562/2006-06-29-RC-956. PMID 17115796. S2CID 23767593.
  56. ↑ «Vitamin D». nhs.uk (անգլերեն). 2017-10-23. Արխիվացված օրիգինալից December 22, 2021-ին. Վերցված է 2022-02-17-ին.
  57. ↑ Holick MF (February 2002). «Vitamin D: the underappreciated D-lightful hormone that is important for skeletal and cellular health». Current Opinion in Endocrinology, Diabetes and Obesity. 9 (1): 87–98. doi:10.1097/00060793-200202000-00011. S2CID 87725403.
  58. ↑ Holick MF (September 2002). «Sunlight and vitamin D: both good for cardiovascular health». Journal of General Internal Medicine. 17 (9): 733–735. doi:10.1046/j.1525-1497.2002.20731.x. PMC 1495109. PMID 12220371.
  59. ↑ Holick MF (July 2007). «Vitamin D deficiency». The New England Journal of Medicine. 357 (3): 266–281. doi:10.1056/NEJMra070553. PMID 17634462. S2CID 18566028.
  60. ↑ «Does Sunscreen Use Lead to Vitamin D Deficiency?». The Skin Cancer Foundation. March 14, 2019. Վերցված է 2024-07-19-ին.
  61. ↑ «Are Vitamin D Levels Jeopardized by Sunscreen?». GEN - Genetic Engineering and Biotechnology News. 2019-05-10. Արխիվացված օրիգինալից November 8, 2020-ին. Վերցված է 2019-05-18-ին.
  62. ↑ Young AR, Narbutt J, Harrison GI, Lawrence KP, Bell M, O'Connor C, և այլք: (November 2019). «Optimal sunscreen use, during a sun holiday with a very high ultraviolet index, allows vitamin D synthesis without sunburn». The British Journal of Dermatology. 181 (5): 1052–1062. doi:10.1111/bjd.17888. PMC 6899952. PMID 31069787. S2CID 148570356.
  63. ↑ «Sunscreen: The comprehensive guide to sunscreen in Australia». Surf Nation (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից November 27, 2020-ին. Վերցված է 2018-06-24-ին.
  64. ↑ «Sunscreen FAQs». American Academy of Dermatology. Արխիվացված է օրիգինալից July 21, 2014-ին. Վերցված է July 22, 2014-ին.
  65. ↑ Stege H, Budde M, Grether-Beck S, Richard A, Rougier A, Ruzicka T, Krutmann J (2002). «Sunscreens with high SPF values are not equivalent in protection from UVA induced polymorphous light eruption». European Journal of Dermatology. 12 (4): IV–VI. PMID 12118426.
  66. ↑ Haywood R, Wardman P, Sanders R, Linge C (October 2003). «Sunscreens inadequately protect against ultraviolet-A-induced free radicals in skin: implications for skin aging and melanoma?». The Journal of Investigative Dermatology. 121 (4): 862–868. doi:10.1046/j.1523-1747.2003.12498.x. PMID 14632206.
  67. ↑ Moyal DD, Fourtanier AM (May 2008). «Broad-spectrum sunscreens provide better protection from solar ultraviolet-simulated radiation and natural sunlight-induced immunosuppression in human beings». Journal of the American Academy of Dermatology. 58 (5 Suppl 2): S149–S154. doi:10.1016/j.jaad.2007.04.035. PMID 18410801.
  68. ↑ Berneburg M, Plettenberg H, Medve-König K, Pfahlberg A, Gers-Barlag H, Gefeller O, Krutmann J (May 2004). «Induction of the photoaging-associated mitochondrial common deletion in vivo in normal human skin». The Journal of Investigative Dermatology. 122 (5): 1277–1283. doi:10.1111/j.0022-202X.2004.22502.x. PMID 15140232.
  69. ↑ «Sunscreen makers sued for misleading claims». Associated Press. April 24, 2006. Արխիվացված օրիգինալից June 8, 2019-ին. Վերցված է January 5, 2015-ին.
  70. ↑ Pinnell SR, Fairhurst D, Gillies R, Mitchnick MA, Kollias N (April 2000). «Microfine zinc oxide is a superior sunscreen ingredient to microfine titanium dioxide». Dermatologic Surgery. 26 (4): 309–314. doi:10.1046/j.1524-4725.2000.99237.x. PMID 10759815. S2CID 39864876.
  71. ↑ «Commission Recommendation of 22 September 2006 on the efficacy of sunscreen products and the claims made relating thereto». Official Journal of the European Union. 2006-09-22. Արխիվացված օրիգինալից February 22, 2014-ին. Վերցված է 2009-09-25-ին.
  72. ↑ «UV Resource Guide - Sunscreens». Arpansa. 2008-12-20. Արխիվացված է օրիգինալից November 19, 2009-ին. Վերցված է 2009-09-25-ին.
  73. ↑ «SPF50+ Sunscreen». 2013-02-01. Արխիվացված օրիգինալից February 7, 2014-ին. Վերցված է 2014-02-06-ին.
  74. ↑ «Questions and Answers on the 2007 Sunscreen Proposed Rule». Food and Drug Administration. Արխիվացված է օրիգինալից September 21, 2008-ին.
  75. ↑ Department of Health and Human Services: Food and Drug Administration (June 17, 2011). «Revised Effectiveness Determination; Sunscreen Drug Products for Over-the-Counter Human Use» (PDF). Federal Register. 76 (117): 35672–35678. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից February 22, 2017-ին. Վերցված է November 21, 2013-ին.
  76. ↑ Center for Drug Evaluation and Research (April 23, 2019). «Status of OTC Rulemakings - Rulemaking History for OTC Sunscreen Drug Products». FDA. Արխիվացված օրիգինալից November 9, 2020-ին. Վերցված է June 27, 2024-ին.
  77. ↑ 77,0 77,1 «Sunscreen Takes Some Heat: New Dangers, New Rules». 2011-06-16. Արխիվացված օրիգինալից July 5, 2012-ին. Վերցված է 2012-04-10-ին.
  78. ↑ Felder, Rachel (June 9, 2022). «Save Your Face From the Sun». The New York Times. Վերցված է June 24, 2024-ին.
  79. ↑ Maryam, Sayeedah (March 12, 2024). «Common sunscreen misconceptions debunked». Wired. Վերցված է June 24, 2024-ին.
  80. ↑ «The Burning Facts» (PDF). 2006. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից November 12, 2020-ին. Վերցված է 1 December 2017-ին.
  81. ↑ Moyal D (June 2008). «How to measure UVA protection afforded by sunscreen products». Expert Review of Dermatology. 3 (3): 307–13. doi:10.1586/17469872.3.3.307. Արխիվացված օրիգինալից July 13, 2017-ին. Վերցված է August 17, 2016-ին.
  82. ↑ «What to Know About Sunscreen Before Buying It». Consumer Reports. May 2014. Արխիվացված օրիգինալից October 12, 2019-ին. Վերցված է December 20, 2014-ին.
  83. ↑ Faurschou A, Wulf HC (April 2007). «The relation between sun protection factor and amount of suncreen applied in vivo». The British Journal of Dermatology. 156 (4): 716–719. doi:10.1111/j.1365-2133.2006.07684.x. PMID 17493070. S2CID 22599824.
  84. ↑ «Method for the in vitro determination of uva protection provided by sunscreen products, 2007a». www.colipa.com. June 9, 2008. Արխիվացված է օրիգինալից June 9, 2008-ին.
  85. ↑ «www.cosmeticseurope.eu». Արխիվացված է օրիգինալից August 26, 2014-ին.
  86. ↑ Cosmetics Europe (February 2009). «N° 23 IMPORTANT USAGE AND LABELLING INSTRUCTIONS FOR SUN PROTECTION PRODUCTS» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2022-03-05-ին. Վերցված է 2022-06-27-ին.
  87. ↑ «Commission Recommendation of 22 September 2006 on the efficacy of sunscreen products and the claims made relating thereto (notified under document number C(2006) 4089) (Text with EEA relevance)» (անգլերեն). 2006-09-26.
  88. ↑ Gibson L. «Is sunscreen from last year still good? When does sunscreen expire?». Mayo Clinic. Արխիվացված օրիգինալից November 29, 2020-ին. Վերցված է June 22, 2018-ին.
  89. ↑ Cole C, Shyr T, Ou-Yang H (January 2016). «Metal oxide sunscreens protect skin by absorption, not by reflection or scattering». Photodermatology, Photoimmunology & Photomedicine. 32 (1): 5–10. doi:10.1111/phpp.12214. PMID 26431814. S2CID 20695063.
  90. ↑ 90,0 90,1 Pantelic MN, Wong N, Kwa M, Lim HW (March 2023). «Ultraviolet filters in the United States and European Union: A review of safety and implications for the future of US sunscreens». Journal of the American Academy of Dermatology. 88 (3): 632–646. doi:10.1016/j.jaad.2022.11.039. PMID 36442641. S2CID 254068728.
  91. ↑ «Nanotechnology Information Center: Properties, Applications, Research, and Safety Guidelines». American Elements. Արխիվացված օրիգինալից October 6, 2014-ին. Վերցված է July 16, 2013-ին.
  92. ↑ 92,0 92,1 Kavanaugh EW (1998-09-11). «Re: Tentative Final Monograph for OTC Sunscreen» (PDF). Cosmetic, Toiletry, and Fragrance Association. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից February 21, 2017-ին. Վերցված է 2009-09-25-ին.
  93. ↑ Chatelain E, Gabard B (September 2001). «Photostabilization of butyl methoxydibenzoylmethane (Avobenzone) and ethylhexyl methoxycinnamate by bis-ethylhexyloxyphenol methoxyphenyl triazine (Tinosorb S), a new UV broadband filter». Photochemistry and Photobiology. 74 (3): 401–406. doi:10.1562/0031-8655(2001)074<0401:POBMAA>2.0.CO;2. PMID 11594052. S2CID 29879472.
  94. ↑ «Parsol 340 – Octocrylene». DSM. Արխիվացված օրիգինալից August 3, 2009. Վերցված է June 22, 2015-ին.{cite web}: CS1 սպաս․ unfit URL (link)
  95. ↑ Burke KE. «Does sunscreen become ineffective with age?». The Skin Cancer Foundation. Արխիվացված օրիգինալից August 8, 2014-ին. Վերցված է July 31, 2014-ին.
  96. ↑ «Scientific Committee on Consumer Safety (SCCS) - OPINION on Benzophenone-3» (PDF). European Commission - SCCS.
  97. ↑ Levine A (September 2019). «Sunscreen Use in Hawaii - AN ASSESSMENT OF BEACH-GOER USE OF SUNSCREEN PRIOR TO IMPLEMENTATION OF THE 2021 CHEMICAL BAN» (PDF). The Kohala Center. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից October 7, 2022-ին. Վերցված է October 7, 2022-ին.
  98. ↑ «Hawaii is about to ban your favorite sunscreen to protect its coral reefs». The Washington Post. Արխիվացված օրիգինալից June 8, 2019-ին. Վերցված է July 2, 2018-ին.
  99. ↑ 99,0 99,1 Center for Drug Evaluation and Research (2022-12-16). «Questions and Answers: FDA posts deemed final order and proposed order for over-the-counter sunscreen». FDA (անգլերեն).
  100. ↑ Lautenschlager S, Wulf HC, Pittelkow MR (August 2007). «Photoprotection». Lancet. 370 (9586): 528–537. doi:10.1016/S0140-6736(07)60638-2. PMID 17693182. S2CID 208794122.
  101. ↑ «Amending Annex VI to Regulation (EC) No 1223/2009 of the European Parliament and of the Council on cosmetic products». eur-lex.europa.eu. 2016-04-21. Արխիվացված օրիգինալից August 11, 2020-ին. Վերցված է 2017-03-22-ին.
  102. ↑ «Regulation No. 1223/2009 on cosmetic products». Official Journal of the European Union. December 22, 2009. Արխիվացված օրիգինալից November 7, 2018-ին. Վերցված է May 26, 2015-ին.
  103. ↑ Australian Government: Therapeutic Goods Administration (November 2012). «Australian Regulatory Guidelines for Sunscreens». Արխիվացված է օրիգինալից September 28, 2020-ին. Վերցված է June 21, 2015-ին.
  104. ↑ «Uvinul Grades» (PDF). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից July 31, 2009-ին. Վերցված է 2009-09-25-ին.
  105. ↑ Kapes B (July 2005). «Docs rally for better sun protection — Advances still unavailable in United States». Dermatology Times. 26 (7): 100. Արխիվացված օրիգինալից April 7, 2012-ին. Վերցված է July 23, 2014-ին.
  106. ↑ «Sunscreen Innovation Act». United States Congress. November 26, 2014. Արխիվացված օրիգինալից August 24, 2020-ին. Վերցված է January 5, 2015-ին.
  107. ↑ Sifferlin A (July 16, 2014). «We're One Step Closer to Better Sunscreen». Time. Վերցված է August 1, 2014-ին.
  108. ↑ Australian Government Department of Health Therapeutic Goods Administration (2019-08-30). «Australian Regulatory Guidelines for Sunscreens (ARGS)». Therapeutic Goods Administration (TGA) (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից July 27, 2021-ին. Վերցված է 2021-07-26-ին.
  109. ↑ Gao T, Tien JM, Choi YH (June 24, 2009). «Sunscreen Formulas With Multilayer Lamella Structure». Cosmetics & Toiletries. Croda Inc, North American Technical Center. Արխիվացված օրիգինալից August 13, 2021-ին. Վերցված է 2021-08-13-ին.
  110. ↑ 110,0 110,1 Wu Y, Matsui MS, Chen JZ, Jin X, Shu CM, Jin GY, և այլք: (March 2011). «Antioxidants add protection to a broad-spectrum sunscreen». Clinical and Experimental Dermatology. 36 (2): 178–187. doi:10.1111/j.1365-2230.2010.03916.x. PMID 20804506. S2CID 25145335.
  111. ↑ 111,0 111,1 Dahabra L, Broadberry G, Le Gresley A, Najlah M, Khoder M (March 2021). «Sunscreens Containing Cyclodextrin Inclusion Complexes for Enhanced Efficiency: A Strategy for Skin Cancer Prevention». Molecules. 26 (6): 1698. doi:10.3390/molecules26061698. PMC 8003006. PMID 33803643.
  112. ↑ 112,0 112,1 Darr D, Dunston S, Faust H, Pinnell S (July 1996). «Effectiveness of antioxidants (vitamin C and E) with and without sunscreens as topical photoprotectants». Acta Dermato-Venereologica. 76 (4): 264–268. doi:10.2340/0001555576264268. PMID 8869680. S2CID 45260180.
  113. ↑ Dorjay K, Arif T, Adil M (2018). «Silymarin: An interesting modality in dermatological therapeutics». Indian Journal of Dermatology, Venereology and Leprology. 84 (2): 238–243. doi:10.4103/ijdvl.IJDVL_746_16. PMID 29350205. S2CID 46884296. Արխիվացված օրիգինալից March 21, 2022-ին.
  114. ↑ 114,0 114,1 114,2 114,3 Lim HW, Arellano-Mendoza MI, Stengel F (March 2017). «Current challenges in photoprotection». Journal of the American Academy of Dermatology. 76 (3S1): S91–S99. doi:10.1016/j.jaad.2016.09.040. PMID 28038886.
  115. ↑ 115,0 115,1 Rai R, Shanmuga SC, Srinivas C (September 2012). «Update on photoprotection». Indian Journal of Dermatology. 57 (5): 335–342. doi:10.4103/0019-5154.100472. PMC 3482794. PMID 23112351.
  116. ↑ Rockel N, Esser C, Grether-Beck S, Warskulat U, Flögel U, Schwarz A, և այլք: (September 2007). «The osmolyte taurine protects against ultraviolet B radiation-induced immunosuppression». Journal of Immunology. 179 (6): 3604–3612. doi:10.4049/jimmunol.179.6.3604. PMID 17785795. S2CID 26059060.
  117. ↑ Buenger J, Driller H (September 2004). «Ectoin: an effective natural substance to prevent UVA-induced premature photoaging». Skin Pharmacology and Physiology. 17 (5): 232–237. doi:10.1159/000080216. PMID 15452409. S2CID 44762987.
  118. ↑ Yang J, Wiley CJ, Godwin DA, Felton LA (June 2008). «Influence of hydroxypropyl-beta-cyclodextrin on transdermal penetration and photostability of avobenzone». European Journal of Pharmaceutics and Biopharmaceutics. 69 (2): 605–612. doi:10.1016/j.ejpb.2007.12.015. PMID 18226883.
  119. ↑ Shokri J, Hasanzadeh D, Ghanbarzadeh S, Dizadji-Ilkhchi M, Adibkia K (November 2013). «The effect of Beta-cyclodextrin on percutaneous absorption of commonly used Eusolex® sunscreens». Drug Research. 63 (11): 591–596. doi:10.1055/s-0033-1349089. PMID 23842944. S2CID 206350641.
  120. ↑ Schaefer K (July 3, 2012). «Polycrylene for Photostabilization and Water Resistance». Cosmetics & Toiletries. Արխիվացված օրիգինալից July 27, 2021-ին. Վերցված է 2021-07-27-ին.
  121. ↑ «Hallstar develops photostabilizer for sun care products». cosmeticsdesign.com (բրիտանական անգլերեն). July 2012. Վերցված է 2021-07-27-ին.
  122. ↑ Lademann J, Meinke MC, Schanzer S, Albrecht S, Zastrow L (May 2017). «[New aspects in the development of sunscreening agents]» [New aspects in the development of sunscreening agents]. Der Hautarzt; Zeitschrift Fur Dermatologie, Venerologie, und Verwandte Gebiete (գերմաներեն). 68 (5): 349–353. doi:10.1007/s00105-017-3965-9. PMID 28280909. S2CID 195671296.
  123. ↑ Krutmann J, Berneburg M (January 2021). «[Sun-damaged skin (photoaging): what is new?]» [Sun-damaged skin (photoaging): what is new?]. Der Hautarzt; Zeitschrift Fur Dermatologie, Venerologie, und Verwandte Gebiete (գերմաներեն). 72 (1): 2–5. doi:10.1007/s00105-020-04747-4. PMID 33346860. S2CID 229342851.
  124. ↑ 124,0 124,1 Souza C, Maia Campos P, Schanzer S, Albrecht S, Lohan SB, Lademann J, և այլք: (2017). «Radical-Scavenging Activity of a Sunscreen Enriched by Antioxidants Providing Protection in the Whole Solar Spectral Range». Skin Pharmacology and Physiology. 30 (2): 81–89. doi:10.1159/000458158. PMID 28319939. S2CID 6252032.
  125. ↑ Michalski B, Olasz E (July 2020). «What You Didn't Know About the Sun: Infrared Radiation and Its Role in Photoaging». Plastic Surgical Nursing. 40 (3): 166–168. doi:10.1097/PSN.0000000000000334. PMID 32852443. S2CID 221347292.
  126. ↑ 126,0 126,1 Piras E (2 May 2018). «Synergy of mica and inorganic UV filters maximizes Blue Light Protection as first defense line» (PDF). International Federation of Societies of Cosmetic Chemists. Germany: Merck. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից July 27, 2021-ին. Վերցված է July 27, 2021-ին.
  127. ↑ Zastrow L, Groth N, Klein F, Kockott D, Lademann J, Ferrero L (April 2009). «[UV, visible and infrared light. Which wavelengths produce oxidative stress in human skin?]» [UV, visible and infrared light. Which wavelengths produce oxidative stress in human skin?]. Der Hautarzt; Zeitschrift Fur Dermatologie, Venerologie, und Verwandte Gebiete (գերմաներեն). 60 (4): 310–317. doi:10.1007/s00105-008-1628-6. PMID 19319493. S2CID 115358035.
  128. ↑ 128,0 128,1 128,2 «Advanced Sun protection with Titanium Dioxides and Functional Fillers» (PDF). Conselho Regional de Química - IV Região. Merck. June 2017. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 28 July 2021-ին. Վերցված է 12 March 2022-ին.
  129. ↑ «Labeling and Effectiveness Testing: Sunscreen Drug Products for Over-The-Counter Human Use — Small Entity Compliance Guide». U.S. Food and Drug Administration (անգլերեն). Center for Drug Evaluation and Research. 22 March 2018. Արխիվացված օրիգինալից July 31, 2021-ին. Վերցված է 31 July 2021-ին.
  130. ↑ Kim SJ, Bae J, Lee SE, Lee JB, Park CH, Lim DH, և այլք: (November 2019). «A novel in vivo test method for evaluating the infrared radiation protection provided by sunscreen products». Skin Research and Technology. 25 (6): 890–895. doi:10.1111/srt.12754. PMID 31338921. S2CID 198194413.
  131. ↑ Dumbuya H, Grimes PE, Lynch S, Ji K, Brahmachary M, Zheng Q, և այլք: (July 2020). «Impact of Iron-Oxide Containing Formulations Against Visible Light-Induced Skin Pigmentation in Skin of Color Individuals». Journal of Drugs in Dermatology. 19 (7): 712–717. doi:10.36849/JDD.2020.5032. PMID 32726103. S2CID 220877124.
  132. ↑ Bernstein EF, Sarkas HW, Boland P (February 2021). «Iron oxides in novel skin care formulations attenuate blue light for enhanced protection against skin damage». Journal of Cosmetic Dermatology. 20 (2): 532–537. doi:10.1111/jocd.13803. PMC 7894303. PMID 33210401.
  133. ↑ Lyons AB, Trullas C, Kohli I, Hamzavi IH, Lim HW (May 2021). «Photoprotection beyond ultraviolet radiation: A review of tinted sunscreens». Journal of the American Academy of Dermatology. 84 (5): 1393–1397. doi:10.1016/j.jaad.2020.04.079. PMID 32335182. S2CID 216556227.
  134. ↑ Grether-Beck S, Marini A, Jaenicke T, Krutmann J (January 2015). «Effective photoprotection of human skin against infrared A radiation by topically applied antioxidants: results from a vehicle controlled, double-blind, randomized study». Photochemistry and Photobiology. 91 (1): 248–250. doi:10.1111/php.12375. PMID 25349107. S2CID 206270691.
  135. ↑ Carlotti ME, Ugazio E, Gastaldi L, Sapino S, Vione D, Fenoglio I, Fubini B (August 2009). «Specific effects of single antioxidants in the lipid peroxidation caused by nano-titania used in sunscreen lotions». Journal of Photochemistry and Photobiology. B, Biology. 96 (2): 130–135. Bibcode:2009JPPB...96..130C. doi:10.1016/j.jphotobiol.2009.05.001. PMID 19527937.
  136. ↑ «Skin Cancer Foundation». Արխիվացված օրիգինալից December 12, 2021-ին. Վերցված է December 12, 2021-ին.
  137. ↑ «How and why we use sunscreen». Cosmetic, Toiletry & Perfumery Association. Արխիվացված է օրիգինալից September 18, 2016-ին. Վերցված է May 11, 2016-ին.
  138. ↑ «Palau Bans 'Reef Toxic' Sunscreens». 23 January 2020. Վերցված է August 9, 2023-ին.
  139. ↑ «Palau is first country to ban 'reef toxic' sun cream». BBC News. 1 January 2020. Արխիվացված օրիգինալից November 27, 2020-ին. Վերցված է January 1, 2020-ին.
  140. ↑ Department of Health and Human Services: Food and Drug Administration (August 25, 1978). «Sunscreen Drug Products for Over-the-Counter Human Use» (PDF). Federal Register. 43 (166): 38206–38269. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից February 22, 2017-ին. Վերցված է July 30, 2014-ին.
  141. ↑ «Questions and Answers: FDA announces new requirements for over-the-counter (OTC) sunscreen products marketed in the U.S.». Food and Drug Administration. 2011-06-23. Արխիվացված օրիգինալից April 23, 2019-ին. Վերցված է 2012-04-10-ին.
  142. ↑ Department of Health and Human Services: Food and Drug Administration (June 17, 2011). «Sunscreen Drug Products for Over-the-Counter Human Use; Final Rules and Proposed Rules» (PDF). Federal Register. 76 (117): 35620–35665. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից October 19, 2020-ին. Վերցված է August 19, 2014-ին.
  143. ↑ Department of Health and Human Services: Food and Drug Administration (May 11, 2012). «Sunscreen Drug Products for Over-the-Counter Human Use; Delay of Compliance Dates» (PDF). Federal Register. 77 (92): 27591–27593. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից July 10, 2017-ին. Վերցված է September 27, 2012-ին.
  144. ↑ Narla S, Lim HW (January 2020). «Sunscreen: FDA regulation, and environmental and health impact». Photochemical & Photobiological Sciences. 19 (1): 66–70. Bibcode:2020PhPhS..19...66N. doi:10.1039/c9pp00366e. PMID 31845952. S2CID 209388568. Արխիվացված օրիգինալից April 25, 2023-ին. Վերցված է February 20, 2023-ին.
  145. ↑ Ma Y, Yoo J (April 2021). «History of sunscreen: An updated view». Journal of Cosmetic Dermatology. 20 (4): 1044–1049. doi:10.1111/jocd.14004. PMID 33583116. S2CID 231928055. Արխիվացված օրիգինալից February 3, 2023-ին. Վերցված է February 20, 2023-ին.
  146. ↑ LaMotte S (May 21, 2019). «Majority of sunscreens could flunk proposed FDA standards for safety and efficacy, report to say». CNN. Արխիվացված օրիգինալից June 8, 2019-ին. Վերցված է May 27, 2019-ին.
  147. ↑ 147,0 147,1 147,2 Geoffrey K, Mwangi AN, Maru SM (November 2019). «Sunscreen products: Rationale for use, formulation development and regulatory considerations». Saudi Pharmaceutical Journal. 27 (7): 1009–1018. doi:10.1016/j.jsps.2019.08.003. PMC 6978633. PMID 31997908.
  148. ↑ 148,00 148,01 148,02 148,03 148,04 148,05 148,06 148,07 148,08 148,09 Pirotta G (2020). «Sunscreen Regulation in the World». Sunscreens in Coastal Ecosystems. The Handbook of Environmental Chemistry. Vol. 94. Cham: Springer International Publishing. էջեր 15–35. doi:10.1007/698_2019_440. ISBN 978-3-030-56076-8. S2CID 219055314.
  149. ↑ Raffa RB, Pergolizzi JV, Taylor R, Kitzen JM (February 2019). «Sunscreen bans: Coral reefs and skin cancer». Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics. 44 (1): 134–139. doi:10.1111/jcpt.12778. PMID 30484882.
  150. ↑ 150,0 150,1 Downs CA, Kramarsky-Winter E, Segal R, Fauth J, Knutson S, Bronstein O, և այլք: (February 2016). «Toxicopathological Effects of the Sunscreen UV Filter, Oxybenzone (Benzophenone-3), on Coral Planulae and Cultured Primary Cells and Its Environmental Contamination in Hawaii and the U.S. Virgin Islands». Archives of Environmental Contamination and Toxicology. 70 (2): 265–288. Bibcode:2016ArECT..70..265D. doi:10.1007/s00244-015-0227-7. PMID 26487337. S2CID 4243494. Արխիվացված օրիգինալից March 30, 2023-ին. Վերցված է April 2, 2023-ին.
  151. ↑ Beitsch R. «Some Sunscreens May Kill Corals. Should They Be Banned?». Արխիվացված օրիգինալից September 14, 2019-ին. Վերցված է April 24, 2019-ին.
  152. ↑ «What is coral bleaching?» (ամերիկյան անգլերեն). National Oceanic and Atmospheric Administration. Արխիվացված օրիգինալից December 20, 2020-ին. Վերցված է 2019-04-07-ին.
  153. ↑ «Coral decline—is sunscreen a scapegoat?». phys.org (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից October 27, 2021-ին. Վերցված է 2021-10-27-ին.
  154. ↑ Sirois J (July 2019). «Examine all available evidence before making decisions on sunscreen ingredient bans». The Science of the Total Environment. 674: 211–212. Bibcode:2019ScTEn.674..211S. doi:10.1016/j.scitotenv.2019.04.137. PMID 31004897. S2CID 125082651. Արխիվացված օրիգինալից June 17, 2022-ին. Վերցված է October 27, 2021-ին.
  155. ↑ «New study measures UV-filters in seawater and corals from Hawaii». University of Maryland Center for Environmental Science. 1 April 2019. Արխիվացված օրիգինալից December 17, 2019-ին. Վերցված է 2019-06-20-ին.
  156. ↑ Mitchelmore CL, He K, Gonsior M, Hain E, Heyes A, Clark C, և այլք: (June 2019). «Occurrence and distribution of UV-filters and other anthropogenic contaminants in coastal surface water, sediment, and coral tissue from Hawaii». The Science of the Total Environment. 670: 398–410. Bibcode:2019ScTEn.670..398M. doi:10.1016/j.scitotenv.2019.03.034. PMID 30904653. S2CID 85496503.
  157. ↑ Levine A (July 2020). «Sunscreen use and awareness of chemical toxicity among beach goers in Hawaii prior to a ban on the sale of sunscreens containing ingredients found to be toxic to coral reef ecosystems». Marine Policy. 117: 103875. Bibcode:2020MarPo.11703875L. doi:10.1016/j.marpol.2020.103875. ISSN 0308-597X. S2CID 212872259.
  158. ↑ Schwartz, Matthew (February 6, 2019). «Key West To Ban Popular Sunscreen Ingredients To Protect Coral Reef». npr. Վերցված է 2024-11-20-ին.
  159. ↑ Allen, Karma (June 27, 2019). «Lawmakers in US Virgin Islands approve bill banning certain sunscreen ingredients». ABC News (անգլերեն). Վերցված է 2024-11-20-ին.
  160. ↑ «Coral: Palau to ban sunscreen products to protect reefs». BBC News. 1 November 2018. Արխիվացված օրիգինալից November 22, 2020-ին. Վերցված է January 2, 2020-ին.
  161. ↑ Sánchez-Quiles D, Tovar-Sánchez A (August 2014). «Sunscreens as a source of hydrogen peroxide production in coastal waters». Environmental Science & Technology. 48 (16): 9037–9042. Bibcode:2014EnST...48.9037S. doi:10.1021/es5020696. hdl:10261/103567. PMID 25069004.
  162. ↑ Danovaro R, Corinaldesi C (February 2003). «Sunscreen products increase virus production through prophage induction in marine bacterioplankton». Microbial Ecology. 45 (2): 109–118. Bibcode:2003MicEc..45..109D. doi:10.1007/s00248-002-1033-0. PMID 12545312. S2CID 11379801.
  163. ↑ Danovaro R, Bongiorni L, Corinaldesi C, Giovannelli D, Damiani E, Astolfi P, և այլք: (April 2008). «Sunscreens cause coral bleaching by promoting viral infections». Environmental Health Perspectives. 116 (4): 441–447. Bibcode:2008EnvHP.116..441D. doi:10.1289/ehp.10966. PMC 2291018. PMID 18414624.
  164. ↑ Adler BL, DeLeo VA (2020-03-01). «Sunscreen Safety: a Review of Recent Studies on Humans and the Environment». Current Dermatology Reports (անգլերեն). 9 (1): 1–9. doi:10.1007/s13671-020-00284-4. ISSN 2162-4933. S2CID 210671200.
  165. ↑ Deng Y, Ediriwickrema A, Yang F, Lewis J, Girardi M, Saltzman WM (December 2015). «A sunblock based on bioadhesive nanoparticles». Nature Materials. 14 (12): 1278–1285. Bibcode:2015NatMa..14.1278D. doi:10.1038/nmat4422. PMC 4654636. PMID 26413985.
  166. ↑ Horbury MD, Holt EL, Mouterde LM, Balaguer P, Cebrián J, Blasco L, և այլք: (October 2019). «Towards symmetry driven and nature inspired UV filter design». Nature Communications. 10 (1): 4748. Bibcode:2019NatCo..10.4748H. doi:10.1038/s41467-019-12719-z. PMC 6802189. PMID 31628301. S2CID 204757709.
  167. ↑ Tortini, Guido; Ziosi, Paola; Cesa, Elena; Molesini, Sonia; Baldini, Erika; De Lucia, Daniela; Rossi, Caterina; Durini, Elisa; Vertuani, Silvia; Manfredini, Stefano (June 2022). «Criticisms in the Development of High-Protection and Broad-Spectrum "Natural/Organic" Certifiable Sunscreen». Cosmetics (անգլերեն). 9 (3): 56. doi:10.3390/cosmetics9030056. hdl:11392/2496193. ISSN 2079-9284.

Արտաքին հղումներ