Հնդկացիներ

Հնդկացիներ
Ընդհանուր քանակ
մոտ 60,5 միլիոն մարդ
Բնակեցում
Մեքսիկա՝ 14,7 մլն[1][2]  Պերու՝ 13,8 մլն[3]  Բոլիվիա՝ 6,0 մլն[4]  Գվատեմալա՝ 5,8 մլն[5]  Էկվադոր՝ 3,4 մլն  ԱՄՆ՝ 2,9-5 մլն[6]  Չիլի՝ 1,8 մլն[7]  Կոլումբիա՝ 1,4 մլն[8]  Կանադա՝ 1,4 մլն[9]  Արգենտինա՝ 955 032[10]  Բրազիլիա՝ 817 963[11]  Վենեսուելա՝ 524 000[12]  Հոնդուրաս՝ 520 000[13]  Նիկարագուա՝ 443 847[14]  Պանամա՝ 204 000[15]  Պարագվայ՝ 95 235[16]  Սալվադոր՝ ~70 000[17]  Կոստա Ռիկա՝ ~114 000[18]  Գայանա՝ ~60 000[19]  Գրենլանդիա՝ ~51 000[20]  Բելիզ՝ ~24 501 (Մայաներ)[21]  Ֆրանսիական Գվիանա՝ ~19 000[22]  Սուրինամ՝ ~12 000 - 24 000
Լեզու(ներ)
հնդկացիների լեզուներ
Հավատք(ներ)

Հնդկացիներ (անգլ.՝ Native Americans, իսպ.՝ Amerindio), Ամերիկայի բնիկ ժողովուրդներին տրվող ընդհանուր անունը (բացառությամբ էսկիմոսների և ալեուտների)։ Անվանումը ծագել է մինչև 15-րդ դարի վերջերը առաջին երվրոպացի ծովագնացների (Քրիստափոր Կոլումբոս և այլք) սխալ պատկերացման պատճառով, որոնք իրենց կողմից բացահայտած Ամերիկայի անդրատլանտյան երկրները սխալմամբ համարում էին Հնդկաստան։ Մարդաբանական տիպով հնդկացիները պատկանում են ամերիկանոիդ ռասային։ 21-րդ դարի սկզբի տվյալներով Ամերկայում հնդկացիները ընդհանուր թիվը կազմում է ավելի քան 60 միլիոն մարդ, իսկ հաշվի առնելով նաև այդպես կոչված ապացեղականացված (ցեղային պատկանելիությունը կորցրած) հնդկացիների թիվը կազմում է մոտ 75 մլն։ Այժմ գոյություն ունի մոտավորապես հազար հնդկացիական ժողովուրդ, այն դեպքում, երբ 15-րդ դարի վերջում կային 2200 ժողովուրդ։

Համաձայն Միչիգանի համալսարանում կատարված գենետիկական հետազոտությունների արդյունքների, ժամանակակից հնդկացիների նախնինները և էսկիմոսները Ամերիկա են եկել հյուսիսարևելյան Ասիայից այսպես կոչված «Բերինգյան կամուրջով», Ամերիկայի և Ասիայի միջև հնում գոյություն ունեցած ցամաքաշերտով, որը գտնվում էր այժմյան Բերինգի նեղուցի տեղում, և անհետացել է ավելին քան 12 հազար տարի առաջ^[23][24][25]։ Միգրացիան շարունակվել է 70-ից մինչև 12 հազար տարի մ. թ. ա. և իրենից ներկայացրել է մի քանի իրարից անկախ ալիքներ։

Հյուսիսային Ամերիկայում ապրել են մոտ 400 ցեղային հնդկացիներ։ Նրանք բոլորը խոսել են տարբեր լեզուներով և եթե ունեցել են գրականություն, ապա միայն պատկերագրականություն։ Սակայն 1826թ-ին չերոկի ցեղի ղեկավար Սեկվոյան ստեղծեց չերոկիների վանկային այբուբենը, իսկ 1828թ-ին սկսեց թողարկել «Չերոկի Ֆենիկս» թերթը չերոկիների լեզվով։ Տափաստանաբնակ հնդկացիները օգտվել են պատկերագրականությունից։ Նաև գոյություն է ունեցել միջցեղային բառբառ, որին վերաբերվել է ընդհանուր լեզու չիկասոն։ Որոշ ցեղեր լայն հաղորդակցվել են «միմիկաների լեզվով»։ Հաղորդակցման համար օգտագործվել են վանպումներ, որոնք անհրաժեշտության դեպքում հանդիսացել են որպես գումար։

• Ացտեկներ
• Մայաներ

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 491)։