Վինչենցո Վիվիանի

Վինչենցո Վիվիանի
Vincenzo Viviani
Ծնվել էապրիլի 5, 1622(1622-04-05)[1][2][3][…]
Ֆլորենցիա, Տոսկանայի Մեծ դքսություն
Մահացել էսեպտեմբերի 22, 1703(1703-09-22)[1][2][3][…] (81 տարեկան)
Ֆլորենցիա, Տոսկանայի Մեծ դքսություն
ԳերեզմանՍանտա Կրոչե եկեղեցի[4]
Քաղաքացիություն Տոսկանայի Մեծ դքսություն
Մասնագիտությունմաթեմատիկոս, ֆիզիկոս և աստղագետ
Հաստատություն(ներ)Գեղարվեստի ակադեմիա[2] և Մեդիչիներ[2]
Գործունեության ոլորտմաթեմատիկա[5] և ֆիզիկա[5]
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն[6], Ակադեմիա դելա Կրուսկա[7] և Accademia del Cimento?[2]
Ալմա մատերՊիզայի համալսարան[8]
Տիրապետում է լեզուներինիտալերեն[1][5][9] և լատիներեն[5]
Գիտական ղեկավարԷվանջելիստա Տորիչելի և Գալիլեո Գալիլեյ
Եղել է գիտական ղեկավարIsaac Barrow?[8]
 Vincenzo Viviani (astronomer) Վիքիպահեստում

Վինչենցո Վիվիանի (իտալ.՝ Vincenzo Viviani, ապրիլի 5, 1622(1622-04-05)[1][2][3][…], Ֆլորենցիա, Տոսկանայի Մեծ դքսություն - սեպտեմբերի 22, 1703(1703-09-22)[1][2][3][…], Ֆլորենցիա, Տոսկանայի Մեծ դքսություն), 16-րդ դարի իտալացի ֆիզիկոս և մաթեմատիկոս, եղել է Գալիլեյի և Էվանջելիստա Տորիչելիի աշակերտը[10]։

Կենսագրություն

Ծնվել և մեծացել է Ֆլորենցիայում, սովորել է ճիզվիտական դպրոցում։ Ծանոթանալով Տորիչելիի հետ, ով Գալիլեյի աշակերտն էր, նրա հետ միասին կատարում է ֆիզիկական փորձեր, իսկ 1639 թ. ինքը նույնպես դառնում է ինկվիզիցիայի հսկողության ներքո Ֆլորենցիայից ոչ հեռու գտնվող Արչետրիում ապրող Գալիլեյի աշակերտը։ Վիվիանին դառնում է կուրացած գիտնականի անփոխարինելի օգնականը։

Երեք տարի անց, 1642 թ. մահանում է Գալիլեյը, իսկ 1647 թ.` Տորիչելին։ Վիվիանին շարունակում է նրանց գիտական հետազոտությունները, միաժամանակ տպագրության պատրաստելով Գալիլեյի աշխատանքների ժողովածուն կենսագրական ակնարկով։ Տոսկանայի դուքս Ֆերդինանդ II Մեդիչին տրամադրում է նրան իր հովանավորությունը և պատվավոր տեղը բնության հետազոտությունների համար հատուկ ստեղծված Accademia del Cimento Ակադեմիայում։

Արագ հաստատվում է Վիվիանիի համբավը որպես Գալիլեյի իրավահաջորդ և նա մի շարք հրավերներ է ստանում միապետներից, այդ թվում՝ Լուի XIV-ից և լեհ թագավոր Յան II Կազիմիրից։ Անհանգստացած դուքսը 1666 թ. Վիվիանիին բարձր աշխատավարձով նշանակում է արքունական աստղագետ։

Նույն տարում Վիվիանին ընտրվում է նոր-նոր հիմնված Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիայի արտասահմանցի անդամ։ Հետագայում, 1696 թ. նա դարձել է նաև Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ։
1687 թ. Վիվիանին հրատարակում է Discorso intorno al difendersi da' riempimenti e dalle corrosione de' fiumi մեխանիկայի գիրքը, նախապատրաստում է նյութերի դիմադրությանը վերաբրող տրակտատ, սակայն, չի հասցնում ավարտել։ Գիրքը խմբագրել և հրատարակել է Լուիջի Գվիդո Գրանդին։

Իր կտակում Վիվիանին միջոցների մի մասը հատկացնում է Գալիլեյին, իր ցանկության համաձայն, Սանտա Կրոչե տաճարում թաղելու և այնտեղ նրա հուշարձանը տեղադրելու նպատակին։ Դա իրագործվեց 1737 թ., երբ Հռոմի եկեղեցին վերջապես թույլատրեց վերահուղարկավորել Գալիլեյին և հիմա ուսուցչի և աշակերտի գերեզմաններն իրար կողքի են։

Արձանագրություններ

Վիվիանիի "Palazzo Viviani" կամ "Palazzo dei Cartelloni" անունով պալատը Գալիլեյին նվիրված արձանագրությունով և կիսանդրիով։

Ֆլորենցիայի իր պալատի ճակատին Վիվիանին կատարել է հսկայական քարե ոլորաթերթի վրա արված և Գալիլեյին նվիրված լատիներեն արձանագրություն։ Հետագայում պալատն ստացել է Palazzo dei Cartelloni անունը։

Աշխատություններ

Արտաքին հղումներ

Տե'ս նաև`

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. ↑ Find A Grave — 1996.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  6. ↑ https://catalogues.royalsociety.org/CalmView/Overview.aspx?src=CalmView.Persons&r=(((Surname=%27Viviani%27)))
  7. ↑ The Galileo Project
  8. ↑ 8,0 8,1 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  9. ↑ CONOR.Sl
  10. ↑ «Viviani article». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 20-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վինչենցո Վիվիանի» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ