Listaan dagiti agal-alagad ti pagsasao
Daytoy ket listaan dagiti bagi ti agal-alagad kadagiti pagalagadan a pagsasao, ken kankanayon a makunkuna dagiti akademia ti pagsasao. Dagiti akademia ti pagsasao ket naiganganay babaen ti, wenno asideg a mainaig iti, lingguistiko a kinapuro, ken kadawyan nga agipablaak kadagiti preskriptibo a diksionario,[1] a mangikeddeng a mangi-opisiado ken mangireseta ti kaibuksilan dagiti balikas ken dagiti pannakabalikas. Ti agal-alagad ti pagsasao nupay kasta ket mabalinna pay ti mangipalawag, bayat a mangtartaripato ti alagaden ti panangiletra.
Dagiti masna a pagsasao
| Pagsasao | Teritorio | Agal-alagad |
|---|---|---|
| Afrikaans |  Abagatan nga Aprika
|
Die Taalkommissie |
| Akan |  Ghana
|
Ortograpia a Komite ti Akan (AOC) |
| Albanes |  Albania
|
Akademia dagiti Siensia ti Albania, Tirana |
| Arabiko |  Arhelia Siria Ehipto Hordania Morocco Irak Tunisia Sudan Israel Somalia
|
Akademia ti Pagsasao nga Arabiko (مجمع اللغة العربية) Alheria, Syria, Ehipto, Somalia, Hordania, Morocco, Irak, Tunisia, Sudan, Israel |
| Aragones |  Aragon
|
Academia de l'Aragonés, Aragon, Espana |
| Armenio |  Armenia
|
Nailian nga Akademia dagiti Siensia ti Armenia |
| Asames |  Assam
|
Asam Sahitya Sabha (অসম সাহিত্য সভা) |
| Asturiano |  Asturias
|
Akademai ti Pagsasao nga Asturiano (Academia de la Llingua Asturiana) |
| Aserbaiyano |  Azerbaijan
|
Nailian nga Akademia dagiti Siensia ti Aserbaiyan |
| Bengali (Bangla) |  Banglades
|
Akademia ti Bangla (বাংলা একাডেমী) |
| Laud a Bengal
|
Paschimbanga Bangla Akademi (পশ্চিমবঙ্গ বাংলা আকাদেমি) | |
| Basko |  Basko a Pagilian
|
Euskaltzaindia, masansan a maipatarus a kas Naarian nga Akademia ti pagsasao a Basko |
| Bieloruso |  Bielorusia
|
Ti Instituto ti Pagsasao ken Literatura ti Jakub Kolas ken Janka Kupala[2] at the Nailian nga Akademia dagiti Siensia ti Bielorusia |
| Berber wenno Tamazight | Morocco
|
Naarian nga Instituto ti Kultura ti Amazight (IRCAM) |
| Arhelia
|
HCA Naiyarkibo 2012-06-26 iti Wayback Machine | |
| Bulgaro |  Bulgaria
|
Instituto para iti Pagsasao a Bulgaro iti Akademia dagiti Siensia ti Bulgaria |
| Birmano |  Myanmar
|
Komision ti Pagsasao ti Myanmar |
| Katalan |  Katalonia
|
Instituto dagiti Panagadal ti Katalan (Institut d'Estudis Catalans) |
 Balensiano a Komunidad
|
Acadèmia Valenciana de la Llengua (para iti pagalagadan a Balemsiano) | |
| Cebuano |  Filipinas
|
Akademia ti Bisaya dagiti Arte ken Sursurat |
| Mandarin nga Insik |  Tsína
|
Komite ti Estado ti Pagsasao ken Sursurat (国家语言文字工作委员会) |
 Republika iti Tsina (Taiwan)
|
Komite dagiti Nailian a Pagsasao (國語推行委員會) | |
 Singapur
|
Konseho ti Panangiragpat ti Mandarin (讲华语运动理事会) | |
 Malaysia
|
Konseho ti Panangiyalagad ti Pagsasao nga Insik ti Malaysia (马来西亚华语规范理事会) | |
| Korniko |  Cornwall
|
Cornish Language Partnership (Keskowethyans an Taves Kernewek) |
| Kroata |  Kroasia
|
Instituto ti Pagsasao a Krota ken dagiti Lingguistika (Institut za hrvatski jezik i jezikoslovlje) |
| Tseko |  Republika a Tseka
|
Instituto ti Pagsasao a Tseko (Ústav pro jazyk český Akademie věd České republiky) |
| Danes |  Dinamarka
|
Dansk Sprognævn (Konsehal ti Pagsasao a Danes) |
| Dalecarlian |  Kondado ti Dalarna
|
Ulum Dalska |
| Dari |  Apganistan
|
Akademia dagiti Siensia ti Apganistan |
| Divehi |  Maldibas
|
Akademia ti Dhivehi |
| Olandes |  Olanda Belhika Surinam
|
Nederlandse Taalunie (Kappon ti Pagsasao nga Olandes) |
| Dzongkha |  Butan
|
Komision ti Panagparang-ay ti Dzongkha |
| Estonio |  Estonia
|
Emakeele Seltsi keeletoimkond Naiyarkibo 2012-07-31 iti Wayback Machine (Language Board at the Mother Tongue Society) sets rules and standards, authoritative advice is given by the Institute of the Estonian Language (Eesti Keele Instituut) |
| Peroes |  Is-isla ti Feroe
|
Opisina ti Pagsasao a Feroes (Føroyska málnevndin) |
| Filipino | Filipinas
|
Komision iti Pagsasao a Filipino |
| Pinlandes |  Pinlandia
|
Panagsukisok nga Instituto para kadagiti Pagsasao ti Pinlandia |
| Pranses |  Pransia
|
Académie française (Akademia ti Pransia) |
 Quebec
|
Office québécois de la langue française (Opisiam ti Quebec iti Pagsasao a Pranses) | |
| Friulian |  Friuli–Venezia Giulia
|
Rehional nga Ahensia para iti Pagsasao a Friulian (Agjenzie Regjonâl pe Lenghe Furlane) |
| Galego |  Galicia
|
Naarian nga Akademia ti Galego (Real Academia Galega, opisial) |
| Aleman |  Alemania Austria Suisa Abagatan a Tyrol Belhika Liechtenstein Luxembourg
|
Konsehal para iti Ortograpia nga Aleman (Rat für deutsche Rechtschreibung) |
| Greenland |  Greenland
|
Sekretariat ti Pagsasao ti Greenland (Oqaasileriffik) |
| Griego |  Gresia Cyprus
|
Sentro para iti pagsasao a Griego (Κέντρον Ελληνικής Γλώσσας) |
| Kreol ti Haiti |  Haiti
|
Ministère de l'éducation nationale et de la formation professionnelle Naiyarkibo 2011-07-21 iti Wayback Machine (Departamentp ti edukasion ti Haiti) |
| Hebreo | Israel
|
Ti Akademia ti Pagsasao a Hebreo (האקדמיה ללשון העברית) |
| Hindi | India
|
Tengnga a Direktorado ti Hindi (alagaden a ti sinuratan a Devanagari ken panangiletra ti Hindi idiay India) |
| Hmar | India
|
Kagimongan ti Literatura ti Hmar (Manipur, India) |
| Hungaro |  Hungaria
|
Panagsukisok nga Instituto para iti Lingguistika ti Hungaro nga Akademia dagiti Siensia (Magyar Tudományos Akadémia Nyelvtudományi Intézete) |
| Islandes |  Islandia
|
Instituto para kadagiti Islandes a Panagadal ti Árni Magnússon |
| Igbo |  Nigeria
|
Kagimongan para iti Panangiragpat tiPagsasao nga Igbo ken Kultura |
| Indones |  Indonesia
|
Badan Pengembangan Bahasa dan Perbukuan (Language and Book Development Agency) |
| Irlandes |  Irlánda Akin-amianan nga Irlanda
|
Foras na Gaeilge |
| Italiano |  Italia
|
Accademia della Crusca (Akademia iti bran) |
| Hapon |  Hapon
|
Awan ti opisial a semtral a panagalagad, ngem ti de facto a panagalagad babaen ti Ahensia para iti Kultural a Pannakibiang (文化庁) iti Ministro ti Edikasion ti Hapon (文部科学省) |
| Kanares | Karnataka
|
Dagiti nadumadumanga akademia ti Gobierno ti Karnataka |
| Kasubio |  Polonia
|
Komision iti Pagsasao a Kashubio |
| Kazakh |  Kazakhstan
|
Ministro ti Kultura ti Kazakhstan Naiyarkibo 2011-11-02 iti Wayback Machine |
| Koreano |  Abagatan a Korea
|
Ti Nailian nga Instituto ti Pagsasao a Koreano (국립국어원) |
| Kven |  Norwega
|
Kainun institutti – kvensk institutt |
| Kyrgyz |  Kirgistán
|
Nailian a Komite para iti Pagsasao ti Estado babaen ti Presidente ti Republika ti Kyrgyz[permanente a natay a silpo] (Кыргыз Республикасынын Президентине караштуу Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссия) |
| Ladino | Israel
|
Autoridad Nasionala del Ladino (Nailian a Turay ti Ladino) [1] |
| Latin |  Santa Sede
|
Pontipiko ng aAkademia para itiLatin (Pontificia Academia Latinitatis) (Latin iti Romano Katoliko a Simbaan)[3] |
| Internasional a Kodigo ti Botaniko a Nomenklatura (iti Internasional a Gunglo para iti Taksonomia ti Mula: botaniko a Latin) | ||
| Internasional a Kodigo ti Soolohiko a Nomenklatura (iti Internasional a Komision iti Soolohiko Nomenklatura: soolohiko a Latin) | ||
| Leton |  Letonia
|
Sentro ti Pagsasao ti Estado ti Letonia (Valsts Valodas Centrs) |
| Lituano |  Lituania
|
Komison iti Pagsasao a Lituano (Valstybinė lietuvių kalbos komisija) |
| Lusoga |  Uganda
|
Turay ti Pagsasao ti Lusoga (LULA) |
| Macedonio |  Amianan a Macedonia
|
Instituto ti Pagsasao a Macedonio "Krste Misirkov" (Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“, Institut za makedonski jazik „Krste Misirkov“) |
| Malayo | Malaysia Brunei
|
Dewan Bahasa dan Pustaka (Ti Instituot ti Pagsasao ken Literatura) |
| Malayalam | Kerala
|
Kerala Sahitya Akademi (കേരള സാഹിത്യ പരിശീലന സ്ഥാപനം) ken Gobierno ti Kerala |
| Maltes |  Malta
|
Nailian a Konseho para iti Pagsasao a Maltes (www.kunsilltalmalti.gov.mt) |
| Manx |  Isla ti Man
|
Coonceil ny Gaelgey |
| Māori |  Baro a Selanda
|
Komision ti Pagsasao a Māori |
| Mirandes |  Portugal
|
Anstituto de la Lhéngua Mirandesa (Instituto ti Pagsasao a Mirandes) |
| Mixtecana |  Mehiko
|
Akademia ti Pagsasao a Mixtecana (Ve'e Tu'un Sávi) |
| Mongol |  Mongolia
|
Konsehal ti opisial a pagsasao ti estado (Төрийн хэлний зөвлөл). Dagiti keddeng ket nasken apasingkedan babaen ti gobierno ti Mongolia. |
| Nepali |  Nepal
|
Akademia ti Pagsasao ti Nepal |
| Norwego a (Bokmål ken Nynorsk) | Norwega
|
Konseho ti Pagsasao a Norwego |
| Oksitano | Pransia Espania Monaco Italia
|
Lo Congrès Permanent de la lenga occitana (ti permanente a kongreso ti pagsasao nga occitano)[2] |
| Pashto | Apganistan Pakistan
|
Akademia dagiti Siensia ti Apganistan Akademia ti Pashto |
| Persiano |  Iran Tayikistan Apganistan Uzbekistan
|
Akademai ti Pagsasao a Persiano ken Literatura (فرهنگستان زبان و ادب فارسی) |
| Polako | Polonia
|
Konsehal ti Pagsasao a Polako (Rada Języka Polskiego) |
| Portuges | Portugal Brasil
|
Academia das Ciências de Lisboa, Classe de Letras, Academia Brasileira de Letras (Literario nga Akademia ti Brasil) |
| Quechua |  Peru
|
Nangato nga Akademia ti pagsasao a Quechuae (Qheswa simi hamut'ana kuraq suntur) |
| Rumano |  Romania
|
Institutul de Lingvisticǎ al Academiei Române (Instituto para iti Lingguistika ti Akademia ti Romania) |
 Moldova
|
Academia de Ştiinţe a Moldovei | |
| Ruso |  Imperio iti Rusia
|
Akademia ti Rusia (1783–1841) |
| Rusia
|
Instituto ti Pagsasao a Ruso iti Akademia dagiti Siensia ti Rusia (manipud idi 1944) | |
| Eskoses |  Eskósia
|
Ti Sentro ti Pagsasao nga Eskoses ket mangsuporta ti pagsasao nga Eskosesge.[4] Scottish Language Dictionaries record and analyse the language as it is spoken and written throughout Scotland and Ulster today.[5] |
| Gaeliko nga Eskoses | Eskósia
|
Ti Bòrd na Gàidhlig ket mangtaripato ti nailian a plano para iti Gaeliko, mangiragpat ti panag-usar ken mangaramid ti pannakaster ti Gaeliko a kultura |
| Secwepemctsín |  Kanada
|
Stk’wemiple7s re Secwepemctsin, ket dagiti grupo ti tattao a sinuportaran babaen ti Kagimongan ti Kultural nga Edukasion ti Secwepemc nga isu ti magparang-ay kadagiti baro a balikas. |
| Serbio |  Serbia Montenegro ( B & H)
|
Opisina para iti Panangiyalagad ti Pagsasao a Serbioe |
| Sindhi | Pakistan
|
Turay ti Pagsasao a Sindhi [3] Naiyarkibo 2007-06-08 iti Wayback Machine |
| Sinhala |  Sri Lanka
|
Hela Havula (හෙළ හවුල) |
| Eslobako |  Eslobakia
|
Ľudovít Štúr Institute of Linguistics (Jazykovedný ústav Ľudovíta Štúra) iti Akademia dagiti Siensia ti Eslobakia (Slovenská akadémia vied) |
| Eslobeno |  Eslobenia
|
Akademia dagiti Siensia ken dagiti Arte ti Eslobenia |
| Somali | Somalia
|
Ministro ti Edukasion, Kultura ken Nangat-ngato nga Edukasio |
| Sorbia | Alemania
|
Serbski institut [4] |
| Espaniol | Espania Colombia Ecuador Méhiko El Salvador Venezuela Chile Peru Guatemala Costa Rica Filipinas Panama Kubá Paraguay Republika a Dominikano Bolivia Nicaragua Arhentina Uruguay Honduras Puerto Rico Estados Unidos
|
Asociación de Academias de la Lengua Española (binukel babaen ti Real Academia Española ken maipatinayon dagiti 21 a sabali a naisina a nailain nga akademia iti agsasao ti Espaniol a lubong) |
| Swahili |  Tanzania
|
Baraza la Kiswahili la Taifa |
 Kenya
|
Chama cha Kiswahili cha Taifa | |
| Sueko | Suesia
|
Konsehal ti Pagsasao a Sueko (semi-opisial) Sueko nga Akademia |
| Pinlandia
|
Departamento ti Pagsasao a Sueko iti Panagsukisok nga Instituto para kadagiti Pagsasao a Pinlandia (Svenska språkbyrån) | |
| Tamil | Tamil Nadu
|
Unibersidad ti Thanjavur Tamil ken Opisial a Komision ti pagsasao ti Gobierno ti Tamil Nadu |
| Tatar |  Tatarstan
|
Instituto ti Pagsasao, Literatura ken dagiti Arte ti Akademia dagiti Siensia ti Republika ti Tatarstan |
| Telugu | Andhra Pradesh
|
Akademia ti Telugu ken Komision ti Opisial a Pagsasao ti Gobierno ti Andhra Pradesh |
| Tetum |  Timor-Leste
|
Nailian nga Instituto ti Lingguistika iti Nailian nga Unibersidad ti Daya a Timor |
| Tailandes |  Tailandia
|
Naarian nga Instituto ti Tailandia (ราชบัณฑิตยสถาน) |
| Turko |  Turkia
|
Gimong ti Pagsasao a Turko |
| Ukraniano |  Ukrania
|
Nailian nga Akademia dagiti Siensia ti Ukrainia |
| Urdu | Pakistan India
|
Turay ti Nailian a Pagsasao, Pakistan Nailian a Konsehal para iti Panangiragpa ti Pagsasao nga Urdu, India |
| Võro | Estonia
|
Instituto ti Võro |
| Waraywaray | Filipinas
|
Sanghiran san Binisaya ha Samar ug Leyte (Akademia ti Pagsasao a Bisaya ti Samar ken Leyte) awanen |
| Gales |  Gales
|
— Komisionado ti Pagsasao a Gales (Meri Huws) — Ti Gobierno ti Gales (dati idi a ti Opisina ti Pagsasao a Gales (Bwrdd yr Iaith Gymraeg)(Naipangpangruna, nupay kasta, ti papael ti Komisionado ti Pagsasao a Gales ket ti panagplano ti pagsasao ken annuroten ti agalagad ket panangikeddeng. Ti papael ket mangiraman pay ti panagplano ti korpus.) |
| Laud a Prisio |  Friesland
|
Fryske Akademy (Akademia ti Prisio) |
| Wolof |  Senegal
|
Centre de linguistique appliquée de Dakar (Sentro ti Naipakat a Lingguistika ti Dakar iti Unibersidad ti Cheikh Anta Diop) |
| Yidis | Estados Unidos Suesia Rusia
|
YIVO [5] |
| Yoruba | Nigeria
|
Ti Akademia ti Yoruba |
Dagiti katakunaynay a pagsasao
Interlingua
Ti katakunaynay a pagsasao ti Interlingua ket awan ti agal-alagad a bagi, gaputa ti bokabuarionary, gramatika, ken ortograpia ket naimatmatangan a kas produkto dagiti agdama a puersa ti sosial. Iti teoria, isunag ti Interlingua ket nawaya a nagbalbaliw manipud ti aniaman a tao nga agal-alagad. Ti bokabulario ti Interlingua ket napasingkedan ken nairehistro babaen ti dinamiko a panangipakat kadagiti naisangayan a pamunganayan ti adda nga agasmang dagiti masna a pagsasao ken dagiti bukodda nga etimolohia.
Dagiti naaramid a pagsasao
Dagiti pagsasao a kas ti Esperanto ken Ido ket naaramid (wenno naplano) bbabaen ti maysa atao wenno bassit a grupo, sakbay a naampon ken naparang-ay babaen dagiti komunidad dagiti agar-aramat. Dagiti bagi a kas ti Akademio de Esperanto ket mangkita kadagiti saludsod iti panag-usar a naikeddeng iti kasisigud a ganda ken dagiti pamunganayan iti pagsasao.
| Pagsasao | Agal-alagad |
|---|---|
| Esperanto | Akademio de Esperanto |
| Ido | Uniono por la Linguo Internaciona Ido |
| Klingon | Marc Okrand |
| Lojban | Grupo ti Lohiko a Pagsasao |
| Talossan | Comità per l'Útzil del Glheþ |
| Volapük | Kadäm Volapüka |
Dagiti nagibasaran
- ^ Thomas, George (1991) Lingguistiko a kinapuro p.108, insasao:
Nga iti bilang dagiti kagimongan ti puro a naiganganay a pagsasao ket nangikeddeng ti de facto a rebbeng para iti panagpasayaat ti pagsasao, dagiti keddeng dagiti akademia ket masansan nga addaan iti kabilegan iti linteg. ... Gapu ta dagiti akademia ket asidegda a mainaig iti panunot iti kinapuro, ti ababa a panangibaga iti pakasaritaanda ket mabalin a maitunos. Ti immuna nga akademia a nangipanggep ti panangiyebkas ken ekslusibo kadagiti panggep ti pagsasao idi ket ti Accademia della Crusca, ... Ti panggepna idi ket konserbatibo, ken nagkaykayat iti panagsubli ti pagsasao a Tuskano a kas napasayaat iti maikasangapulo ket uppat a siglo kadagiti panagpasayaat iti kontemporaneo a renasimiento a mannaniw a kas ni Torquato Tasso. ... Maysa kadagiti immuna nga obrana – a kas dagiti simmaruno nga akademia – ket ti panagpataud idi ti dakkel a gatad a perspektibo ti Italiano a diksionario
- ^ "Organizations Attached to the Department of Humanitarian Sciences and Arts". National Academy of Sciences of Belarus. Naala idi 8 Hunio 2012.
Field of Activities: ... compilation of the Belarusian language dictionaries including Belarusian – the other Slavonic languages and the other Slavonic languages – Belarusian dictionaries; ...
- ^ "Pontificia Academia Latinitatis - Pagsurotan". Vatican.va. 2012-11-10. Naala idi 2013-08-19.
- ^ Sentro ti Pagsasao nga Eskoses
- ^ Scottish Language Dictionaries