მთლიანი ეროვნული პროდუქტი

მთლიანი ეროვნული პროდუქტი (მეპ) (ინგლ. Gross National Product, GNP) — ქვეყნის რეზიდენტების მიერ მიწოდებული შრომითა და ქონებით ერთ წელიწადში წარმოებული პროდუქციისა და მომსახურების საბაზრო ღირებულება. მთლიანი შიდა პროდუქტისგან განსხვავებით, რომელიც განსაზღვრავს წარმოებას გეოგრაფიული მდებარეობით, მთლიანი ეროვნული პროდუქტი ითვალისწინებს წარმოებას საკუთრების მიხედვით.

მთლიანი ეროვნული პროდუქტი არ განასხვავებს ხარისხობრივ გაუმჯობესებას ტექნიკურ ხელოვნებაში (მაგალითად, კომპიუტერის მწარმოებლურობის, ინფორმაციის დამუშავების სიჩქარის გაზრდა) მის რაოდენობრივი ზრდისგან (მაგალითად, წარმოებული კომპიუტერების რაოდენობა). ორივე მათგანს განიხილავს „ეკონომიკური ზრდის“ ფორმებად.[1]

მთლიანი ეროვნული პროდუქტი და მთლიანი შიდა პროდუქტი

მთლიან ეროვნულ პროდუქტს (მეპ) ხშირად უპირისპირებენ მთლიან შიდა პროდუქტს (მშპ). მთლიანი ეროვნული პროდუქტი ზომავს შემოსავალს, მიღებულს ქვეყნის საწარმოების მიერ, მიუხედავად ამ საწარმოების ფიზიკური მდებარეობისა, ქვეყნის შიგნით თუ საზღვარგარეთ; მთლიანი შიდა პროდუქტი კი მოქცეულია ქვეყნის საზღვრებში არსებული საწარმოების მიერ წარმოებული შემოსავლით, მიუხედავად იმისა, ეკუთვნის თუ არა ყველა საწარმო ამ ქვეყანას.

როდესაც ქვეყნის კაპიტალი ან შრომითი რესურსები დაკავებული ქვეყნის საზღვრებს გარეთ, ან როცა უცხოური ფირმა მოქმედებს ქვეყნის ტერიტორიაზე, შესაძლოა, მთლიანი ეროვნული პროდუქტისა და მთლიანი შიდა პროდუქტის მაჩვენებლები განსხვავდებოდეს ერთმანეთისგან. მაგალითისთვის, 2009 წელს აშშ-მა თავისი მთლიანი შიდა პროდუქტი განსაზღვრა 14.119 ტრილიონი აშშ-ის დოლარით, როდესაც მთლიანი ეროვნული პროდუქტი 14.265 ტრილიონი დოლარი იყო.[2]

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. ჰერმან დელი. (1996), ზრდის მიღმა. Beacon Press
  2. ფულადი საშუალებების მოძრაობა აშშ-ში (PDF). ფედერალური სარეზერვო სისტემის მმართველთა საბჭო (17 სექტემბერი, 2010). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-12-08. ციტირების თარიღი: 2011-03-02.