სოფელი შუაწყალი იყო ქართული დასახლება, რომელიც ოსმალებმა XVI საუკუნის შუა ხანებში დაიპყრეს. სოფელ შუაწყალის მოსახლეობა 1595 წლის ოსმალეთის საკადასტრო რეესტრის, გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთრის მიხედვით, შედგებოდა 9 კომლისაგან.[2] შუაწყალის ეკლესია მდებარეობდა დღევანდელი სოფლის დასახლების ჩრდილოეთ ნაწილში. სოფლის მაცხოვრებლების მიერ მოწოდებული ინფორმაციით, ეკლესიის სტრუქტურა 1910 წლამდე შემორჩა. ამ დროს ეკლესია დაანგრიეს და მისი ქვებით აშენდა შუაწყლის მეჩეთი. ეკლესიის ირგვლივ სასაფლაოც იყო.[1]
მეჩეთის კედლის წყობაში გამოყენებულია ეკლესიის ქვები, რომელზედაც ქართული წარწერაა ასომთავრული ასოებით. წარწერა ასე იკითხება:
„ქ(რისტ)ე, შ(ეიწყალ)ე პაპი.“
წარწერა განეკუთვნება XV-XVI საუკუნეებს და ეკლესიის აშენებასაც ამ პერიოდში ვარაუდობენ.[1]
ახალშენის ეკლესია · ალის წმინდა გიორგის მონასტერი · ბებერექის ეკლესია · ბერგის ეკლესია · ჯიჯორის ეკლესია · ჯოჯორთის ეკლესია · ჩაისის ეკლესია · ჩამარდოს ეკლესია · ჩიხირეთის ეკლესია · დადაშენის ეკლესია · ოთხსაყდარის ეკლესია · ოთხსაყდარის ორაფსიდიანი ეკლესია · ერუშეთის ეკლესია · გოგიუბის ეკლესია · ღვიმეს ეკლესია · ხეოსმანის ეკლესია · ხევის ეკლესია · ხოშურეთის ეკლესია · ხუნამისის ეკლესია · კალაჯუკის ეკლესია · კოდიწყაროს ეკლესია · კოტასის ეკლესია · მერეს ეკლესია · მერედისის ეკლესია · მგელციხეს ეკლესია · მგლივანის ეკლესია · მურიანის ეკლესია · მუზარეთის ეკლესია · ოკამის ეკლესია · პეტობანის ეკლესია · საკირის ეკლესია · სამწუბის ეკლესია · სკარების ეკლესია · შუაწყლის ეკლესია · თაგურეთის ეკლესია · ტატალეთის ეკლესია · თეთრციხის ეკლესია · თურქაშენის ეკლესია · ჯავახეთის წყაროსთავი · წყაროსთავის მცირე ეკლესია · წურწყაბის ეკლესია · ურის ეკლესია · ურთის ეკლესია · ურუმის ეკლესია · ვაშლობის ეკლესია · ველის ციხის ეკლესია · ზეგანის ეკლესია
ახალდაბის ეკლესია · ახიზის საკათედრო ტაძარი · ახიზის დასავლეთის ეკლესია · ახიზის სამხრეთის ეკლესია · ახოთის ეკლესია · აკრიის ეკლესია · ანჩის მონასტერი · არტანუჯის ეკლესია · ზემო ხერსის ეკლესია · ბაგინის ეკლესია · ბალვანის მონასტერი · ბაძგირეთის ეკლესია · ბერთა · ჯმერკის მონასტერი · ჯუღოს ეკლესია · ჯვარების ეკლესია · ჭალის ეკლესია · დაბის მონასტერი · დაბაკეთილის ეკლესია · დოლისყანა · დასამობის ეკლესია · ეფლერის ეკლესია · ერკინისის ეკლესია · ესბეკის კომპლექსი · გასადინარის მონასტერი · გელაშენის ეკლესია · გორაშეთის ეკლესია · გუნათლეს მონასტერი · ჰამზეთის ეკლესია · ხანძთა · ხერთვისის მონასტერი · ხევწვრილის ეკლესია · ხოზაბირის ეკლესია · ირსის ეკლესია · ადაქალეს ქართული ეკლესია · იშხანი · კარსნიის ეკლესია · კავკასიძეების ციხის ეკლესია · კინცხურეთის ეკლესია · კისკიმის ეკლესია · კისკიმის სამლოცველო · კოკოშაურის ეკლესია · კოძირის ეკლესია · კოპაძეების ეკლესია · კორიდეთის ეკლესია · კოძირის ეკლესია · კოძირის სამლოცველო · ლონგოთხევის ეკლესია · მამაწმინდის ეკლესია · მერეს მონასტერი · მერიის ეკლესია · მონასტრის ეკლესია · მუქერის ეკლესია · ნიგალის ეკლესია · ნიხახის ეკლესია · ნუკას საყდარი · ოქრობაგეთის ეკლესია · ოპიზა · ოთხთა ეკლესია · პარეხი · პარხალი · საბაურის ეკლესია · სამწყაროს ზედა ეკლესია · სამწყაროს ქვედა ეკლესია · სათლეს ეკლესია · სინკოთის ეკლესია · სუაგარის ეკლესია · სუხბეჩის ეკლესია · სვეტის ეკლესია · სვირევანის ეკლესია · შაგორის ეკლესია · შატბერდი · შავმთის ეკლესია · შინდობის ეკლესია · ტანძოთის ეკლესია · თავზეთის ეკლესია · ტბეთის მონასტერი · თიქმანეთის ეკლესია · ციხიის ეკლესია · ციხისძირის ეკლესია · კლარჯეთის წყაროსთავი · წეფთის ციხის ეკლესია · წინობნის ეკლესია · ენირაბათი
აგარაკის მონასტერი · ბანა · ბარდისის ეკლესია · ბობისგერის ეკლესია · ჭალის ეკლესია · ჩამხუსის ეკლესია · ჩარნესის ეკლესია · ექექი · ხახული · ხოშვანის ეკლესია · ისის ეკლესია · კალკოსის ეკლესია · კიაღმის ალთი · ქარაფის ეკლესია · ქარგლუხის დიდი ეკლესია · ქარგლუხის პატარა ეკლესია · პატარა ვანქის ეკლესია · ქარცხის კარის ეკლესია · ლექსორის ეკლესია · ლექსორის მონასტერი · მასკურის ეკლესია · მერენისის ეკლესია · მიტენდიერის მღვიმეები · ოდეკის ეკლესია · ოდეკის ციხის ეკლესია · ოლთისის ეკლესია · ორჯოხის ეკლესია · ორჯოხის ჩრდილოეთი ეკლესია · ოშკი · ფანჯურეთის ეკლესია · ფარნაკის ეკლესია · პერტუსის ეკლესია · სანანესის ეკლესია · სიხჩეკის ეკლესია · სოხთოროთის ეკლესია · თორთომის ციხის ეკლესია
