Вальдивия, Педро де
Бу атны (неда терминни) башха магъаналары да барды, къарагъыз: Вальдивия (магъаналары).| Педро де Вальдивия | |
 | |
Конкистадор, Чилини биринчи губернатору
| |
| Туугъан аты | Pedro de Valdivia |
|---|---|
| Туугъаны | 1497 неда 1500 Бадахос, Испания |
| Ёлгени | 1 января 1554 (даулуду) Тукапел, Чили |
Педро де Вальдивия (исп. Pedro de Valdivia, 1497, Кастуэра, Бадахос, Испания — декабрь 1553, Тукапел, Чили) — испанлы конкистадорду, Чилини биринчи губернатору болгъанды.
Биографиясы
Педро де Вальдивия Испанияны Бадахос шахарында идальгону юйюрюнде туугъанды. 1520—1521 джыллада V Карлны аскеринде Фландрияда къазауат этгенди, андан сора уа 1525 джылгъа дери Италияда. Европада къазауатладан сора Къыбыла Америкагъа кёчгенди, Франсиско Писаррону башчылыгъында Перуда (1532—1536) эмда Диего де Альмагрону башчылыгъында Чилиде (1535—1537) баргъан кючлеучю джортуууллагъа тири къатышханды. 1535 джылда бусагъатдагъы Венесуэланы территориясында Хуан-Фернандес де Алдеретени бёлегинде къазауат этгенди.
1540 джылда Педро де Вальдивияны Испанияны Чили колониясыны биринчи губернатору этиб салгъандыла. Бу къуллукъда, 1548 джылда бир кесек тохтау бла, 1553 джылны декабрына дери тургъанды.
Къуллукъда ишлеген сагъатында де Вальдивия, контролюнда тургъан территорияда, быллай шахарланы тамалларын салгъанды: Чилини бусагъатдагъы ара шахары Сантьяго (1541), Ля-Серена (1544), Консепсьон (1550), Ля-Империал (1551), Вальдивия (1552), дагъыда кёб санда башха джерлешимле. Де Вальдивия башчылыкъ этген заманда Чилини территориясы Атакаманы къыбыласындан Вальдивия бла Чилоэ айрымканнга дери джайылгъанды.
Алай болса да, джерлени кючлеуню эсебинде индейлиле бла кёб уруш башланнганды. Джесирге тюшгенлени де Вальдивияны буйругъуна кёре кёб кере къыйнагъандан сора асмакъгъа асыб баргъандыла.
1550-чи джылланы аллында, къыбылагъа узакъ алгъа баргъан ючюн, арауканла бла урушла къаты болгъандыла. Араукан къазауатны джангы кёзюую башланнганды. 1553 джылны декабрында Педро де Вальдивия джесирге тюшгенди. Эркинлик берселе, бютеулей джерлерин да ызына къайтарыргъа айтханына да къарамай, арауканла губернаторну асмакъгъа салгъандыла. Тешиндириб къымыжа этиб, зорлаб алтын къум ашатхандыла, джити джылан кёпчек бла алгъа санларын кесиб сора башын да кесиб алгъандыла. Конкистадорну джюрегин бачама бла аны ышаннган адамлары ашагъандыла. Баш сюегинден арауканла спиртли ичкилеге гоппан аякъ этгендиле[1]. Бир-бир билгилеге кёре, ёлюгюн да къуууруб тайпа ашагъанды[2].
| Къайнакъла: |
 Викигёзенде (Wikimedia Commons) бу категориягъа келишген медиа-файлла табарыкъсыз: Вальдивия, Педро де.
|