Атлас (анатомија)
Атлас (анатомија) | |
---|---|
![]() Позиција на атласот (во црвено). | |
Податоци | |
Назнаки | |
Латински | Atlas, vertebra cervicalis I |
TA | A02.2.02.101 |
FMA | FMA:12519 |
Во анатомијата, атлас (C1) е најгорниот (прв) вратен прешлен на ‘рбетниот столб. Тој е наречен според Атлас од старогрчката митологија, бидејќи ја држи главата.
Опис
Атласот е најважниот пршлен, зашто е одговорен да ја држи главата. Се наоѓа меѓу основата на главата и вториот вратен пршлен. Од едната страна е поврзан со тилните кондили на тилната коска, а од другата страна со вториот вратен прешлен, наречен „аксис“. Тој е тенок и најлесен пршлен во целиот ’рбет, со тежина од околу 15-20 грама. Со негова помош се извршуваат сите движења на главата, а во него се наоѓаат и важни центри за живот. Така, низ него поминува нервот „вагус“ кој ги контролира сите внатрешни органи, како и дел од кранијалните нерви, артерии, вени и лимфни садови.[1]
Заболувања
Кога атласот не е во својата физиолошка положба, тој врши притисок врз артериите, вените, лимфните садови и нервите што поминуваат низ него, а во таква состојба страда мозокот, бидејќи во него нема доволно кислород, така што целото тело се наоѓа во енергетски дефицит. Притоа, под изместување на атласот се подразбира минимално лизгање од само неколку десетини делови од милиметарот. До изместување на атласот доаѓа поради различни причини, како: генетски предизпозиции, патолошка положба на атласот во текот на ембрионалниот развој, неправилно седење, неправилни навики на вртење на вратот, спортска неактивност, неправилна положба при спиењето, повреди, како и невролошки, ревматолошки, автоимуни заболувања и нарушување на метаболизмот. Дијагнозата се поставува со анамнеза, рендгенско испитување итн. За лекување на проблемите со атласот најчесто се применува физикална терапија, а во поново време и Атлас релакс методот за репозиција на првиот вратен пршлен.[1]
Наводи
Список на коските на скелетот кај човекот |
|
---|---|
Череп (neurocranium) | челна коска • темена коска • слепоочна коска • тилна коска • клинеста коска • ситеста коска |
Череп (viscerocranium) | горновилична коска • долновилична коска • носна коска • јаболчна коска • солзна коска • непчена коска • долна носна школка • рало Грло: подјазична коска (јазична коска) |
Средно уво | Чеканче • стремен • наковална |
‘Рбетен столб | вратни прешлени • градни прешлени • слабински прешлени • крсна коска • седална коска |
Градна празнина | градна коска • ребра |
Горни екстремитети | Раменски појас: клучна коска • плешка Рака: надлактица • лакотна коска • палечна коска Дланка: Корен на дланка (чунеста коска • полумесечеста коска • триаглеста коска • грашковидна коска • трапезна коска • трапезоидна коска • главичеста коска • кукаста коска) • Коски на прстите • Делови на прстите (проксимален • среден • дистален) |
Долни екстремитети | Карлица: карлична коска (странична коска • седална коска • препонска коска) Нога: бедрена коска • ивер • голема писка • мала писка Стапало: Коски на нозете: (петна коска • глуждова коска • чунеста коска • Клинести коски (медијална клинеста коска • средна клинеста коска • странична клинеста коска) • коцкаста коска) • Корен на стапалото • Делови на прстите (проксимален • среден • дистален) |