Aqüari (constellacion)

Aqüari (nom astronomic : Aquarius) es una constellacion zodiacala (simbòl : ♒) situada entre lo Capricòrne e lei Peis. Representa un portaire d'aiga de l'Antiquitat. Probablament originària de Babilònia, fa partida dei constellacions pus ancianas dau cèu actuau qu'èra ja mencionada per l'astronòm antic Ptolomèu au sègle II ap. JC.

Istòria

Coma leis autrei constellacions dau Zodiac, Aqüari es una constellacion d'origina antica qu'èra benlèu ja coneguda per lei Caldèas. Representava d'aqueu temps lo dieu Ea qu'es sovent representat coma lo portaire d'un vas desbordant d'aiga. En Egipte, la constellacion èra tanben associada ambé la venguda deis aigas de Nil.

Puei, Grècs e Indians reprenguèron en partida la tradicion babilòniana e veguèron un portaire d'aiga amb un vas dins la constellacion. En revènge, i reconoguèron pas Ea mai de figuras dei sieunas mitologias. Ansin, en Grècia, Aqüari foguèt associat ambé Deucalion, fiu de Prometèu, ò ambé Ganimèdes. La constellacion foguèt adoptada per lei Romans coma lo mostra son inscripcion dins la lista de Ptolomèu. Aquò entraïnèt son adopcion per lei civilizacions que succediguèron ai Romans (Bizantins, Arabis... etc.) e sa preséncia dins lo cèu contemporanèa.

Descripcion e localizacion

Aqüari es una constellacion relativament granda ambé d'estelas mejanament brilhantas. Sa partida pus visibla es la diagonala formada per seis estelas pus lusentas que son α e β Aqu. La màger part de la constellacion s'estend au sud-èst d'aquel axe.

Per la localizar, l'axe principau de la constellacion se troba dins la diagonala nòrd-èst / sud-oèst dau Grand Carrat de Pegàs. S'estend lòng d'aquel axe dei pès de Pegàs fins a la tèsta dau Capricòrne, marcada per leis estelas α e β Capricorni. Aqüari pòu tanben èsser trobat a partir de l'axe deis alas dau Cigne. Aquel axe passa per lei pès de Pegàs e, vèrs lo sud, aganta Fomalhaut dins la constellacion dau Peis austrau.

Estelas principalas

• α Aquarii : dicha Sadalmelik (« l'estla astruga dau rèi »), es una estela d'aperaquí 80 massas solaras amb una magnitud aparenta de + 2,95.
• β Aquarii : dicha Sadalsuud (« la pus astruga deis astrugas »), es l'estela pus lusenta de la constellacion amb una magnitud aparenta de + 2,9. Es una giganta roja situada a 612 annadas lutz.
• γ Aquarii : dicha Sadalachbiah (« l'estela astruga dei causas escondudas »), es una estela dobla de magnitud aparenta + 3,84. Es situada a 160 annadas lutz.
• δ Aquarii : dicha Skat (« tibià » ò « camba »), a una magnitud aparenta de + 3,27 e se situa egalament a 160 annadas lutz.
• ε Aquarii : dicha Albali (« l'avalaire »), es una estela situada a 215 annadas lutz. A una magnitud aparenta de + 3,8.
• θ Aquarii : dicha Ancha (« l'anca »), es una estela de magnitud aparenta + 4,17 que se situa a 191 annadas lutz.

Objèctes celèsts principaus

Plusors objèctes celèsts de remarca pòdon s'observar dins la constellacion :

• M2 : un amàs globulari de magnitud aparenta + 6,5 e de diamètre aparent 12,9”. Pòu d'observar amb un pòrtavista. Un telescòpi de 150 mm permet d'i destriar d'estelas.
• M72 : un autre amàs globulari de magnitud aparenta + 9,3 e de diamètre aparent 5,9”. Son observacion es pus malaisada mai pòu s'observar amb un telescòpi de 60 mm. Quauqueis estelas pòdon s'i distinguir amb un telescòpi de 150 mm.
• M73 : un amàs dubèrt de magnitud +9,6. Forma un « Y ».
• NGC 7009 : dicha « Nebulosa Saturn » en causa de son aspèct similar a la planeta, es una nebulosa planetària de magnitud aparenta de + 8,2 e un diamètre aparent de 41″ × 35″. L'observacion dei manelhas a l'origina de son nom necessita un telescòpi professionau.
• NGC 7293 : dicha Nebulosa Helix, es una nebulosa planetària famosa que retratz a un uelh uman. D'una magnitud aparenta +7,6 e d'un diamètre aparent de 25′, pòu s'observar aisament amb un pòrtavista ò un telescòpi dotat d'un camp larg.

Liames intèrnes

• Constellacion.
• Zodiac.

Bibliografia

• (fr) David Lévy, Guide pratique de l'astronomie, Sélection du Reader's Digest, 1995.

Nòtas e referéncias