País de Saut Lengadocian

Lo País de Saut Lengadocian es un parçan d'Occitània[1] situat en Lengadòc.
Sa vila principala es Quilhan (qu'es pas dins le País de Saut !).

Toponimia

Saut ven del latin saltus, « airal de pastural e de bòsques, pasturals boscoses ».

Istòria

Le País de Saut es un ancian territòri situat entre Lengadòc e le Comtat de Fois, ara al sud-oèst del departament d'Aude. Foguèt a l'origina una partida de Rasés e ne seguic la destinada, en dependent quora de la maison de Fois, quora de la de Carcassona. Le País de Saut formèt d'en primièr una vigariá feodala, puèi se trobèron de vescomtes de Saut. Del punt de vista administratiu, le País de Saut formèt entre Limós e Rasés una vigariá reiala (1252); après, en 1268, un jutge reial administrèt le País de Saut conjuntament ambe Fenolhedés; la residéncia reiala èra a Redoma en 1315. Al sègle XV, le País de Saut venguèt una bailiá particulara, que respondiá dirèctament al senescal de Carcassona d'en primièr, puèi al de Limós, a la manièra dels viguièrs.
A partir del sègle XVII, la bailiá, jol rapòrt foncièr, es coma despartit en dos : la partida domaniala [del domeni reial] que compreniá Bèlcaire, Camurac, Comuns, Niòrt, Ròcafuèlh, Espesèlh, Belvís, La Malaireda, Redoma, Galinagas, Calhens e Fontanes; e la partida afevada a de senhors particulars : Bèlfòrt, Gebets, Codons, Quirbajon, Marçan, Al Clat, Beceda, Aunat, Jocon, Munés, Masubi, Campanhan e Escolobre [2].

Fòrmas ancianas

Las fòrmas ancianas son : In pago Redense, in locum ubi dicitur Saltum en 844, Vicaria Teliensis (?) en 958, Vicaria Taliensis (?) en 958, Territorium Saltense en 1040, Honor de Salt en 1145, Terra de Salt en 1179, Vicaria regia Limosi, Salsii e Reddesii en 1252, Terra de Saltu en 1272, Judex saltus en 1292, Bajulia Saltensis en 1317, Terra Saltus en 1319, Baylie de Saut en 1370, Bailli de Sault en 1594, Le pays des Sauts (!) en 1751, Pays de Sault en 1781[2].

Localitats

Al sègle XIII, comptavan 48 localitats dins le País de Sault, dont 19 an desparegut. Les comptatges ulteriors ne pòrtan pas tant. En 1370, les oficièrs reials i tròban 370 fòcs [donc 1600-1800 abitants]. Le País de Saut correspond actualament [cap a 1900] al canton de Bèlcaire, mai Codons, Marçan, Quirbajon, del canton de Quilhan, Calhan, Artigues, Al Clat, Beceda, Escolobre e El Bosquet, del canton d'Atsat. [2].
Aquí, d'après Viguerie (II, 172), la lista de las localitats del País de Saut al sègle XIII (las que son desparegudas son en italicas e per elas gardam la grafia de l'l'abat Savartés) : Belvís, Feuille-Raymond, Ables, Bèlfòrt, Masubi, Casèlas, Planzol, Jocon, Sarrabiau, Gessa, Aunat, Campanhan, Munés, Ròcafuèlh, Bèlcaire, Comuns, Marçan, Quirbajon, Codons, Coudersi, Spanget, Castelpor, Trassolans, La Clause, Chalabre, Redoma, Al Clat, Fontanes, Niòrt, Coumareilla, Montpérié, Camurac, Escolobre, El Bosquet, Bulhac, Espesèlh, Combret, Boulude, Gebets ([despareguda tanben]), Galinagas, Tolnéou (?), Quirhaut, Pechredon, Aigues, Gabansac, Croix, Soumayrac [2].

Nòtas

  1. Segon la classificacion de Frederic Zégierman.
  2. 2,0 2,1 2,2 et 2,3 Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 428-429, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f520.item.texteImage