ʻAisake Eke

ʻAisake Eke
Ilustracja
ʻAisake Eke (2015)
Pełne imię i nazwisko

ʻAisake Valu Eke

Premier Tonga
Okres

od 22 stycznia 2025

Przynależność polityczna

bezpartyjny

Poprzednik

Samiu Vaipulu(inne języki)

ʻAisake Valu Eketongijski ekonomista i polityk. od 22 stycznia 2025 premier Tonga.

Życiorys

Ukończył studia ekonomiczne na Uniwersytecie Południowego Pacyfiku w Suvie, zaś w 2013 otrzymał doktorat na Uniwersytecie Południowego Queenslandu w Toowoomba[1]. W 2010 po raz pierwszy został wybrany do Zgromadzenia Ustawodawczego[2]. W styczniu 2014 został powołany na stanowisko ministra finansów i planowania narodowego[3]. W listopadzie tego samego roku został ponownie wybrany do parlamentu[4]. 6 marca 2017 zrezygnował ze stanowiska ministra, w związku z wyrażeniem rządowi wotum nieufności przez Zgromadzenie Ustawodawcze[5]. W przedterminowych wyborach parlamentarnych w 2017 nie uzyskał reelekcji parlamentarnej[6]. Po kolejnych wyborach w 2021(inne języki) (w których odzyskał mandat poselski), był jednym z trzech kandydatów na premiera. Ostatecznie, parlament wybrał na to stanowisko Siaosi Sovaleni'ego[7]. 24 grudnia 2024, po rezygnacji Sovaleni'ego z dalszego kierowania gabinetem, ʻAisake Eke został wybrany przez Zgromadzenie Ustawodawcze na urząd premiera. Otrzymał wówczas 16 głosów, wobec 8 oddanych na jego kontrkandydata – ministra turystyki Viliami Latu(inne języki)[8][9].

22 stycznia 2025 Eke został oficjalnie powołany stanowisko szefa rządu przez króla Tupou VI[10].

Przypisy

  1. Dr. Aisake Eke: A Prime Ministerial Prospect for Tonga’s Prosperity - Tonga Independent News [online], 21 grudnia 2024 [dostęp 2025-01-23] (ang.).
  2. Who is Aisake Valu Eke,Tonga’s New Prime Minister? – GKToday [online], www.gktoday.in [dostęp 2025-01-23].
  3. ‘Aisake Eke appointed new Finance Minister [online], Matangi Tonga, 13 stycznia 2014 [dostęp 2025-01-23] (ang.).
  4. Constituency Tongatapu 5 [online], Tonga Electoral Comission, 2014 [dostęp 2025-01-23] [zarchiwizowane z adresu 2014-12-13] (ang.).
  5. Tonga Finance Minister resigns [online], RNZ, 6 marca 2017 [dostęp 2025-01-23] (ang.).
  6. Constituency Tongatapu 5 [online], Tonga Electoral Comission, 2017 [dostęp 2025-01-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-09] (ang.).
  7. Who is Tonga's new prime minister? [online], RNZ, 17 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-23] (ang.).
  8. Lopeti Senituli, Tonga’s new Prime Minister, Dr ‘Aisake Valu Eke [online], Islands Business, 16 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-23] (ang.).
  9. Tonga government elects ’Aisake Valu Eke as new prime minister [online], The Guardian, 24 grudnia 2024 [dostęp 2025-01-23] (ang.).
  10. “His Majesty King Tupou VI appoints Hon. Dr. ‘Aisake Valu Eke as Prime Minister of Tonga” – Ko e 'Ofisi 'o e 'Eiki Palemia 'o Tonga [online] [dostęp 2025-01-23] (ang.).