Dicaeum

Dicaeum[1]
Cuvier, 1816[2]
Ilustracja
Kwiatówka pąsowa (D. cruentatum)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

kwiatówki

Rodzaj

Dicaeum

Typ nomenklatoryczny

Certhia erythronotos Latham, 1790 (= Certhia cruentata Linnaeus, 1758)

Gatunki

34 gatunki – zobacz opis w tekście

Dicaeumrodzaj ptaków z rodziny kwiatówek (Dicaeidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w orientalnej Azji i Australazji[3][4].

Morfologia

Długość ciała 7–13 cm, masa ciała 4–13 g[3].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1816 roku francuski przyrodnik i zoolog Georges Cuvier w publikacji własnego autorstwa poświęconej historii naturalnej i klasyfikacji w królestwie zwierząt[2]. Gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie)[5] kwiatówka pąsowa (D. cruentatum).

Etymologia

Dicaeum: gr. δικαιον dikaion podobno ‘indyjski ptak’ wymieniony przez Eliana, ale nazwa ta prawdopodobnie odnosi się do poświętnika czczonego (Scarabaeus sacer)[6].

Podział systematyczny

Badania Nyáriego i współpracowników sugerują, że takson ten nie jest monofiletyczny w stosunku do Prionochilus[7]. Do rodzaju należą następujące gatunki[8]:

  • Dicaeum annae (Büttikofer, 1894) – kwiatówka złotorzytna
  • Dicaeum dayakorum Saucier, Milensky, Caraballo-Ortiz, Ragai, Dahlan & Edwards, 2019 – kwiatówka szarawa
  • Dicaeum anthonyi (McGregor, 1914) – kwiatówka żółtołbista
  • Dicaeum bicolor (Bourns & Worcester, 1894) – kwiatówka dwubarwna
  • Dicaeum aureolimbatum (Wallace, 1865) – kwiatówka żółtoboczna
  • Dicaeum trigonostigma (Scopoli, 1786) – kwiatówka trójbarwna
  • Dicaeum australe (Hermann, 1783) – kwiatówka zbroczona
  • Dicaeum haematostictum Sharpe, 1876 – kwiatówka czerwonobrzucha
  • Dicaeum retrocinctum Gould, 1872 – kwiatówka krawatowa
  • Dicaeum quadricolor (Tweeddale, 1878) – kwiatówka barwna
  • Dicaeum hypoleucum Sharpe, 1876 – kwiatówka białobrzucha
  • Dicaeum nigrilore E. Hartert, 1904 – kwiatówka czarnolica
  • Dicaeum erythrorhynchos (Latham, 1790) – kwiatówka jasnodzioba
  • Dicaeum concolor Jerdon, 1840 – kwiatówka uboga
  • Dicaeum pygmaeum (von Kittlitz, 1833) – kwiatówka malutka
  • Dicaeum nehrkorni W. Blasius, 1886 – kwiatówka szkarłatnołbista
  • Dicaeum erythrothorax Lesson & Garnot, 1828 – kwiatówka ciemnogłowa
  • Dicaeum vulneratum Wallace, 1863 – kwiatówka bura
  • Dicaeum pectorale S. Müller, 1843 – kwiatówka tarczowa
  • Dicaeum sanguinolentum Temminck, 1829 – kwiatówka krasna
  • Dicaeum cruentatum (Linnaeus, 1758) – kwiatówka pąsowa
  • Dicaeum trochileum (Sparrman, 1789) – kwiatówka szkarłatna
  • Dicaeum igniferum Wallace, 1864 – kwiatówka białobroda
  • Dicaeum maugei Lesson, 1830 – kwiatówka czarnogrzbieta
  • Dicaeum celebicum S. Müller, 1843 – kwiatówka szaroboczna
  • Dicaeum monticolum Sharpe, 1887 – kwiatówka czarnoboczna
  • Dicaeum ignipectus (Blyth, 1843) – kwiatówka ognista
  • Dicaeum aeneum Pucheran, 1853 – kwiatówka drobna
  • Dicaeum malaitae Salomonsen, 1960 – kwiatówka długodzioba
  • Dicaeum eximium P.L. Sclater, 1877 – kwiatówka wspaniała
  • Dicaeum tristrami Sharpe, 1884 – kwiatówka nakrapiana
  • Dicaeum nitidum Tristram, 1889 – kwiatówka wyspowa
  • Dicaeum hirundinaceum (Shaw, 1792)kwiatówka różowa
  • Dicaeum geelvinkianum A.B. Meyer, 1874 – kwiatówka papuaska

Przypisy

  1. Dicaeum, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation: pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. T. 1. Paris: Chez Déterville, 1817, s. 410. (fr.).
  3. a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Flowerpeckers (Dicaeidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Dicaeum, DOI10.2173/bow.dicaei1.01 [dostęp 2024-11-04] (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  4. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2024-11-04]. (ang.).
  5. G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. London: R. and J.E. Taylor, 1840, s. 13. (ang.).
  6. Dicaeum, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-18] (ang.).
  7. Á.S. Nyári, A.T. Peterson, N.H. Rice & R.G. Moyle. Phylogenetic Relationships of Flowerpeckers (Aves: Diceaidae): Novel Insights into the Evolution of a Tropical Passerine Clade. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 83 (3), s. 613–619, 2009. DOI: 10.1016/j.ympev.2009.06.014. (ang.). 
  8. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Dicaeidae Bonaparte, 1853 - kwiatówki - Flowerpeckers (wersja: 2024-10-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-11-04].