Dokument

Dokumenty piśmiennicze
Fotografie – dokumenty graficzne

Dokument (z łac. documentum od doceo „uczę”) – rzeczowe świadectwo jakiegoś zjawiska sporządzone w formie właściwej dla danego miejsca i czasu.

Podział dokumentów

Według sposobu sporządzenia, rozróżnia się dokumenty wizualne[1], w tym piśmiennicze (np. rękopisy, druki, książki, czasopisma) i niepiśmiennicze (graficzne[1], np. fotografie, plany, mapy, dzieła sztuki), audialne[1] (np. taśmy i płyty dźwiękowe) i audiowizualne[1] (np. filmy). Według wzajemnych odniesień dokumenty określa się jako pierwotne (w formie, jaką nadał im twórca), wtórne, dokładnie odwzorowane (duplikat, odpis, kopia) i pochodne, zawierające informacje o dokumencie pierwotnym i jego zawartości.

W różnych okolicznościach pojęcie dokumentu może różnić się szczegółami interpretacyjnymi:

  • W nauce jest to przedmiot, który ilustruje lub uzasadnia pogląd naukowy. W naukach zajmujących się przeszłością, dokumentem może być rzecz, która w zamierzeniu twórcy (autora) niczego nie miała dokumentować; jest to tzw. dokument epoki.
  • W bibliotekoznawstwie jest to każde źródło informacji zapisane na nośniku materialnym, nadające się do wykorzystania w celach informacyjnych, badawczych lub jako dowód np. rękopis, druk, grafika, obiekt muzealny, dzieło sztuki itp[2].
  • W prawie to przedmiot stanowiący dowód prawa, stosunku prawnego lub okoliczności, która może mieć znaczenie w sprawie lub fakty będące podstawą ustalenia stanu prawnego. Zwykle sporządzony w formie określonej przepisami i zaopatrzony w środki uwierzytelniające (podpisy, pieczęcie).
  • W administracji dokument urzędowy to sporządzone przez organ państwowy lub samorządowy wyrażenie woli, regulujące konkretną sprawę.
  • W rachunkowości to pismo dotyczące zmian w stanie majątkowym przedsiębiorstwa. Zadekretowany do zaksięgowania staje się dowodem księgowym.
  • W informatyce dokument oznacza określony typ pracy zapisywanej do pliku, czyli dokument binarny (dokument cyfrowy).

Według ustawy o ochronie informacji niejawnych: dokumentem jest każda utrwalona informacja niejawna, w szczególności na piśmie, mikrofilmach, negatywach i fotografiach, nośnikach do zapisów informacji w postaci cyfrowej i na taśmach elektromagnetycznych, także w formie mapy, wykresu, rysunku, obrazu, grafiki, fotografii, broszury, książki, kopii, odpisu, wypisu, wyciągu i tłumaczenia dokumentu, zbędnego lub wadliwego wydruku, odbitki, kliszy, matrycy i dysku optycznego, kalki, taśmy atramentowej, jak również informacja niejawna utrwalona na elektronicznych nośnikach danych.

Rodzaje dokumentacji

Dokumenty tożsamości

Niektóre dokumenty niebędące dokumentami tożsamości

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d Słownik terminologiczny informacji naukowej, Maria Dembowska, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1979, s. 38.
  2. ↑ Paul Otlet, Traité de documentation, 1934.

Linki zewnętrzne