Gori

Gori
გორი
Ilustracja
Ratusz Gori z pomnikiem Stalina (usunięty 24 czerwca 2010)
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Gruzja

Region

Wewnętrzna Kartlia

Data założenia

XII w.

Prawa miejskie

1801

Powierzchnia

16,9 km²

Wysokość

588 m n.p.m.

Populacja (2014)
• liczba ludności
• gęstość


48 143[1]
2,785 os./km²

Nr kierunkowy

(370)

Kod pocztowy

1400

Położenie na mapie Gruzji
Mapa konturowa Gruzji, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Gori”
Ziemia41°58′N 44°06′E/41,966667 44,100000
Strona internetowa

Gori (gruz. გორი) – miasto we wschodniej Gruzji, stolica regionu Wewnętrzna Kartlia.

Miasto leży na północny zachód od Tbilisi u ujścia rzeki Liakhvi do rzeki Mtkvari (Kura). Jest administracyjnym, kulturalnym i przemysłowym centrum okręgu o rozwiniętym rolnictwie.

W Gori znajduje się teatr, muzeum historii i sztuki gruzińskiej, uniwersytet i wiele szkół wyższych.

W mieście rozwinął się przemysł precyzyjny, bawełniany, spożywczy oraz drzewny[2].

Historia

Nazwa miasta pochodzi od znajdującej się w pobliżu do dzisiaj twierdzy Goris Ciche (pol. „twierdza na górze“), która pod nazwą Tontio była znana od VII wieku. Podczas badań archeologicznych ruin średniowiecznej twierdzy odkryto wcześniejszą, pochodzącą z III w. p.n.e. – II w. p.n.e. Na przełomie XI i XII w., w okresie panowania Dawida Budowniczego, koło twierdzy powstało miasto, które stało się jednym z ważniejszych ośrodków miejskich Gruzji.

W pobliżu Gori znajdują się ruiny XVI-wiecznych umocnień twierdzy Ksanis Ciche, która w czasie najazdu tureckiego miała bronić na gruzińskiej drodze wojennej dostępu do reszty kraju.

W 1818 r. w Gori powstała pierwsza gruzińska wyższa szkoła teologiczna.

Gori jest miejscem urodzenia Józefa Stalina. Dom, w którym się urodził i żył do 1883 r., jest miejscem pamięci – muzeum z eksponatami poświęconymi jego osobie. Do 2010 r., przed miejskim ratuszem stał pomnik Stalina, który dwukrotnie próbowano zburzyć w 1953 i 1988, ale mieszkańcy Gori protestowali[3].

Pomnik został usunięty w nocy 24 czerwca 2010 roku ku zaskoczeniu mieszkańców miasta. Ma on zostać przeniesiony do znajdującego się nieopodal muzeum poświęconego Stalinowi[4].

Gori zostało poważnie zniszczone podczas trzęsienia ziemi w 1920 r.

W sierpniu 2008 miasto było bombardowane przez lotnictwo rosyjskie. Uszkodzeniu lub zniszczeniu uległo wiele budynków[5]. 11 sierpnia Micheil Saakaszwili ujawnił, że siły gruzińskie odparły atak rosyjskich czołgów 5 km od miasta[6]. Od 13 do 22 sierpnia miasto znajdowało się pod okupacją wojsk rosyjskich.

Przypisy

  1. მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014, საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური, listopad 2014 [dostęp 2016-07-27].
  2. Gori, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-07-04].
  3. BBC: Stalin still revered in Georgia. 21 grudnia 2002. [dostęp 2007-01-07]. (ang.).
  4. dziennik.pl: W Gori, rodzinnym mieście Stalina, rozebrano pomnik wodza. 25 czerwca 2010. [dostęp 2010-06-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-18)]. (pol.).
  5. Eyewitness: Mood shifts in Gori, BBC News [dostęp 10.08.2008]
  6. Saakaszwili: Moskwa chce kontrolować szlaki energetyczne na Kaukazie - WP Wiadomości, wiadomosci.wp.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).