Irène Joliot-Curie

Irène Joliot-Curie
Ilustracja
Państwo działania

Francja

Data i miejsce urodzenia

12 września 1897
Paryż

Data i miejsce śmierci

17 marca 1956
Paryż

Dr honoris causa
Specjalność: chemia fizyczna
Alma Mater

Uniwersytet Paryski

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Order Krzyża Grunwaldu III klasy Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie chemii

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Irène Joliot-Curie (ur. 12 września 1897 w Paryżu, zm. 17 marca 1956 tamże) – francuska fizykochemiczka, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie chemii, członkini Prezydium Honorowego Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego we Francji w 1944 r.[1]

Życiorys

Córka Polki Marii Skłodowskiej-Curie i Francuza Pierre’a Curie. W 1934 r. wraz z mężem, Frédérikiem Joliot-Curie, wykonała zdjęcie komory mgłowej, na którym uwieczniła zjawisko tworzenia się par elektron-pozyton (pozytonium) z fotonów[2].

W 1935 r. otrzymała wraz z mężem Nagrodę Nobla z chemii w uznaniu za odkrycie sztucznej promieniotwórczości – syntezy nowych nuklidów promieniotwórczych[3].

W 1936 r. wraz z dziennikarzem Charlesem Faroux założyła w Paryżu klub sportu ju-jitsu pod nazwą „Jiu-jitsu Club de France”[4].

UMCS (w 1950 r.)[5] i Uniwersytet Jagielloński (w 1951 r.) przyznały jej oraz jej mężowi tytuły doktora honoris causa. W 1954 r. została członkinią zagraniczną PAN[6].

Była socjalistką, wraz z mężem wstąpiła w 1934 r. do Partii Socjalistycznej. Jako jedna z trzech kobiet uczestniczyła w utworzonym w roku 1936 koalicyjnym rządzie Frontu Ludowego, w którym była sekretarzem stanu ds. badań naukowych[7]. Sygnatariuszka apelu sztokholmskiego w 1950 r.[8]

W 1951 r. przekazała Polsce rękopisy, fotografie i przedmioty osobiste matki[9].

Zmarła na białaczkę.

Życie prywatne

Irène i Frédéric Joliot-Curie mieli dwoje dzieci, Hélène i Pierre’a.

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Sprawozdanie z pierwszego Walnego Zjazdu Wychodźstwa Polskiego we Francji 17–18 grudnia 1944, Paryż: PKWN we Francji, 1945, s. 122.
  2. ↑ Andrzej Kajetan Wróblewski, Historia fizyki. Od czasów najdawniejszych do współczesności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 499.
  3. ↑ Nagrody Nobla z chemii w 1935 r. [online], Fundacja Nobla.
  4. ↑ Joliot Curie zakłada klub sportowy we Francji, „Gazeta Lwowska”, nr 270, 22 listopada 1936, s. 2.
  5. ↑ Doktorzy honoris causa UMCS [online], Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie [dostęp 2011-02-23].
  6. ↑ Joliot-Curie, Irena, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-09-10].
  7. ↑ Frédéric and Irène Joliot-Curie, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-10] (ang.).
  8. ↑ Dziennik Polski, rok VI, nr 91 (1861), Kraków 1 kwietnia 1950 roku, s. 2.
  9. ↑ Kronika wydarzeń w Warszawie 1945−1958. „Warszawskie Kalendarz Ilustrowany 1959”, s. 62, 1958. Wydawnictwo Tygodnika Ilustrowanego „Stolica”. 
  10. ↑ M.P. z 1947 r. nr 58, poz. 405 „za wybitne zasługi na polu nauki dla dobra całej ludzkości oraz w dziele utrwalenia więzów przyjaźni polsko-francuskiej”.
  11. ↑ M.P. z 1947 r. nr 17, poz. 38 „za zasługi położone na polu opieki, pomoc okazaną Polakom we Francji i życzliwość do spraw polskich”.

Linki zewnętrzne

Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie chemii
XX wiek
XXI wiek

Nobel