Kapusta z grochem

Kapusta z grochem – tradycyjna polska potrawa podawana często podczas wieczerzy wigilijnej. Podstawowymi składnikami dania są: łuskany groch, kiszona kapusta i przyprawy. W Wielkopolsce nazywana ciupką z grochem.

Historia i tradycja

Na terenie Polski kapustę oraz groch uprawia się już od ponad tysiąca lat. Kapusta była na tyle popularna, że uprawiano ją na terenie całego kraju i spożywano przez cały rok. Aby urozmaicić monotonną dietę, dodawano do kapusty różnego rodzaju dodatki. Dużą popularnością cieszyło się połączenie kapusty z grochem, którą dodatkowo okraszano smalcem lub słoniną. To danie serwowane było głównie w Polsce środkowej na wyjątkowe okazje. Żadne wesele nie mogło obejść się bez grochu z kapustą. Istniała także wersja postna, którą podawano w czasie wieczerzy wigilijnej lub podczas Wielkanocy. Do dziś groch z kapustą pojawia się na polskich stołach jako podstawowe danie wigilijne.

Sposób przygotowania (wersja postna)

Podstawowym składnikiem tej potrawy jest groch i (średnio kwaśna) kiszona kapusta. Łuskany groch (cały lub połówki) należy zalać wrzącą wodą i odstawić do namoczenia. Następnie gotować na małym ogniu, do chwili aż zmięknie, a według niektórych^[1]  przepisów aż nawet zacznie się częściowo rozpadać. Po przegotowaniu odcedzić groch, zależnie od przepisu przetrzeć przez sito, zmiksować lub pozostawić w całości. Kapustę posiekać, zalać wrzącą wodą i gotować na małym ogniu z dodatkiem liści laurowych i ziarenek ziela angielskiego. Gdy kapusta zmięknie, należy dodać do niej groch i wymieszać. Do smaku można dodać posiekaną cebulę, wcześniej zeszkloną na oleju. Wielkopolska „ciupka z grochem” nawet jako potrawa wigilijna zawiera zamiast oleju słoninę, na której z cebuli i dodatku mąki pszennej sporządza się zasmażkę dodawaną do kapusty.

Przyprawy jakie dodaje się do grochu z kapustą to: sól, pieprz, majeranek^[1]  lub kminek. Po przyprawieniu potrawy należy ją zagotować i odstawić na noc w chłodne miejsce. Groch z kapustą najlepiej smakuje drugiego lub trzeciego dnia po przygotowaniu.

Zobacz też

• kapusta z grzybami – podobna polska potrawa wigilijna
• kapusta z fasolą i kaszą jaglaną

Przypisy

Bibliografia

• Kapusta z grochem. [w:] Lista produktów tradycyjnych (województwo łódzkie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2016-12-20].
• Maria Możdżonek: Tajemnice kulinarne od A do Z wraz z przepisami na różne okazje. Brwinów: Wydawnictwo Interwers, 2009, s. 116. ISBN 978-83-918035-8-5.
• VIII.1. „Kuchnia polska”: przepis „8. Ciupka z grochem – wielkopolska”. W: Krystyna Flis, Aleksandra Procner: Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem: podręcznik dla technikum. Część 3. Wyd. XIV. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2009, s. 198. ISBN 978-83-02-04165-5 (część 3), ISBN 978-83-02-03170-0 (całość).
• Magda Gessler: Świąteczna kapusta z grochem. Smaki Życia. [dostęp 2016-12-20].