Qazim Kokoshi

Qazim Kokoshi

Qazim Kokoshi (ok. 1921)
Data i miejsce urodzenia	12 września 1882 Wlora
Data i miejsce śmierci	9 października 1947 Wlora
Burmistrz Wlory
Okres	od 1922 do 1924
Poprzednik	Ali Asllani
Następca	Nuredin Vlora

Qazim Kokoshi (ur. 12 września 1882 w Wlorze, zm. 9 października 1947 we tamże^[1][2]) – albański działacz narodowy, burmistrz Wlory w latach 1922-1924, jeden z sygnatariuszy deklaracji niepodległości Albanii z 1912 roku^[1].

Uczył się w szkole tureckiej we Wlorze, a następnie w gimnazjum Zosimea w Janinie^[1]. Od roku 1905 zaangażowany w działalność albańskiego ruchu narodowego. W 1908 był jednym z założycieli klubu narodowego Laberia we Wlorze, działającego na rzecz edukacji w języku albańskim^[3]. Rok później aresztowany przez władze osmańskie i skazany na karę śmierci^[4]. Po ucieczce z więzienia przedostał się na Korfu, a stamtąd do Włoch^[1]. W 1912 organizował spotkania albańskiej diaspory w Neapolu i zajmował się przygotowaniem powstania na ziemiach albańskich^[1]. Po wybuchu I wojny bałkańskiej przedostał się do Albanii i wziął udział w obradach Zgromadzenia Narodowego, reprezentując w nim Wlorę. 28 listopada 1912 należał do grona sygnatariuszy Albańskiej Deklaracji Niepodległości. W sierpniu 1913 objął stanowisko podprefekta okręgu Lushnje, skąd w 1914 przeszedł na stanowisko sekretarza prefektury we Wlorze^[5].

W czasie obrad kongresu w Lushnji w 1920, reprezentował Wlorę^[1]. Założyciel czasopisma Mbrojtja Kombëtare (Obrona Narodowa) i uczestnik bitwy o Wlorę^[1]. W 1921 wybrany deputowanym do parlamentu, a rok później burmistrzem Wlory^[2][6]. Należał do grona współpracowników Fana Noliego i brał aktywny udział w zamachu stanu, do którego doszło w czerwcu 1924. Po upadku rządu Noliego opuścił kraj, wyjeżdżając do Włoch, a następnie do Austrii^[1]. Powrócił do Albanii w 1928 po ogłoszeniu amnestii przez króla Zoga I. Zaangażował się w działalność tajnej organizacji zmierzającej do obalenia monarchii w Albanii, za co został w 1932 aresztowany we Wlorze i skazany na karę śmierci, którą następnie zamieniono na 4 lata więzienia^[3].

W 1939 po agresji włoskiej na Albanię opuścił kraj i wraz z rodziną wyjechał do Jugosławii. Po zajęciu Jugosławii przez wojska niemieckie aresztowany przez Gestapo i internowany w Bergamo. W 1945 powrócił do kraju, w kwietniu 1946 aresztowany przez władze komunistyczne i skazany na 2 lata więzienia za prowadzenie działalności reakcyjnej w okresie międzywojennym i związki z opozycją antykomunistyczną^[3]. Zmarł w więzieniu we Wlorze, w wyniku tortur^[4].

W 2017 ukazały się wspomnienia Qazima Kokoshiego w opracowaniu Envera Memishaja, nakładem Instytutu Lumo Skëndo^[7].

• Bardhosh Gace: Ata qe shpallen pavaresine kombetare. Tirana: Toena, 2002, s. 116-118. ISBN 99927-1-644-4. (alb.).