Rodonit
Rodonit polerowany | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny |
krzemian manganu i wapnia; częste domieszki K, Fe, Mg |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
5,5–6,5 |
Przełam |
nierówny, muszlowy |
Łupliwość |
trzykierunkowa, dwukierunkowa-doskonała, wyraźna |
Układ krystalograficzny |
trójskośny |
Gęstość |
3,4–3,74 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
ciemnoczerwona, mięsistoczerwona; czarne dendryczne wrostki, rzadko przezroczysta |
Rysa |
biała |
Połysk |
szklisty, perłowy |
Rodonit – minerał z gromady krzemianów. Należy do minerałów rzadkich, rozpowszechnionych tylko w niektórych regionach Ziemi.
Nazwa pochodzi od gr. rhodon = róża – aluzja do barwy minerału. Ma zwykle na podstawowym czerwonym tle, czarne, dendrytyczne wrostki tlenku manganu.
Charakterystyka
Właściwości
Stosunkowo rzadko tworzy kryształy tabliczkowe, słupkowe, niekiedy wykazują pojedyncze lub wielokrotne zbliźniaczenia. Zazwyczaj występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych a sporadycznie włóknistych. Jest kruchy i przezroczysty. Czasami zawiera niewielkie ilości żelaza, magnezu, cyny.
Występowanie
Spotykany w skałach metamorficznych: skarnach, wapieniach, marmurach. W złożach rud manganowych, w osadach bogatych w rodochrozyt.
Miejsca występowania:
- na świecie: Rosja – rejon Świerdłowska, Ukraina, Australia (Broken Hill) – materiał zbity, dobrze wykształcone kryształy pozyskiwane w galenie; Japonia (Honsiu); Meksyk, Szwecja – (Vermland) – materiał jubilerski o pięknej różowoczerwonej barwie; Tanzania – rejon Kilimandżaro, USA – Montana, Alaska, Kalifornia. Włochy – okolice Genui, Libola, San Marcelo,
- w Polsce: mineral zbliżony składem do rodonitu stwierdzono w wapieniach manganowych pomiędzy Doliną Chochołowską i Lejową w Tatrach.
Zastosowanie
- stanowi lokalnie rudę manganu (zawiera do 42% Mn),
- bywa używany do produkcji glazury i barwników malarskich,
- w jubilerstwie ograniczone: stosowany w postaci kaboszonów. Poszukiwane są okazy różowe, i różowoczerwone z drobnymi białymi żyłkami. Kryształy jubilerskie pochodzą przede wszystkim z Kanady i Tanzanii,
- używany jest do wyrobu drobnych przedmiotów, waz, wisiorków, naszyjników, jako kamień dekoracyjny np. okładziny stacji metra w Moskwie.
Zobacz też
Bibliografia
- Leksykon Przyrodniczy. Minerały i kamienie szlachetne. Horyzont, 2002.
- O. Medenbach, C. Sussieck-Fornefeld: Minerały. Świat Książki, 1996.
- R. Hochleitner: Minerały i kryształy. Muza, 1994.
- J. Bauer: Przewodnik Skały i minerały. Multico, 1997.
- Kazimierz Maślankiewicz: Kamienie szlachetne. Wyd. 3 poprawione i uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1982.
- N. Sobczak: Mała encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych. Alfa, 1986.
Linki zewnętrzne
- Artykuł o rodonicie na stronie WebMineral.com (ang.)
- Artykuł o rodonicie na stronie Mindat.org (ang.)