Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni

Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni (WKP-W)

Multinational Corps Northeast (MNCNE)

Znak korpusu
Historia
Państwo	NATO  Albania (od 2015)  Chorwacja (od 2012)  Czechy (od 2005)  Dania  Estonia (od 2004)  Francja (od 2015)  Grecja (od 2016)  Hiszpania (od 2015)  Holandia (od 2015)  Litwa (od 2004)  Łotwa (od 2004)  Niemcy  Polska  Słowacja (od 2005)  Słowenia (od 2009)  Szwecja (od 2014)  Turcja (od 2015)  Rumunia (od 2008)  Węgry (od 2013)  Wielka Brytania (od 2015)  Stany Zjednoczone (od 2006)
Sformowanie	18 września 1999
Dowódcy
Pierwszy	gen. broni Henrik Ekmann
Obecny	gen. broni Dariusz Parylak
Działania zbrojne
Wojna w Afganistanie (2001–2021)
Organizacja
Dyslokacja	Szczecin ul. Łukasińskiego 33 (HQ)
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Rodzaj wojsk	wojska zmechanizowane
Podległość	Dowództwo Sił Sojuszniczych NATO ds. Operacji
Skład	4 dywizje
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni (ang. Multinational Corps Northeast, MNC NE) – został utworzony 18 września 1999 roku, w Szczecinie, który stał się jego kwaterą główną. Jest to międzynarodowy wyższy związek taktyczny Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, składający się z formacji stacjonujących na terenie Polski, Litwy, Łotwy i Estonii^[1].

Ministrowie Obrony Danii, Niemiec i Polski podjęli decyzję o utworzeniu duńsko-niemiecko-polskiego korpusu o nazwie Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni w roku 1997. Kwatera Główna Korpusu zlokalizowana została w Polsce, w Szczecinie. Jako podwaliny nowego dowództwa posłużyła Kwatera Połączonych Sił Lądowych Szlezwiku-Holsztyna i Jutlandii (LANDJUT) z Rensburga w Niemczech. Konwencja Korpusu została podpisana już w roku 1998, kiedy Polska nie była jeszcze członkiem NATO, ale data jej przystąpienia (12 marca 1999) była już wyznaczona. 18 września 1999 trzy Państwa Założycielskie – Dania, Niemcy i Polska – wciągnęły flagi na maszty w Koszarach Bałtyckich, siedzibie Korpusu w Szczecinie. Od tego czasu Korpus bardzo się rozwinął. W roku 2005, podczas ćwiczenia Compact Eagle osiągnął Pełną Gotowość Operacyjną i już w 2007 jego personel wziął udział w misji w ramach Międzynarodowych Sił Wsparcia Bezpieczeństwa (ISAF) w Afganistanie.

Wraz z kolejnymi krajami przyjmowanymi w jego szeregi zmienił się również wielonarodowy charakter Korpusu. Od kwietnia 2004 w Kwaterze Głównej powiewają flagi Estonii, Litwy i Łotwy. W styczniu 2005 do Korpusu przystąpiła Słowacja, a w październiku 2005 – Czechy. Flaga Stanów Zjednoczonych została wciągnięta na maszt w listopadzie 2006 zaznaczając amerykańskie uczestnictwo w Korpusie. W lipcu 2008 pierwsi oficerowie rumuńscy przybyli do Kwatery. W sierpniu 2009 do współpracy przystąpiła Słowenia. W styczniu 2012 dwunastym krajem członkowskim została Chorwacja. W lipcu 2013 do Korpusu dołączyły Węgry. Szwecja, która nie była wtedy członkiem NATO, jesienią 2014 wysłała do Koszar Bałtyckich swojego przedstawiciela. W 2015, służbę rozpoczęli w Szczecinie oficerowie brytyjscy, tureccy, francuscy i holenderscy. Tym samym, rodzina Korpusu składa się już z przedstawicieli osiemnastu krajów.

W 2017 Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni awansował na jednostkę wysokiej gotowości NATO i ma być gotowy do natychmiastowego działania odpowiadając na każde zagrożenie. Zgodnie z zaleceniami ze szczytu NATO w walijskim Newport z 2014 Korpus dowodzi aktualnie nie tylko tzw. szpicą sojuszu, ale także jednostkami koordynacji NATO (NFIU). Co roku państwem ramowym szpicy jest inny, duży kraj członkowski sojuszu. Od szczytu w Newport sztab szczecińskiego korpusu NATO zwiększył się prawie dwukrotnie. Aktualnie w skład Korpusu wchodzi 400 żołnierzy z 22 państw sojuszniczych.

Personel Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego po raz pierwszy został wyznaczony do udziału w misji ISAF i oficjalnie przejął swoje obowiązki 4 lutego 2007 roku. Blisko 160 oficerów i podoficerów Korpusu spędziło w Kabulu ponad 6 miesięcy. Większość członków sztabu objęła stanowiska w nowo utworzonym dowództwie kompozytowym sił ISAF w Kabulu, gdzie potwierdzili swój wysoki poziom przygotowania i zaangażowania. Kolejna misja personelu Korpusu w Afganistanie przypadła na okres od lutego do sierpnia 2010 roku. Większość z około 130 oficerów i podoficerów Korpusu obejmowała stanowiska w Połączonym Dowództwie ISAF szczebla taktycznego. Służąc w różnych komórkach funkcyjnych, zbierali cenne doświadczenia misyjne i doskonalili swoje umiejętności. Trzecia misja, w której brało udział ponad 120 żołnierzy z Korpusu i jednostek z nim współpracujących, rozpoczęła się w styczniu 2014 roku i zakończyła w styczniu 2015 roku. Po wygaśnięciu mandatu ISAF, w styczniu 2015, rozpoczęła się misja „Resolute Support”, która była realizowana w oparciu o sukces i zobowiązania społeczności międzynarodowej w Afganistanie.

Misje: ISAF Afganistan

• luty – sierpień 2007
• luty – sierpień 2010
• styczeń 2014 – styczeń 2015

• Podejmowanie działań wynikających z artykułu 5. traktatu waszyngtońskiego, czyli wspólna obrona w przypadku agresji,
• Wspieranie działań pokojowych lub humanitarnych w ramach misji podejmowanych przez NATO,
• Wzmocnienie współpracy między Polską, Niemcami i Danią.

Jednostki pierwotnie afiliowane do korpusu w 1999:

• Dywizja Duńska (Fredericia)
• 12 Dywizja Zmechanizowana (Szczecin)
• 14 Dywizja Grenadierów Pancernych (Prenzlau)

Jednostki podległe i afiliowane do korpusu (stan na 2023^[2][3][4]):

• 12 Dywizja Zmechanizowana (Szczecin)
  • 2 Brygada Zmechanizowana (Złocieniec)
  • 7 Pomorska Brygada Obrony Wybrzeża (Słupsk)
  • 12 Brygada Zmechanizowana (Szczecin)
  • 8 Pułk Przeciwlotniczy (Koszalin)
  • 5 Lubuski Pułk Artylerii (Sulechów)
  • 12 Batalion Dowodzenia (Szczecin)
  • 8 Batalion Remontowy (Kołobrzeg)
• Dywizja Estońska (Tallinn)
  • 1 Brygada Piechoty (Tapa)
    • Batalionowa Grupa Bojowa eFP w Estonii (Tapa)
  • 2 Brygada Piechoty (Tartu)
• Wielonarodowa Dywizja Północny-Wschód (Elbląg)
  • 15 Brygada Zmechanizowana (Giżycko)
    • Batalionowa Grupa Bojowa eFP w Polsce (Orzysz)
  • Brygada Zmechanizowana Żelazny Wilk (Rukłe)
    • Batalionowa Grupa Bojowa eFP na Litwie (Rukłe)
• Wielonarodowa Dywizja Północ (Ādaži)
  • Brygada Piechoty Zmechanizowanej (Ādaži)
    • Batalionowa Grupa Bojowa eFP na Łotwie (Ādaži)
• Brygada Wsparcia Dowodzenia WKPW (Stargard)
  • 100 Batalion Łączności (Wałcz)
  • 102 Batalion Ochrony (Bielkowo)
  • 104 Batalion Zabezpieczenia (Wałcz)
  • 610 Batalion Łączności (Prenzlau)
  • Zespół Wsparcia (Szczecin)
• 4 Centrum Koordynacji Operacji Powietrznych (Szczecin)
• Wielonarodowy Batalion Policji Wojskowej (Mińsk Mazowiecki)
• Grupa Integracyjna Sił NATO w Estonii (Tallinn)
• Grupa Integracyjna Sił NATO na Łotwie (Ryga)
• Grupa Integracyjna Sił NATO na Litwie (Wilno)
• Grupa Integracyjna Sił NATO w Polsce (Bydgoszcz)

Dowódcy^[5][6]

• 1999-2001 – gen. broni Henrik Ekmann
• 2001-2003 – gen. broni Zygmunt Sadowski
• 2004-2006 – gen. broni Egon Ramms
• 2006-2009 – gen. broni Zdzisław Goral
• 2009-2012 – gen. broni Rainer Korff
• 2012-2015 – gen. broni Bogusław Samol^[7]
• 2015-2018 – gen. broni Manfred Hofmann^[8]
• 2018-2021 – gen. broni dr Sławomir Wojciechowski
• 2021-2024 – gen. broni Jürgen-Joachim von Sandrart
• od 2024 – gen. broni dr Dariusz Parylak^[9]

Zastępcy dowódcy^[10][6]

• 1999-2000 – gen. dyw. Edward Pietrzyk
• 2000-2001 – gen. bryg. Zdzisław Goral
• 2001-2004 – gen. dyw. Rolf Schneider
• 2004-2008 – gen. dyw. Jan Brun Andersen
• 2008-2010 – gen. dyw. Ole Køppen
• 2010-2012 – gen. dyw. Ryszard Sorokosz
• 2012 – gen. dyw. Bogusław Samol
• 2013 – gen. bryg. Morten Danielsson
• 2013-2016 – gen. dyw. Agner Rokos
• 2016-2018 – gen. dyw. Krzysztof Król
• 2018-2023 – gen. dyw. Ulrich Johan Hellebjerg
• 2023-2024 – gen. dyw. Peter Harling Boysen
• od 2024 – gen. dyw. Brian Nissen

Szefowie sztabu^[11][6]

• 1999-2001 – gen. bryg. Joachim Sachau
• 2001-2004 – gen. bryg. Karl Nielsen
• 2004-2006 – gen. bryg. Henryk Skarżyński
• 2006-2010 – gen. bryg. Josef Heinrichs
• 2010-2013 – gen. bryg. Morten Danielsson
• 2013-2016 – gen. bryg. Lutz Niemann^[12]
• 2016-2018 – gen. bryg. Per Orluff Knudsen
• 2018-2021 – gen. bryg. Jürgen Stahl
• 2021-2024 – gen. dyw. Bogdan Rycerski
• od 2024 – gen. bryg. Ullrich Spannuth

• Garnizon Szczecin

• Oficjalna strona MNC NE. [dostęp 2009-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (30 października 2009)]. (ang.).
• MNC NE na oficjalnej stronie MON. [dostęp 2009-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).