Województwo pomorskie

województwo pomorskie
województwo
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Kod ISO 3166-2

PL-PM

TERYT

22

Siedziba wojewody i sejmiku

Gdańsk

Wojewoda

Beata Rutkiewicz[1]

Marszałek

Mieczysław Struk

Powierzchnia

18 310,34 km²

Populacja (30 czerwca 2021)
• liczba ludności


2 346 065[2]

• gęstość

128 os./km²

Urbanizacja

64%

Tablice rejestracyjne

G, X

Adres Urzędu Wojewódzkiego:
ul. Okopowa 21/27
80-810 Gdańsk
Adres Urzędu Marszałkowskiego:
ul. Okopowa 21/27
Gdańsk
Podział administracyjny
Plan województwa pomorskiego
Liczba miast na prawach powiatu

4

Liczba powiatów

16

Liczba gmin miejskich

22

Liczba gmin miejsko-wiejskich

20

Liczba gmin wiejskich

81

Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie Polski
Strona Urzędu Wojewódzkiego
Strona Urzędu Marszałkowskiego

Województwo pomorskie – jednostka podziału administracyjnego Polski, jedno z 16 województw, położone w północnej części kraju. Siedzibą władz województwa jest Gdańsk. Obejmuje obszar o powierzchni 18 310,34 km². Jest najdalej wysuniętym na północ województwem państwa.

30 czerwca 2021 roku województwo miało ponad 2,35 mln mieszkańców[2].

Historia

Województwa z lat 1975–1998 z granicą obecnego województwa pomorskiego

Województwo pomorskie zostało utworzone w 1999 roku z województw poprzedniego podziału administracyjnego:

W wyniku protestów Bydgoszczy nie udało się utworzyć wielkiego regionu pomorskiego obejmującego również Bydgoszcz, Toruń, Włocławek i Grudziądz (obecnie będących częścią województwa kujawsko-pomorskiego).

Geografia

Mapa fizyczna województwa.

Według danych z 1 stycznia 2014 r. powierzchnia województwa wynosiła 18 310,34 km²[3].

Według danych z 31 grudnia 2012 r. w woj. pomorskim lasy obejmowały powierzchnię 664,4 tys. ha, co stanowiło 36,3% jego powierzchni. 9,8 tys. ha lasów znajdowało się w obrębie parków narodowych[4].

Położenie administracyjne

Województwo jest położone w północnej Polsce i graniczy z[5]:

oraz z województwami:

Położenie historyczne

Większość obszaru województwa znajduje się na terenie Pomorza Gdańskiego. Poza tym jego północno-zachodnia część zaliczana jest do Pomorza Zachodniego, natomiast część wschodnia do Prus.

Topografia

W wymiarze północ-południe województwo rozciąga się na długości 149 km, to jest 1°20′41″. W wymiarze wschód-zachód rozpiętość województwa wynosi 192 km, co w mierze kątowej daje 2°56′15″.

Współrzędne geograficzne skrajnych punktów:

Najwyższym punktem jest wierzchołek Wieżycy – 329 m n.p.m. W Jastrzębiej Górze znajduje się najdalej na północ wysunięty punkt Polski – Gwiazda Północy (54°50′08,8″N 18°18′00,5″E/54,835778 18,300139)[6][7].

Podział administracyjny

Województwo pomorskie jest podzielone na 16 powiatów oraz 4 miasta na prawach powiatu.

Miasta na prawach powiatu
Herb Miasto na prawach powiatu Populacja
(30 czerwca 2021)[2]
Powierzchnia
[km²]
Gdańsk 470 633 265,50
Gdynia 244 104 135
Słupsk 89 180 52,72
Sopot 35 049 17,31
Powiaty
Herb Powiat Siedziba Populacja
(30 czerwca 2021)
Powierzchnia
[km²]
Powiat wejherowski Wejherowo 220 054 1279,84
Powiat kartuski Kartuzy 143 101 1120,04
Powiat starogardzki Starogard Gdański 127 906 1345,28
Powiat gdański Pruszcz Gdański 121 406 793,17
Powiat tczewski Tczew 114 843 697,54
Powiat słupski Słupsk 98 823 2294,41
Powiat chojnicki Chojnice 97 536 1364,25
Powiat pucki Puck 88 012 577,85
Powiat kwidzyński Kwidzyn 82 795 834,64
Powiat bytowski Bytów 78 939 2192,81
Powiat kościerski Kościerzyna 72 951 1165,85
Powiat lęborski Lębork 65 969 706,99
Powiat malborski Malbork 62 953 494,63
Powiat człuchowski Człuchów 55 615 1574,41
Powiat sztumski Sztum 40 882 730,85
Powiat nowodworski Nowy Dwór Gdański 35 314 652,75

Urbanizacja

W województwie pomorskim znajdują się 42 miasta[8], w tym Trójmiasto, czyli zespół trzech miast: Gdańska, Gdyni i Sopotu. Kolejne trzy miasta: Wejherowo, Rumia i Reda nazywane są Małym Trójmiastem Kaszubskim. Aglomeracja trójmiejska składa się z siedmiu miast, również z Pruszcza Gdańskiego. Niektórzy urbaniści zaliczają do niej ponadto Puck, Tczew i Żukowo.

Podkreślono siedziby władz powiatów, a pogrubiono miasta na prawach powiatu.

Liczba mieszkańców na dzień 30 czerwca 2021[2]:

Gdańsk
Gdynia
Słupsk
Tczew
Starogard Gdański
Chojnice
Malbork
Sopot
Kwidzyn
Lębork
Wejherowo
Ustka
Herb Miasto Powiat Populacja Powierzchnia
[km²]
Gdańsk Miasto na prawach powiatu 470 633 265,50
Gdynia Miasto na prawach powiatu 244 104 135
Słupsk Miasto na prawach powiatu 89 180 52,72
Tczew Powiat tczewski 59 105 22,26
Rumia Powiat wejherowski 49 672 30,09
Wejherowo Powiat wejherowski 48 735 25,65
Starogard Gdański Powiat starogardzki 47 037 25,27
Chojnice Powiat chojnicki 39 484 21,05
Kwidzyn Powiat kwidzyński 38 179 21,54
Malbork Powiat malborski 37 898 17,15
Sopot Miasto na prawach powiatu 35 049 17,31
Lębork Powiat lęborski 34 977 17,86
Pruszcz Gdański Powiat gdański 31 822 16,47
Reda Powiat wejherowski 26 838 34,96
Kościerzyna Powiat kościerski 23 698 15,83
Bytów Powiat bytowski 16 790 8,72
Ustka Powiat słupski 15 047 10,19
Kartuzy Powiat kartuski 14 106 6,23
Człuchów Powiat człuchowski 13 386 12,48
Puck Powiat pucki 11 089 4,9
Miastko Powiat bytowski 10 131 5,68
Czersk Powiat chojnicki 9 870 9,73
Władysławowo Powiat pucki 9 814 12,59
Nowy Dwór Gdański Powiat nowodworski 9 813 5,06
Sztum Powiat sztumski 9 746 4,59
Prabuty Powiat kwidzyński 8 589 7, 29
Pelplin Powiat tczewski 7 549 4,45
Skarszewy Powiat starogardzki 6 974 9,43
Żukowo Powiat kartuski 8 135 5
Gniew Powiat tczewski 6 571 6,23
Czarne Powiat człuchowski 5 810 46,39
Dzierzgoń Powiat sztumski 5 291 3,88
Brusy Powiat chojnicki 5 220 5,1
Debrzno Powiat człuchowski 5 017 7,52
Nowy Staw Powiat malborski 4 188 4,65
Skórcz Powiat starogardzki 3 585 3,67
Łeba Powiat lęborski 3 525 14,8
Kępice Powiat słupski 3 524 4,65
Hel Powiat pucki 3 165 21,27
Czarna Woda Powiat starogardzki 2 753 27,75
Jastarnia Powiat pucki 2 675 8
Krynica Morska Powiat nowodworski 1 284 102,04

Ochrona przyrody

Parki Narodowe:

Parki Krajobrazowe

Obszary chronione powiatu słupskiego

Demografia

Gęstość zaludnienia w województwie pomorskim terenów wiejskich w osobach na km² (w przekroju gminnym, stan 1 stycznia 2007 roku) [2].

Dane z 30 czerwca 2021[2]

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 2 346 065 100 1 205 065 51 1 141 000 49
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]
128 66 62
Struktura narodowo-etniczna w województwie pomorskim, według spisu ludności z 2021 r.[9]
Narodowość Liczba w tys. Udział
Polacy 2 155 91,41%
Kaszubi 175 7,42%
Niemcy 7,05 0,30%
Ukraińcy 6,07 0,25%
Ślązacy 1,03 0,04%
Białorusini 2,6 0,11%
Anglicy 3,7 0,16%
Żydzi 1,09 0,05%
Rosjanie 1,1 0,05%
Amerykanie 1,3 0,06%
Inna[10] 12,8 0,54%
Pozostali[11] 4,93 0,21%
Ludność ogółem 2 357 100%
Języki kontaktów domowych w województwie pomorskim, według spisu ludności z 2021 r.[9]
Język Liczba w tys. Udział
polski 2 187 92,79%
kaszubski 88,3 3,75%
angielski 54,6 2,32%
niemiecki 15 0,64%
rosyjski 4,8 0,20%
ukraiński 3,6 0,15%
Pozostałe 16,45 0,70%
Ludność ogółem 2 357 100%
  • Piramida wieku mieszkańców W. pomorskiego w 2014 roku[12].


Religia

Struktura wyznaniowa w województwie Pomorskim, według spisu ludności z 2021 r.[9]
Deklaracje Liczba w tys. Udział
Katolicyzm łaciński 1 583,7 67,18%
Prawosławie 3,1 0,13%
Protestantyzm (Luteranizm i K. Zielonoświątkowy) 3,9 0,16%
Greckokatolicyzm 3,04 0,13%
Świadkowie Jehowy 7,6 0,32%
Inne wyznania 4,9 0,21%
Deklaracje wyznaniowe 1 606,4 68,14%
Brak wyznania 202,7 8,60%
Odmowa odpowiedzi 574,4 23,22%
Brak wyznania i odmowa odp. 750,2 31,82%
Nie ustalono 824 0,03%
Ludność ogółem 2 357 100%

Gospodarka

W 2012 r. produkt krajowy brutto woj. pomorskiego wynosił 93,9 mld zł, co stanowiło 5,8% PKB Polski. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosił 41,0 tys. zł (97,9% średniej krajowej), co plasowało pomorskie na 5. miejscu względem innych województw[13].

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj. pomorskiego w 3. kwartale 2011 r. wynosiło 3646,08 zł, co lokowało je na 3. miejscu względem wszystkich województw[14].

W końcu września 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w województwie obejmowała ok. 41,1 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 4,4% do aktywnych zawodowo[15].

W 2011 r. 9,1% mieszkańców w gospodarstwach domowych woj. pomorskiego miało wydatki poniżej granicy ubóstwa skrajnego (tzn. znajdowało się poniżej minimum egzystencji)[16].

W 2018 dochody województwa wyniosły 1.040.835.988 zł (w tym 435 mln zł dotacji z budżetu państwa, 365,6 mln zł z podatku CIT i 100 mln zł z PIT), a wydatki 1.045.300.683 zł (z czego 578,8 mln zł pochłonęła organizacja transportu na obszarze województwa, 131,8 mln zł ochrona zdrowia i polityka społeczna, 112.6 mln zł kultura i ochrona dziedzictwa narodowego i 39,6 mln zł edukacja). W 2017 dochody województwa wynosiły nieco ponad 800 mln zł, a w 2016 ok. 730 mln zł[17].

W 2021 planowane dochody budżetu województwa wyniosą 998 726 544 zł (spadek o 50 mln w stosunku do roku 2020), a wydatki 1 121 926 544 zł (wzrost o ok. 20 mln). Zaplanowany deficyt budżetowy ma wynieść 123 200 000 zł[18]. Z kolei na rok 2022 zaplanowano dochody w wysokości 1 264 mln zł, wydatki w wysokości 1 331 mln zł i deficyt budżetowy wynoszący 67 mln zł[19].

Bezpieczeństwo publiczne

W województwie pomorskim działa centrum powiadamiania ratunkowego, które znajduje się w Gdańsku i które obsługuje zgłoszenia alarmowe kierowane do numerów alarmowych 112, 997, 998 i 999[20].

Transport

Transport lotniczy

Transport morski

  • Promy do Szwecji

Drogi krajowe i trasy europejskie

Trasa europejska Przebieg (kursywą miejscowości poza granicami Polski, pogrubionym tekstem miejscowości w granicach woj. pomorskiego) Ważniejsze miejscowości
E28 Berlin – Kołbaskowo – Szczecin – Goleniów – Koszalin – Słupsk – Gdynia – Gdańsk – Elbląg – Grzechotki – Królewiec – Wilno – Mińsk Słupsk, Lębork, Wejherowo, Reda, Rumia, Gdynia, Gdańsk, Nowy Dwór Gdański
E75 Vardø – Oulu – Lahti – HelsinkiGdańsk – Rusocin – Swarożyn – Grudziądz – Toruń – Włocławek – Kutno – Łódź – Piotrków Trybunalski – Częstochowa – Pyrzowice – Bratysława – Gyór – Budapeszt – Segedyn – Nowy Sad – Belgrad – Skopje – Saloniki – Ateny – Sitia Gdańsk, Pruszcz Gdański, Pelplin
E77 Psków – Ryga – Szawle – Sowieck – KrólewiecGdańsk – Elbląg – Ostróda – Olsztynek – Płońsk – Warszawa – Radom – Kielce – Kraków – Rabka-Zdrój – Chyżne – Bańska Bystrzyca – Budapeszt Gdańsk, Nowy Dwór Gdański
Droga krajowa Przebieg (pogrubionym tekstem miejscowości w województwie) Ważniejsze miejscowości
A1 (Gdańsk) Rusocin – Swarożyn – Grudziądz – Toruń – Włocławek – Kutno – Stryków – Łódź – Rzgów – Piotrków Trybunalski – Radomsko – Częstochowa – Pyrzowice – Zabrze – Gliwice – Gorzyczki Czechy (Ostrawa) Gdańsk, Pruszcz Gdański, Pelplin
S6 (Berlin) Kołbaskowo Niemcy – Police – Goleniów – Koszalin – Słupsk – Lębork – Gdynia – Gdańsk – Rusocin (Toruń) Słupsk, Lębork, Szemud, Gdynia, Gdańsk
S7 Gdańsk – Nowy Dwór Gdański – Elbląg – Ostróda – Olsztynek – Płońsk – Warszawa – Grójec – Białobrzegi – Radom – Skarżysko-Kamienna – Kielce – Kraków – Rabka-Zdrój (Budapeszt) Gdańsk, Nowy Dwór Gdański
6 (Berlin) Kołbaskowo Niemcy – Szczecin – Goleniów – Koszalin – Słupsk – Lębork – Gdynia – Gdańsk – Rusocin (Toruń) Słupsk, Lębork, Luzino, Wejherowo, Reda, Rumia, Gdynia, Gdańsk
7 Żukowo – Gdańsk – Nowy Dwór Gdański – Elbląg – Ostróda – Olsztynek – Płońsk – Warszawa – Grójec – Białobrzegi – Radom – Skarżysko-Kamienna – Kielce – Kraków – Rabka-Zdrój – Chyżne Słowacja (Budapeszt) Żukowo, Gdańsk, Nowy Dwór Gdański
20 Gdynia – Chwaszczyno – Żukowo – Kościerzyna – Bytów – Miastko – Biały Bór – Szczecinek – Drawsko Pomorskie – Stargard (Szczecin) Gdynia, Żukowo, Kościerzyna, Bytów, Miastko
21 Ustka – Słupsk – Miastko (Szczecin) Ustka, Słupsk, Miastko
22 (Berlin) Kostrzyn nad Odrą Niemcy – Gorzów Wielkopolski – Wałcz – Jastrowie – Podgaje – Człuchów – Swarożyn – Czarlin – Malbork – Elbląg – Braniewo – Grzechotki Rosja (Królewiec) Człuchów, Chojnice, Czersk, Czarna Woda, Starogard Gdański, Malbork, Stare Pole
25 (Koszalin) Bobolice – Biały Bór – Człuchów – Bydgoszcz – Inowrocław – Strzelno – Konin – Kalisz – Ostrów Wielkopolski – Antonin – Oleśnica (Wrocław) Człuchów
55 (Gdańsk) Nowy Dwór Gdański – Nowy Staw – Malbork – Sztum – Kwidzyn – Grudziądz – Stolno (Toruń) Nowy Dwór Gdański, Nowy Staw, Malbork, Sztum, Kwidzyn, Gardeja
89 Gdańsk /węzeł Port/ – Gdańsk /morskie przejście graniczne Westerplatte/ Gdańsk
90 (Gdańsk) Rakowiec – Baldram (Toruń)
91 Gdańsk – Pruszcz Gdański – Czarlin – Grudziądz – Świecie – Toruń – Włocławek – Kowal – Krośniewice – Łęczyca – Zgierz – Łódź – Rzgów – Piotrków Trybunalski – Radomsko – Częstochowa Gdańsk, Pruszcz Gdański, Pszczółki, Tczew, Gniew

Transport kolejowy

Pociąg SA136-014 Pomorskiej Kolei Metropolitarnej na stacji Gdańsk Port Lotniczy

W roku 2016 w województwie odprawiono 53,7 mln pasażerów korzystających z usług kolei. 94% z nich podróżowało w relacjach regionalnych i aglomeracyjnych. Statystyczny mieszkaniec województwa wykonał w ciągu roku 23,3 podróże, wobec 18,9 w woj. mazowieckim i przeciętnie 7,6 km w skali kraju[21].

Województwo pomorskie jest obecnie właścicielem 28 elektrycznych zespołów trakcyjnych i 27 autobusów szynowych, kupionych przez Urząd Marszałkowski. Stacjonują one w lokomotywowniach Gdynia Cisowa i Chojnice.

Tabor kolejowy należący do województwa
ozn. kolejowe ozn. producenta numery liczba producent przewoźnik
EN57 5B/6B 967, 986, 989, 1100, 1112, 1128, 1184 7 Pafawag Polregio
EN57AL 5B/6B 1324, 1464, 1531, 1550, 1786 5 Pafawag[a]
EN57AP 5B/6B 1435, 1507, 1603, 1618 4 Pafawag[b]
EN71 5Bg/6Bg 006, 014, 018 3 Pafawag
EN90 Impuls 45WE 001–010 10 Newag
Impuls 2 31WEbb 009-012 4 Newag PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście
SA103 214Ma 006, 011 2 Pesa
SA109 212M 006 1 Kolzam
SA131 218M 001 1 Pesa
SA132 218Mb 005–007 3 Pesa
SA133 218Mc 025–028 4 Pesa Polregio
029–031 3 Pesa
SA136 Atribo 219M 013–019 7 Polregio
SA137 220M 001–002 2 Newag Polregio
SA138 221M 001–004 4 Newag

Oświata[22]

Gmach główny, Politechnika Gdańska – najstarsza politechnika w kraju

Szkolnictwo wyższe:

Administracja

Samorząd wojewódzki

Organem uchwałodawczym jest Sejmik Województwa Pomorskiego, składający się z 33 radnych[23]. Sejmik wybiera organ wykonawczy województwa, którym jest zarząd województwa, składający się z 5 członków z przewodniczącym mu marszałkiem. Siedzibą sejmiku województwa jest Gdańsk[24]. W Słupsku znajduje się także oddział zamiejscowy urzędu marszałkowskiego[25].

Marszałkowie województwa

Nr Marszałek województwa Okres urzędowania
od do
1 Jan Zarębski
01.01.1999
26.11.2002
2 Jan Kozłowski
26.11.2002
22.02.2010
3 Mieczysław Struk
22.02.2010
nadal

Zarząd województwa od 26 listopada 2018

Marszałek Mieczysław Struk
Wicemarszałkowie Wiesław Byczkowski, Leszek Bonna
Pozostali członkowie Agnieszka Kapała-Sokalska, Józef Sarnowski

Wicemarszałkowie województwa pomorskiego:

Administracja rządowa

Organem administracji rządowej jest Wojewoda Pomorski, wyznaczany przez Prezesa Rady Ministrów. Siedzibą wojewody jest Gdańsk[24], posiada on także delegaturę w Słupsku[28].

Wojewodowie pomorscy:

Wicewojewodowie pomorscy:

Logo województwa pomorskiego

Logo województwa

Pierwsze logo województwa pomorskiego zostało wyłonione w konkursie i oficjalnie ogłoszone 22 czerwca 2007 roku. Autor logo to Wojciech Janicki, wykładowca poznańskiej Akademii Sztuk Pięknych. Przedstawiało ono maszerującego człowieka, złożonego z trzech elementów: słońca (głowa postaci) symbolizującego radość, energię, rozwój, fali (tworzącej ręce) podkreślającej nadmorskie położenie województwa, wypoczynek oraz dynamikę oraz strzałki (przypominającej nogi), która z jednej strony wskazuje kurs, kierunek północny, a z drugiej przypomina namiot – oznaczający turystykę lub dach domu – symbol opieki i gościnności. Pod grafiką znajdowało się hasło promujące województwo: „Pomorskie – dobry kurs”, również wyłonione w drodze konkursu[31].

15 kwietnia 2015 zaprezentowano nowe logo województwa autorstwa grafika Andrzeja Pągowskiego. Składa się ono z żółto-czerwonego wykrzyknika i stylizowanego napisu „Pomorskie” w kolorze granatowym[32].

Zobacz też

Uwagi

  1. Modernizacja w ZNTK Mińsk Mazowiecki.
  2. Modernizacja w zakładach Newag.

Przypisy

  1. https://www.gdansk.pl/wiadomosci/Jest-nowy-wojewoda-pomorski-Zostala-nim-Beata-Rutkiewicz-zastepca-prezydenta-miasta-Wejherowa-Drelich,a,255787
  2. a b c d e Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-11-18].
  3. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2014 r.. „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, 2014-07-24. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1505-5507. 
  4. Raport o stanie lasów w Polsce 2012, Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2013, s. 78, ISSN 1641-3229.
  5. geoportal.gov.pl. geoportal.gov.pl. [dostęp 2013-07-27].
  6. pomorskie, województwo, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-07-26].
  7. Gwiazda Północy czy Rozewie – gdzie jest skraj Polski?. polskazachwyca.pl, 2017-10-10. [dostęp 2022-07-26]. (pol.).
  8. n, Województwo pomorskie -, Pomorskie.eu, 14 kwietnia 2020 [dostęp 2023-02-06] (pol.).
  9. a b c GUS, Wstępne wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021 w zakresie struktury narodowo-etnicznej oraz języka kontaktów domowych, stat.gov.pl [dostęp 2023-04-22] (pol.).
  10. Narodowość inna rozumiana przez GUS jako zadeklarowana inna niż wyszczegółowione. W woj. pomorskim są to głównie deklaracje narodowości gdańskiej i pomorskiej, jak i mniejszych grup imigranckich.
  11. Jest to suma deklaracji narodowych w województwie pomorskim nie przekraczająca 1 tysiąca (m. in. Litwini, Romowie, Łemkowie, Francuzi).
  12. Województwo pomorskie w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2015-05-18] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  13. Rocznik Statystyczny Województw 2014, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 12 stycznia 2015, s. 625, ISSN 1230-5820.
  14. Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 28 listopada 2011 r. (M.P. z 2011 r. nr 108, poz. 1099).
  15. GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r., stat.gov.pl [dostęp 2019-11-21] (pol.).
  16. Ubóstwo w Polsce w 2011 r.. Główny Urząd Statystyczny, 2012-05-31. s. 15. [dostęp 2012-06-08].
  17. Gazeta Pomorskie nr 2/2019.
  18. Jest plan finansowy województwa pomorskiego na 2021 r. Radni podjęli decyzję.
  19. [1]
  20. Wykaz NKA dla lokalizacji Ab. Służb Alarmowych 112. uke.gov.pl. [dostęp 2014-12-27]. (pol.).
  21. Sławomir Lewandowski W województwie pomorskim chętnie jeździmy koleją, Pomorskie – magazyn samorządu województwa pomorskiego nr 2/2017.
  22. Województwo pomorskie w liczbach. Woj. pomorskie – Edukacja i szkolnictwo, Polska w liczbach [dostęp 2015-05-18] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  23. Zarządzenie nr 56/10 Wojewody Pomorskiego z dnia 4 marca 2010 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2010 r. Nr 35, poz. 594).
  24. a b (Art. 3.) Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. (Dz.U. z 1998 r. nr 96, poz. 603).
  25. Oddział Zamiejscowy Urzędu w Słupsku. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej [on-line]. Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego. [dostęp 2011-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-09)].
  26. Mieczysław Struk ponownie wybrany marszałkiem województwa pomorskiego. Znamy też zarząd województwa. pomorskie.eu, 2018-11-26. [dostęp 2018-11-27].
  27. Leszek Bonna już oficjalnie nowym wicemarszałkiem województwa pomorskiego. pomorskie.eu, 2019-11-08. [dostęp 2018-11-08].
  28. Delegatura w Słupsku. Pomorski Urząd Wojewódzki. [dostęp 2011-10-30].
  29. Powołanie II Wicewojewody Pomorskiego. gdansk.uw.gov.pl/. [dostęp 2020-05-27].
  30. Powołanie II Wicewojewody Pomorskiego. gdansk.uw.gov.pl, 21 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-21].
  31. Magazyn Pomorskie: Województwo Pomorskie ma swoje logo. s. 3.
  32. Nowa jakość w promocji regionu. 2015-04-15. [dostęp 2015-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-19)].