23. januar

23. januar/siječanj (23. 1.) je 23. dan godine po gregorijanskom kalendaru. Do kraja godine ima još 342 dana (343 u prijestupnoj godini).

Događaji

• 1556. — Shaanxi potres 1556., najsmrtonosniji potres u ljudskoj povijesti, pogodio je provinciju Shaanxi, u središtu Kine. Prema procjenama, poginulo je 830.000 ljudi a velik broj domova i građevina je uništeno.
• 1719. — ujedinjenjem Vaduza i Šelenberga stvorena kneževina Lihtenštajn.
• 1793. — Rusija i Pruska sporazumele se o drugoj podeli Poljske.
• 1878. — tokom rusko-turskog rata Britanija, na zahtev sultana Abdul Hamida II, poslala svoju flotu u Konstatinopolj.
• 1920. — Nizozemska odbila da saveznicima izruči bivšeg nemačkog cara Vilhelma II, koji je po abdikaciji u novembru 1918. emigrirao u Nizozemsku. Njegovo izručenje traženo zbog zločina u Prvom svetskom ratu.
• 1943. — britanska Osma armija pod komandom feldmaršala Montgomerija zauzela, u Drugom svetskom ratu, Tripoli u Libiji.
• 1945. — sovjetske trupe u Drugom svetskom ratu, napredujući ka Berlinu, izbile na reku Odru u Poljskoj.
• 1968. — mornarica Severne Koreje u teritorijalnim vodama zarobila američki špijunski brod „Pueblo“. Posada broda puštena na slobodu u decembru.
• 1997. — beogradski studenti vatrometom, pištaljkama i trubama obeležili 100. sat neprekidnog stajanja pred policijskim kordonom u Kolarčevoj ulici, u centru Beograda. Policija 24. decembra počela da sprečava studentske i građanske antirežimske demonstracije koje su počele 20. novembra zbog falsifikovanja rezultata lokalnih izbora u Srbiji.
• 2000. — više od milion demonstranata prošlo kroz centar Madrida protestujući zbog eskalacije nasilja baskijske separatističke grupe ETA, u čijim je nasilničkim akcijama tokom 32 godine ubijeno oko 800 ljudi.
• 2002. — u pakistanskom glavnom gradu Karačiju kidnapovan, a kasnije i ubijen, dopisnik američkog „Vol strit žurnala“ Daniel Perl, koji je istraživao islamske militantne grupe u toj zemlji.

.

Rođenja

• 599. — Taizong od Tanga, kineski car iz dinastije Tang (u. 649).
• 1783. — Mari Anri Bejl (Stendhal), francuski pisac.
• 1785. — Carl Adolf Agardh, švedski botaničar.
• 1799. — Alois Negrelli von Moldelbe, austrijski inžinjer i konstruktor Sueskog kanala.
• 1828. — Saigō Takamori, japanski samurai.
• 1832. — Eduar Mane, francuski slikar.
• 1840. — Ernst Abbe, njemački astronom, matematičar i fizičar.
• 1857. — Andrija Mohorovičić, hrvatski geofizičar (u. 1936.).
• 1872. — Jože Plečnik, slovenački arhitekta.
• 1878. — Harry Steier, njemački tenor.
• 1892. — Erté, ruski ilustrator, scenograf i modni kreator.
• 1898. — Sergej Mihajlovič Ejzenštejn, najznačajniji ruski filmski režiser i teoretičar.
• 1899. — Humphrey Bogart, glumac (u. 1957.).
• 1903. — George Orwell, književnik (u. 1950.).
• 1910. — Jean Baptiste Reinhardt, belgijski jazz muzičar.
• 1919. — Bob Paisley, bivši engleski nogometni trener i nogometaš (* 1996.).
• 1928. — Žana Moro, francuska filmska glumica.
• 1940. — Stjepan Lamza, umirovljeni hrvatski nogometaš. Jedan je od najvećih Dinamovih igrača u povijesti.
• 1944. — Rutger Hauer, nizozemski filmski glumac (u. 2019.).
• 1957. — Caroline od Hannovera, starija kćer kneza Rainiera III od Monaka i kneginje Gracije Patricije.
• 1962. — Nenad Gračan, bivši je hrvatski nogometaš i nekadašnji izbornik hrvatske nogometne reprezentacije do 21 godine.
• 1962. — Gordana Bjelica, srpska filmska, pozorišna i televizijska glumica.
• 1964. — Bharrat Jagdeo, Guyanski predsjednik.
• 1967. — Naim Süleymanoglu, turski dizač tegova.
• 1969. — Andrej Kančelskis, bivši ruski nogometaš i trener.
• 1970. — Arijan Komazec, bivši hrvatski profesionalni košarkaš.
• 1974. — Tiffani Thiessen, američka glumica.
• 1975. — Thomas Brdarić, njemački nogometaš, hrvatskog podrijetla.
• 1984. — Arjen Robben, nizozemski nogometaš.
• 1984. — Dragan Mrđa, srpski nogometaš i nogometni reprezentativac.
• 1986. — Pablo Andújar, španjolski teniser.

.

Smrti

• 1516. — Fernando II, kralj Aragonije od 1479.
• 1744. — Giambattista Vico, talijanski povjesničar i novinar (r. 1668.).
• 1805. — Claude Chappe, francuski inovator (* 1763.).
• 1806. — Vilijam Pit Mlađi, engleski državnik.
• 1931. — Ana Pavlovna Pavlova, ruska balerina.
• 1939. — Matthias Sindelar, austrijski nogometaš (r. 1903.).
• 1941. — Franjo Hanaman, hrvatski izumitelj, znameniti kemičar i metalurg, izumitelj prve ekonomične električne žarulje s metalnom niti (r. 1878.).
• 1944. — Eduard Munk, norveški slikar.
• 1981. — Samuel Barber, američki skladatelj (r. 1910.).
• 1989. — Salvador Dali, španski nadrealistički slikar.
• 1996. — Želimir Janeš, hrvatski kipar (r. 1916.).
• 2002. — Pjer Burdije, francuski sociolog.
• 2003. — Nell Carter, američka glumica.
• 2004. — Helmut Newton, fotograf.
• 2017. — Joja Ricov, hrvatski književnik i profesor, antitotalitarist (r. 1929.).
• 2017. — Mirko Grgin, bivši hrvatski košarkaš (r. 1954.).
• 2017. — Gorden Kaye, engleski glumac (r. 1941.).

.

Praznici i dani sećanja

• Srpska pravoslavna crkva slavi:.
  • Svetog Grigorija episkopa niskog.
  • Prepodobnog Amona.
  • Svetog Markijana.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar