27. jul

27. jul/juli/srpanj (27. 7.) je 208. dan godine po gregorijanskom kalendaru (209. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 157 dana.

Događaji

• 1540. — pod optužbom za veleizdaju, pogubljen je Tomas Kromvel, glavni savetnik engleskog kralja Henrija VIII.
• 1675. — u bici kod Sasbacha, u Nizozemskom ratu, poginuo je francuski vojskovođa Anri Tiren, komandant francuske vojske u Tridesetogodišnjem ratu.
• 1789. — Kongres SAD osnovao je Odeljenje za spoljne poslove, koje je kasnije postalo Stejt department.
• 1830. — u Francuskoj je izbila trodnevna „Julska revolucija“ izazvana odlukom kralja Šarla X Burbonskog da ukine slobodu štampe, raspusti tek izabranu skupštinu i promeni izborni zakon. Kralj je abdicirao i emigrirao u Škotsku.
• 1839. — počeo je Opijumski rat Kine i Velike Britanije kada su kineske vlasti u luci u Kantonu zaplenile i uništile 20.000 sanduka opijuma.
• 1874. — u Kragujevcu je pokrenut list „Glas javnosti“, glasilo socijalista Svetozara Markovića.
• 1890. — Umro Vinsent Van Gogh
• 1921. — kanadski lekari Frederik Grant Benting i Čarls Best izolovali su insulin, što je ubrzo omogućilo efikasno lečenje dotad smrtonosne šećerne bolesti.
• 1941. — U Hrvatskoj i BiH izbio ustanak protiv NDH. U Hrvatskoj se taj datum od 1945. do 1991. slavio kao Dan ustanka naroda Hrvatske.
• 1953. — u Panmundžomu je potpisan sporazum o primirju u Korejskom ratu, čime je okončan trogodišnji rat u kojem je poginulo 1,6 miliona Korejaca i Kineza i preko 118.000 pripadnika trupa UN (SAD).
• 1954. — Velika Britanija i Egipat postigli su sporazum o okončanju 72-godišnje britanske kontrole nad Sueckim kanalom.
• 1955. — Austrija je obnovila državni suverenitet pošto su zemlju nakon 17 godina napustile strane trupe - nemačke po završetku Drugog svetskog rata, a savezničke 10 godina kasnije.
• 1963. — godine - čovjek je prvi puta preplivao 200 m za manje od 2 minute: 1:58,8 Don Schollander (USA), u Los Angelesu.
• 1970. — S Jave se proširila epidemija kolere u veći dio Azije.
• 1985. — u državnom udaru u Ugandi svrgnut je predsednik Milton Apolo Obote, koji je bio šef države od 1966. do 1971, kada ga je oborio Idi Amin Dada. Drugi put je postao predsednik 1979.
• 1989. — Krister Peterson proglašen je krivim i osuđen na doživotnu robiju zbog ubistva švedskog premijera Olofa Palmea 1986. On je kasnije oslobođen, a ubistvo je ostalo nerazjašnjeno.
• 1990. — Belorusija je proglasila nezavisnost od tadašnjeg SSSR-a.
• 1996. — tokom Olimpijskih igara u Atlanti eksplodirala je bomba u zabavnom parku. Poginulo je dvoje i ranjeno 110 ljudi.
• 1998. — bivša stažistikinja u Beloj kući, Monika Luinski dala je prvu izjavu istražiteljima i time prekinula šestomesečnu ćutnju u vezi sa ljubavnom aferom sa američkim predsednikom Bilom Klintonom.

.

Rođenja

• 1824. — Alexandre Dumas (sin), francuski književnik (u. 1895.).
• 1832. — Đura Jakšić, najveći liričar srpskog romantizma i jedan od najdarovitijih srpskih slikara 19. veka.
• 1835. — Đozue Karduči, italijanski pesnik. (u. 1907.) Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1906.
• 1867. — Enrique Granados, španski pijanist i kompozitor.
• 1872. — Stanislav Binički, srpski kompozitor i dirigent. .
• 1905. — Petar Lubarda, jedan od najznačajnijih jugoslovenskih slikara 20. veka.
• 1907. — Božo Težak, hrvatski kemičar (u. 1980.).
• 1915. — Mario Del Monaco, talijanski tenor.
• 1927. — Fana Kočovska, partizanka i narodni heroj Jugoslavije.
• 1939. — Peppino di Capri, talijanski kantautor.
• 1940. — Pina Bausch, njemačka plesačica i koreografkinja.
• 1941. — Zlatko Škorić, nogometni vratar, državni reprezentativac.
• 1946. — Rade Šerbedžija, hrvatski filmski, televizijski i pozorišni glumac, pjesnik i muzičar.
• 1948. — Peggy Fleming, američka klizačica.
• 1963. — Goran Maksimović, bivši srpski i jugoslovenski reprezentativac u streljaštvu.
• 1967. — Sasha Mitchell, američki filmski glumac.
• 1968. — Jorge Salinas, meksički glumac.
• 1969. — Triple H, američki profesionalni rvač, glumac i biznismen.
• 1969. — Katarina Vićentijević, srpska pozorišna, televizijska i filmska glumica.
• 1970. — Dejan Udovičić, srpski vaterpolo trener.
• 1981. — Dejan Damjanović, crnogorski nogometaš.
• 1983. — Goran Pandev, makedonski nogometaš.
• 1987. — Marek Hamšík, slovački nogometaš.

.

Smrti

• 916. — Kliment Ohridski, slovenski prosvetitelj..
• 1458. - Alfons V Aragonski,kralj Aragonije, Navare, Napulja i Sicilije
• 1841. — Mihail Jurjevič Ljermontov, ruski književnik (r. 1814.).
• 1844. — John Dalton, engleski hemičar i fizičar. .
• 1917. — Emil Theodor Kocher, švajcarski hirurg. Dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1909. .
• 1946. — Gertrude Stein, američka lezbejska spisateljica.
• 1967. — Veljko Petrović, srpski pisac. .
• 1970. — António de Oliveira Salazar, portugalski diktator. .
• 1980. — Mohamed Reza Pahlavi, iranski šah. .
• 1981. — Vilijam Vajler, američki filmski režiser (r. 1902.).
• 1984. — James Mason, britanski filmski i pozorišni glumac.
• 1998. — Zlatko Čajkovski, hrvatski i jugoslavenski nogometni reprezentativac i nogometni trener (r. 1923.).
• 2017. — Sam Shepard, američki glumac, pisac, režiser (r. 1943.).

Praznici i dani sećanja

.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar