Za ostale upotrebe, v. Mezgraja (razvrstavanje).
Koordinate: 43° 23′ 21" SGŠ, 21° 47′ 02" IGD
Mezgraja je naseljeno mesto u gradskoj opštini Crveni Krst na području grada Niša u Nišavskom okrugu. Nalazi se na aluvijalnoj terasi Južne Morave u supovačkom prolazu, na granici Niške i Aleksinačke kotline, na oko 12 km severozapadno od centra Niša. Prema popisu iz 2002. bilo je 575 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 607 stanovnika).
Historija
Oskudnost preistorijskih, antičkih i srednjovekovnih nalaza upućuje na mogućnost nepostojanja sela u dalekoj prošlosti. Ovakvu mogućnost potkrepljuje činjenica meandriranja i menjanja rečnog toka Južne Morave na sektoru Mezgraja u prošlosti. O ovom selu nema podataka ni iz turskog perioda sve do 1833. godine kad se zajedno s okolnim selima pominje u rajinskim pobunama („razmiricama“). Posle neuspele niške bune 1841. godine pominje se Mezgraja kao selo koje je pomagalo hajduke.
Po oslobođenju od Turaka selo je počelo da se obnavlja i jača napuštajući postepeno naturalne i prelazeći na tržišne oblike privređivanja, s primarnom orijentacijom na ratarstvo i povrtarstvo. Napretku sela bitno je doprinela izgradnja železničke pruge Beograd - Niš 1884. godine, koja je Mezgraju, uključujući i beogradski drum, ugodno vezala s niškim tržištem. Ova okolnost je doprinela tome da selo posle Drugog svetskog rata, osim što je iselilo jedan broj radno sposobnog stanovništva (pre svega u Niš), postane imigraciono privlačno za pojedina radnička domaćinstva iz udaljenijih i siromašnijih sela. Na toj osnovi razvoj stanovništva je dobio stagnantan oblik s prilično izraženim ekonomsko-socijalnim strukturalnim promenama, što se vidi iz podatka da je u Mezgraji 1971. godine živelo 55 poljoprivrednih, 65 mešovitih i 36 nepoljoprivrednih domaćinstava.
Demografija
Krajem 19. veka (1895. godine) selo je imalo 39 kuća i 319 stanovnika, a godine 1930. u njemu su živela 92 domaćinstva i 597 stanovnika.
U naselju Mezgraja sada (2002. godine) živi 467 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,2 godina (39,6 kod muškaraca i 42,7 kod žena). U naselju ima 178 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,23.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).
- Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
|
|
Stanovništvo prema polu i starosti [2]
|
|---|
|
m |
|
|
ž |
| ? |
3 |
|
|
1 |
| 80+ |
5 |
|
|
8 |
| 75-79 |
9 |
|
|
14 |
| 70-74 |
13 |
|
|
14 |
| 65-69 |
13 |
|
|
16 |
| 60-64 |
11 |
|
|
21 |
| 55-59 |
18 |
|
|
16 |
| 50-54 |
29 |
|
|
23 |
| 45-49 |
33 |
|
|
17 |
| 40-44 |
19 |
|
|
25 |
| 35-39 |
20 |
|
|
23 |
| 30-34 |
14 |
|
|
15 |
| 25-29 |
15 |
|
|
16 |
| 20-24 |
14 |
|
|
23 |
| 15-19 |
29 |
|
|
21 |
| 10-14 |
21 |
|
|
12 |
| 5-9 |
22 |
|
|
7 |
| 0-4 |
4 |
|
|
11 |
| prosek |
39.6 |
|
|
42.7 |
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
123
|
133
|
156
|
156
|
162
|
168
|
178
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
34
|
38
|
25
|
41
|
20
|
16
|
3
|
-
|
1
|
-
|
3.23
|
|
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
245
|
72
|
150
|
14
|
7
|
2
|
253
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
44
|
155
|
48
|
5
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
| Pol
|
Ukupno
|
Poljoprivreda, lov i šumarstvo
|
Ribarstvo
|
Vađenje rude i kamena
|
Prerađivačka industrija
|
Proizvodnja i snabdevanje...
|
Građevinarstvo
|
Trgovina
|
Hoteli i restorani
|
Saobraćaj, skladištenje i veze
|
| Muški
|
117
|
4
|
-
|
-
|
35
|
5
|
9
|
7
|
8
|
22
|
| Ženski
|
51
|
-
|
-
|
-
|
13
|
-
|
-
|
10
|
4
|
3
|
| Oba
|
168
|
4
|
-
|
-
|
48
|
5
|
9
|
17
|
12
|
25
|
| Pol
|
Finansijsko posredovanje
|
Nekretnine
|
Državna uprava i odbrana
|
Obrazovanje
|
Zdravstveni i socijalni rad
|
Ostale uslužne aktivnosti
|
Privatna domaćinstva
|
Eksteritorijalne organizacije i tela
|
Nepoznato
|
| Muški
|
-
|
2
|
5
|
1
|
15
|
2
|
-
|
-
|
2
|
| Ženski
|
-
|
1
|
-
|
4
|
15
|
1
|
-
|
-
|
-
|
| Oba
|
-
|
3
|
5
|
5
|
30
|
3
|
-
|
-
|
2
|
Reference
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
Literatura
- Enciklopedija Niša: Priroda, prostor, stanovništvo; izdanje Gradina - Niš, 1995.g. pp. 96.
Vanjske veze
| Portal Srbija
|
Srbija
