Pär Lagerkvist
Pär Fabian Lagerkvist | |
---|---|
Biografske informacije | |
Rođenje | Växjö, Švedska | 23. 5. 1891.
Smrt | 11. 7. 1974. (dob: 83) Stockholm, Švedska |
Nacionalnost | švedska |
Obrazovanje | |
Zanimanje | pjesnik, dramatičar, romanopisac, esejist |
Opus | |
Jezik | švedski |
Nagrade | |
Per Lagerkvist (šve. Pär Fabian Lagerkvist; Vekše, 23. maj 1891 — Stokholm, 11. jul 1974) je bio švedski književnik, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1951. godine. Pisao je poeziju, pozorišne komade, romane, pripovetke i eseje od svojih ranih 20ih do 70ih godina života. Centralni motiv njegovog dela je moralno pitanje dobra i zla. Iako nije verovao u crkvene doktrine, u delima je koristio hrišćanske religijske motive i ličnosti.
Noblovu nagradu je dobio 1951. godine, za roman „Baraba“ (Barabba) iz 1950., dok mu je najpoznatiji roman „Patuljak“ (Dvärgen) iz 1944. godine.
Poreklom je sa sela koje je opisao u delu „Gost u stvarnosti“. U mladosti je bio pod uticajem darvinizma i radikalnih ideja. Svoja shvatanja iznosi u esejima „Umetnost reči i umetnost slike“ i „Pozorište“, zalažući se za umetnost koja spaja sadržaj i formu. Ekspresionističke su mu pesme u stihu i prozi „Strah“, hibridna zbirka proze, poezije i drame „Haos“, i prozni tekst „Večiti smeh“.
Raskrstivši sa eksperimentisanjem (proza „Jutro“, poezija „Put srećnika“, ljubavne pesme „Pesme srca“) vraća se slici borbe mraka i svetlosti u zbirkama kratke proze „Zle priče“, aforizmima „Pobeđeni život“ u kojima opisuje raskol između života i čoveka, drami „Onaj kome je dato da opet živi svoj život“ i novelama „Borbeni duh“.
Tridesetih godina 20. veka je pod uticajem pesimizma, ali i angažovanja za humanističke ideale (pesme „Kraj logorske vatre“, eseji „Pesnica“, novela „Dželat“, drame „Čovek bez duše“ i „Pobeda u mraku“, pesme „Pesma i borba“, satira „U to vreme“).
Jednu drugu liniju njegovog stvaralaštva obeležava drama „Svetojovanjski san u sirotinjskom domu“, koja se kasnije razvija u u niz proza sa mitskim simbolizmom („Patuljak“, „Baraba“, „Sibila“, „Ahasferova smrt“) i zbirci pesama „Večernja zemlja“.
Djela
- "Željezo i ljudi",
- "Vječiti smiješak",
- "Okrutne priče",
- "Baraba",
- "Sibila",
- "Hodočasnik na moru",
- "Posljednji čovjek",
- "Čovjek bez duše",
- "Pobjeda u tmini".